Cấp cứu sản phụ mắc bệnh lý hiếm gặp

Cách đây hơn 1 tuần (ngày 14/1), thai phụ T, 28 tuổi, mang thai tuần thứ 37, thấy đau đầu dữ dội, đến mức phải sử dụng thuốc giảm đau, tuy nhiên tình trạng không được cải thiện. Chị T đến khám tại Bệnh viện phụ sản Hà Nội. Kết quả thăm khám lâm sàng và xét nghiệm cho thấy sản phụ T có dấu hiệu tiền sản giật và được chỉ định mổ lấy thai.

Hai ngày sau phẫu thuật, sản phụ T. có hiện tượng đau nhiều, chướng bụng rất điển hình của viêm phúc mạc. Các xét nghiệm cho thấy đường máu tăng liên tục, bắt đầu có biểu hiện suy đa tạng. Bệnh nhân được đưa lên bàn mổ cấp cứu.

Sau khi tiến hành mở ổ bụng, các bác sỹ thấy rất nhiều dịch nâu đen. Ngay lập tức kíp mổ cấp cứu liên lạc qua điện thoại với các bác sỹ chuyên khoa tiêu hóa Bệnh viện Xanh Pôn. 

Lúc này, song song với hội chẩn từ xa, Ban lãnh đạo bệnh viện Xanh Pôn cử gấp một êkip cấp cứu lập tức tới bệnh viện Phụ sản Hà Nội hỗ trợ ca mổ.

Bs. Ôn Quang Phóng, trưởng êkip cấp cứu được tăng cường từ bệnh viện Xanh Pôn cho biết, qua thăm khám các thương tổn trong phẫu thuật, nhận thấy có hình ảnh “vẩy nến” đặc thù của viêm tụy cấp trong mạc nối và tụy hoại tử toàn bộ. Chúng tôi tiến hành mở bao tụy, lấy tổ chức hoại tử và dẫn lưu ổ tụy, túi mật cũng như ổ bụng. 

“Đây là một ca bệnh khó, tiên lượng nặng và rất hiếm gặp, kíp cấp cứu của 2 bệnh viện bàn bạc và quyết định chuyển bệnh nhân sang Bạch Mai để lọc máu và hồi sức tích cực”, Bs Ôn Quang Phóng cho biết.

Trong viêm tụy cấp thai kỳ, chỉ định chấm dứt thai kỳ (mổ lấy thai) thường được đặt ra khi thai đủ tháng và khi điều trị nội khoa không đạt được kết quả. 

Rất may, 4 ngày sau phẫu thuật, nhờ được điều trị tích cực tại Bệnh viện Bạch Mai, hiện sản phụ đã hoàn toàn tỉnh táo, ăn uống được. Các xét nghiệm máu đã trở về gần như bình thường. Tuy vậy vẫn còn rất nhiều nguy cơ có thể xảy ra do các biến chứng của viêm tụy hoại tử.

Viêm tụy cấp trong thai kỳ là một bệnh lý hiếm gặp với tần suất được ghi nhận từ 1/1.000 đến 1/12.000 (Theo Ramin và cs., 1995), từ 1/1.000-3/10.000 (Junesa và cs., 2013). Chẩn đoán viêm tụy cấp trên thai kỳ thường rất khó khăn. Rất dễ nhầm với những chẩn đoán khác. Bệnh có thể diễn tiến theo nhiều thể từ nhẹ đến nặng, với tình trạng hoại tử, không được chẩn đoán và xử trí kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ bị áp xe hay suy đa cơ quan. Nguy cơ tỉ lệ tử vong mẹ và con lần lượt là 20% và 50%, trong đó có đến 43 - 62,5% xuất hiện ở 3 tháng cuối.

Theo các bác sỹ, nguyên nhân hàng đầu của căn bệnh này liên quan đến viêm tụy cấp, trong đó sỏi mật là nguyên nhân thường gặp. Những nguyên nhân có thể gặp dẫn tới viêm tụy cấp thai kỳ gồm: tăng triglyceride máu, lạm dụng bia rượu hoặc các bệnh lý tuyến giáp. Ngoài ra trong khi mang thai ở những giai đoạn cuối, thai lớn rất nhanh gây áp lực trong ổ bụng có thể dẫn đến viêm tụy cấp…

Hiền Minh