Thị trường chứng khoán phái sinh hỗ trợ tốt cho việc thoái vốn nhà nước

23/12/2017 10:00 AM

(Chinhphu.vn) – Lãnh đạo Bộ Tài chính đánh giá cao nỗ lực HNX và các đơn vị liên quan trong việc đưa thị trường chứng khoán phái sinh đi vào hoạt động và đạt được các kết quả ban đầu đáng khích lệ, nâng cao chất lượng thị trường cổ phiếu, huy động vốn hiệu quả cho ngân sách nhà nước qua kênh đấu thầu trái phiếu chính phủ (TPCP), thúc đẩy thoái vốn Nhà nước.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: Anh Minh

Đây là nội dung được khẳng định tại Hội nghị tổng kết công tác chỉ đạo điều hành năm 2017 và triển khai chương trình công tác năm 2018 của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa qua.

Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng Giám đốc Phụ trách Ban điều hành Sở GDCK Hà Nội cho biết, trong năm 2017, thị trường cổ phiếu hoạt động an toàn, hiệu quả với quy mô, chất lượng ngày càng được nâng lên. Trên thị trường cổ phiếu niêm yết, tính đến 15/12, Sở đã chấp thuận niêm yết cho 16 doanh nghiệp với giá trị đăng ký niêm yết mới đạt 3,58 nghìn tỷ đồng. Hiện có 383 doanh nghiệp niêm yết trên HNX với giá trị vốn hóa thị trường đạt 214,6 nghìn tỷ đồng, tăng 45% so với cuối năm 2016.

Chất lượng thị trường cổ phiếu niêm yết tiếp tục được nâng lên, năm nay, sau 4 năm đánh giá doanh nghiệp niêm yết (DNNY) theo tiêu chí công bố thông tin và minh bạch, Sở đã nâng cấp chương trình đánh giá về quản trị công ty nhằm đưa ra những đánh giá tổng quan về chất lượng quản trị công ty của DNNY, thúc đẩy nhận thức và hành vi liên quan đến quản trị công ty của các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Sở đã ban hành Quy chế tạo lập thị trường và khuyến khích, tạo điều kiện để các công ty chứng khoán thành viên tham gia tạo lập thị trường trên HNX. 

Thị trường UPCoM cũng có số lượng doanh nghiệp và giá trị vốn hóa thị trường tăng nhanh. Trong năm, Sở đã chấp thuận và đưa vào giao dịch 231 doanh nghiệp, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn, được nhà đầu tư quan tâm như: Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines)…. Tính đến 15/12, đã có 681 doanh nghiệp giao dịch trên UPCoM, vốn hóa thị trường đạt hơn 603 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 2 lần so với cuối năm 2016. Thanh khoản thị trường tăng mạnh, tính bình quân, khối lượng giao dịch đạt 11,6 triệu cổ phiếu/phiên, giá trị giao dịch đạt 218 tỷ đồng/phiên, tăng 35% về khối lượng và 71% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm trước.

Hoạt động đấu giá cũng diễn ra sôi động. Trong năm, Sở đã tổ chức 44 phiên đấu giá cổ phần, trong đó chủ yếu là đấu giá thoái vốn Nhà nước (chiếm tỷ lệ 73%). Tổng khối lượng trúng giá đạt hơn 259 triệu cổ phần, tương ứng tổng giá trị bán được đạt hơn 4.573 tỷ đồng.

Trên thị trường trái phiếu Chính phủ (TPCP), tính đến 15/12/2017, Sở đã tổ chức 238 đợt đấu thầu, huy động được hơn 189 nghìn tỷ đồng trong đó Kho bạc Nhà nước huy động được 158 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 86% kế hoạch năm. Mặc dù kế hoạch phát hành của các tổ chức phát hành đều giảm, tuy nhiên, có một điểm sáng là tỷ trọng trái phiếu kỳ hạn dài tăng lên (kỳ hạn bình quân trái phiếu chính phủ do Kho bạc Nhà nước phát hành là 14,02 năm, dài hơn 5,7 năm so với mức bình quân năm 2016) và lãi suất huy động tiếp tục giảm, trong đó các kỳ hạn dài từ 15 - 30 năm có mức giảm mạnh nhất. Trên thị trường thứ cấp, mặc dù quy mô niêm yết chỉ tăng 8,4% so với năm 2016 nhưng quy mô giao dịch tăng 33%, giá trị giao dịch bình quân đạt trên 8,8 nghìn tỷ đồng/phiên, tăng 39% so với năm 2016, trong đó có tới ¼ số phiên có giá trị giao dịch trên 10 nghìn tỷ đồng/phiên, đặc biệt giao dịch Repo tăng 74,1% so với 2016, chiếm 48,5% tổng giá trị giao dịch thị trường.

