Thiết lập hệ thống quan trắc, dự báo, cảnh báo thời tiết đô thị

Sơ đồ mạng trạm quan trắc đặt tại Hà Nội - Ảnh: Thùy Chi

Dự án FIRST do Ngân hàng Thế giới tài trợ và do Viện Vật lý địa cầu (Bộ Khoa học và Công nghệ) quản lý.

Được thực hiện từ tháng 6/2018 đến tháng 9/2019, tiểu dự án trên thuộc Hợp phần 2.a - “Khoản tài trợ cho các tổ chức khoa học và công nghệ công lập về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”, thuộc Dự án FIRST. Đây là dự án đầu tiên do Ngân hàng Thế giới tài trợ cho hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Thực hiện tiểu dự án của Dự án FIRST, Viện Vật lý địa cầu đã thiết lập và duy trì hệ thống quan trắc đồng bộ và hiện đại độ phân giải cao mây, dông và mưa lớn. Hệ thống thiết bị gồm 2 radar X-band, 8 trạm đo điện trường, 2 trạm khí tượng tự động, 10 trạm đo mưa tự động, 1 máy bay không người lái (UAV), 1 trạm đo trần mây, 8 trạm thu tín hiệu vệ tinh định vị toàn cầu, 3 trạm cảnh báo sét.

Qua quá trình thực hiện, Viện Vật lý địa cầu đã xây dựng được hệ thống quan trắc tăng cường hiện đại làm đầu vào cho hệ thống dự báo, cảnh báo mưa lớn và ngập lụt đô thị cho Hà Nội.

Hiện các trạm quan trắc đã được đặt tại các địa điểm của TP. Hà Nội gồm: Huyện Thạch Thất, huyện Đông Anh, thị trấn Xuân Mai (huyện Chương Mỹ), Nghĩa Đô (quận Cầu Giấy), Trâu Quỳ (huyện Gia Lâm), huyện Phú Xuyên, huyện Ứng Hòa, Phú Thượng (quận Tây Hồ).

Đồng thời, thiết lập được hệ thống mô hình tiên tiến dự báo, cảnh báo mưa lớn và ngập lụt đô thị, đưa sản phẩm tới người sử dụng cuối cùng nhằm tăng cường tính chủ động của cộng đồng, nhà quản lý trong công tác phòng tránh thiên tai liên quan tới dông, mưa lớn, ngập lụt khu vực Hà Nội.

Một số cán bộ đã được cử sang Đài Loan học tập, nghiên cứu để phục vụ cho dự án. Các chuyên gia tại Australia cũng được mời đến để đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm trong các khóa học ngắn hạn nhằm tăng cường năng lực nghiên cứu vật lý khí quyển cho đội ngũ cán bộ của viện.

Nhờ đó, nguồn nhân lực chất lượng cao được đào tạo để hướng tới phát triển nhóm nghiên cứu mạnh tương đương trình độ khu vực giúp tăng cường năng lực trong nghiên cứu dự báo, cảnh báo hạn ngắn, cực ngắn dông, mưa lớn và ngập lụt đô thị cho Hà Nội nói riêng, các thành phố lớn ở Việt Nam nói chung trong thời gian tới.

Thùy Chi