Đưa giải pháp cải thiện chất lượng không khí Thủ đô

Ông Mai Trọng Thái, Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ môi trường. Ảnh: Thùy Linh

Ông Mai Trọng Thái, Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ môi trường cho biết, Sở TN&MT Hà Nội đang quản lý 10 trạm quan trắc không khí tự động, liên tục (2 trạm cố định và 8 trạm cảm biến. Hiện chất lượng không khí của Hà Nội đã được theo dõi tự động liên tục, báo cáo UBND TP. Hà Nội và công bố kết quả hằng ngày trên các phương tiện đại chúng.

Đánh giá tổng hợp diễn biến chất lượng không khí trên địa bàn TP. Hà Nội cho thấy, bụi PM2.5 là chỉ tiêu có ngày vượt chuẩn cao nhất và thường xảy ra tại các trạm quan trắc chất lượng không khí giao thông, từ đó cho thất sự khác biệt rõ nét về chất lượng không khí khi quan trắc tại khu dân cư và khu vực có mật độ giao thông cao. Nồng độ các chất ô nhiễm thường có xu hướng tăng cao vào mùa kho, cải thiện vào mùa mưa và các dịp Lễ, Tết. Đồng thời từ kết quả quan trắc cũng cho thấy, ngoài chịu ảnh hưởng của các nguồn phát thải, chất lượng không khí còn chịu ảnh hưởng khá nhiều bởi điều kiện khí tượng.

“Qua theo dõi diễn biến từ năm 2017 đến đầu năm 2019 cho thấy, chất lượng không khí vẫn chủ yếu duy trì ở mức “Trung bình”. chất lượng không khí năm 2018 có cải thiện hơn so với năm 2017. Tuy nhiên, chất lượng không khí 3 tháng đầu năm 2019 so với các năm trước có xu hướng giảm xuống”, ông Mai Phúc Thái cho biết.

Từ kết quả đo được và tính toán chỉ số chất lượng không khí 3 tháng đầu năm 2019 cho thấy số ngày AQI đạt mức “tốt” chủ yếu tập trung vào những ngày có điều kiện khí tượng thuận lợi và tuần nghỉ Tết Nguyên đán. Số AQI chạm mức kém và xấu chủ yếu tập trung vào các tuần cuối năm và những ngày có điều kiện khí tượng bất lợi. Trong giai đoạn này, số ngày chất lượng không khí ở mức kém và xấu chiếm tỷ lệ khá cao. Cụ thể số ngày chất lượng không khí ở mức tốt tại hai trạm cố định Trung Yên 3 (nền đô thị) và Minh Khai (giao thông) có tỉ lệ khá thấp chỉ chiếm 8,1%; mức kém là 24,3% và 29,7% mức xấu đều chiếm 12,2%.

Nguyên nhân, khiến chất lượng không khí xấu đi tại 2 thời điểm trên là do điều kiện khí tượng bất lợi. Trong 3 tháng đầu năm, Thành phố vẫn còn chịu tác động mạnh của gió mùa Đông Bắc; gió mùa có thể mạng bụi từ các nguồn ở xa tới, cùng khí hậu khô, lạnh, áp suất c ao làm nồng độ bụi PM trong không khí tăng cao. Hoặc có hôm trời có thể hửng nắng, ngày có nhiệt độ khá cao nhưng về đêm nhiệt độ giảm mạnh.

“Theo chúng  tôi đánh giá, thời điểm đó có thể xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt, tạo ra một lớp sương mù bao phủ toàn thành phố ở độ cao khá thấp. Sương mùa xuất hiện làm cho sự lưu thông khí quyển trở nên bất lợi, các chất ô nhiễm không thể khuếch tán được lên cao để pha loãng và phát thải mà bị giữa lại tại tầng khí quyển sát mặt đất, làm cho chất ô nhiễm có trong không khí ngày càng tích tụ, khiến chất lượng không khí trong thời gian gần đây xấu đi rõ rệt”.

Ngoài ra, những ngày cuối tháng 1/2019 cũng là thời điểm cuối năm âm lịch, nhiều phương tiện đi lại, tình trạng đốt vàng mã và đốt rác phổ biến tại nhiều điểm, khu vực ngoại thành… Chính điều kiện khí tượng bất lợi kết hợp với khí thải từ giao thông, xây dựng, nguồn thải từ khu cụm công nghiệp, làng nghề… đã làm bầu không khí Hà Nội luôn bị tích tụ thêm chất ô nhiễm mà khó có thể phát thải, pha loãng, khiến chất lượng không khí trong giai đoạn này kém đi.

Lãnh đạo Chi cục bảo vệ môi trường cho biết, để cải thiện chất lượng không khí, hiện Thành phố đã hoàn thành kế hoạch trồng mới 1 triệu cây xanh, đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình giao thông, triển khai các giải pháp nhằm hạn chế phương tiện cá nhân… Xử lý ô nhiễm và duy trì chất lượng nước các hồ bằng chế phẩm của Đức; đẩy nhanh công tác đầu tư các bãi phế thải xây dựng; đẩy nhanh tiến độ các nhà máy đốt rác công nghệ hiện đại…

Thành phố cũng đã triển khai đồng bộ các Đề án nhằm cải thiện chất lượng không khí như: Đề án chống ồn, chống bụi; Đề án Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn 2030; Đề án xử lý chất thải y tế nguy hại; Đề án thu gom, xử lý chất thải nguy hại…

Thùy Linh