Một trong những kết quả quan trọng Sở đạt được trong năm qua là việc Thị trường chứng khoán phái sinh chính thức được đưa vào vận hành an toàn, ổn định và đã đạt được những kết quả khả quan ban đầu. Tính đến hết ngày 15/12/2017, tổng khối lượng giao dịch trên thị trường này đạt 946.326 hợp đồng, tổng giá trị tính theo quy mô danh nghĩa hợp đồng đạt hơn 81 nghìn tỷ đồng. Bình quân khối lượng giao dịch đạt 10.399 hợp đồng/phiên, giá trị giao dịch đạt gần 900 tỷ đồng/phiên, tăng tương ứng xấp xỉ 21 và 24 lần so với phiên giao dịch đầu tiên. Khối lượng mở OI toàn thị trường duy trì xu hướng tăng. Tính đến 15/12/2017, khối lượng OI của toàn thị trường đạt 6.796 hợp đồng gấp 34 lần so với phiên giao dịch đầu tiên. Thị trường chứng khoán phái sinh hiện có 7 công ty chứng khoán thành viên và 14.034 tài khoản giao dịch phái sinh của nhà đầu tư được mở tính tới hết ngày 15/12.

Tuy nhiên, hoạt động giao dịch đang tập trung chủ yếu ở các nhà đầu tư cá nhân trong nước, sự tham của nhà đầu tư tổ chức còn hạn chế do một số quy định chưa được hướng dẫn từ phía Ngân hàng Nhà nước khiến cho việc triển khai của các ngân hàng thương mại gặp khó khăn. Bên cạnh đó, quy trình nghiệp vụ giữa thành viên bù trừ với Ngân hàng giám sát, lưu ký chưa được xây dựng, hướng dẫn cụ thể.

Nêu lên những giải pháp khắc phục, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Trần Văn Dũng cũng cho biết Ủy ban Chứng khoán đã làm việc với các đơn vị liên quan như Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước để tháo gỡ vướng mắc tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia Thị trường chứng khoán phái sinh. Ngoài ra, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán cũng chỉ đạo HNX phối hợp các đơn vị liên quan rà soát, đánh giá lại đường cong lợi suất trái phiếu để nâng cao uy tín của chỉ báo này cũng như của thị trường trái phiếu Việt Nam trên trường quốc tế.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà đánh giá cao nỗ lực và những kết quả đạt được của HNX và các đơn vị liên quan trong việc đưa Thị trường chứng khoán phái sinh đi vào hoạt động và đạt được các kết quả ban đầu đáng khích lệ, nâng cao chất lượng thị trường cổ phiếu, huy động vốn hiệu quả cho ngân sách nhà nước qua kênh đấu thầu trái phiếu Chính phủ, thúc đẩy hoạt động IPO, thoái vốn Nhà nước.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà đã giao 5 nhiệm vụ cho HNX, gồm: Thứ nhất, cần tập trung tái cơ cấu thị trường chứng khoán trong đó cần đánh giá, tái cơ cấu thị trường thị trường cổ phiếu niêm yết, UPCoM, tìm giải pháp thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Thứ hai, cần chuẩn bị điều kiện cần thiết để đưa sản phẩm phái sinh trái phiếu vào hoạt động, phát triển các sản phẩm phái sinh mới. Thứ ba, cần tiếp tục phối hợp các đơn vị trong Bộ Tài chính huy động vốn ngân sách qua hoạt động đấu thầu, đấu giá. Thứ tư, cần phối hợp HOSE khẩn trương hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin theo gói thầu 04 để đưa vào sử dụng; Thứ năm, cần tiếp tục hoàn thiện công tác quản trị của Sở theo hướng tiên tiến, hiện đại.

Anh Minh 

Top