Hiểm họa đuối nước - Vấn đề không của riêng ai

Giáo dục kỹ năng bơi lội an toàn cho trẻ em là rất cần thiết. Ảnh: Tú Mai

Không thể làm ngơ

Theo thống kê của các cơ quan chức năng và tổ chức nghiên cứu Liên minh vì sự an toàn của trẻ em (TASC) đuối nước đã cướp đi hàng ngàn sinh mạng người Việt Nam mỗi năm. Trong đó chủ yếu là trẻ nhỏ, ở nước ta tỉ lệ trẻ tử vong vì đuối nước  ngang bằng số lượng trẻ tử vong do các nguyên nhân khác cộng lại.

Trung bình mỗi năm trong giai đoạn 2010 –2015, có khoảng  gần 3.000 trẻ em bị tử vong do đuối nước, trong đó nhóm tuổi chiếm tỉ lệ tử vong cao từ 5-14 tuổi. Có đến 50% tỉ lệ trẻ bị đuối nước trong tổng số trường hợp tử vong do tai nạn thương tích. Tại Việt Nam số trẻ tử vong do đuối nước cao nhất trong khu vực và cao gấp 8 lần các nước phát triển. Vẫn còn nhiều trẻ không biết bơi và thiếu kỹ năng an toàn trong môi trường nước, hiện nay mới có 30% trẻ em trong lứa tuổi tiểu học và trung học cơ sở biết bơi.

Theo báo cáo số liệu của 54/63 tỉnh, thành phố dịp hè 2016, mặc dù có nhiều biện pháp chỉ đạo sát sao nhưng tình hình đuối nước trẻ em chưa giảm, số trẻ em bị tử vong lên đến hàng ngàn em, điều đó cho thấy tình hình đuối nước của trẻ em vẫn còn rất nghiêm trọng. Con số này đã thực sự khiến dư luận xã hội và các bậc phụ huynh không khỏi lo lắng, bàng hoàng.

Chương trình phòng chống tai nạn thương tích trẻ em do Thủ tướng Chính phủ ban hành và phê duyệt với mục tiêu đến năm 2020 trên 80% trẻ em từ 6-15 tuổi được học bơi, học kỹ năng an toàn trong môi trường nước.  Khoảng 40% trẻ em trong độ tuổi tiểu học, trung học cơ sở biết kỹ năng an toàn trong môi trường nước,  trẻ em sử dụng áo phao khi  tham gia giao thông đường thủy, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thí điểm chương trình bơi an toàn cho trẻ em”. Các xã phường cùng thực hiện loại bỏ các nguy cơ gây đuối nước trẻ em.

Để không còn những tai nạn thương tâm

Trên địa bàn thành phố Hà Nội, mặc dù tỷ lệ đuối nước ở trẻ em chưa ở mức báo động nhưng vẫn xảy ra những vụ tai nạn bất ngờ, thương tâm mà phần lớn là do trẻ chưa được học bơi và phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này. Bên cạnh đó, việc xây bể bơi cố định đòi hỏi có diện tích, cơ sở vật chất, điều kiện đi kèm cùng với chi phí lên đến hàng tỷ đồng là vấn đề nan giải đối với các trường học và nhiều doanh nghiệp kinh doanh.

Hiện nay theo chúng tôi ghi nhận có nhiều đơn vị trường học, trung tâm văn hóa thể thao và doanh nghiêp, thậm chí các gia đình đã tìm hiểu và sử dụng mô hình bể bơi thông minh, bể bơi di động. Đây là mô hình được đánh giá là giải pháp rất phù hợp trong điều kiện hiện nay bởi chi phí đầu tư thấp hơn nhiều và có thể mang lại hiệu quả tốt hơn so với phương thức xây dựng bể bơi kết cấu cứng.

Là một trong số đơn vị mạnh dạn ứng dụng mô hình bể bơi di động thông minh đầu tiên tại Hà Nội, Trung tâm Thể dục Thể thao huyện Mỹ Đức thời gian qua đã là địa chỉ quen thuộc của các em học sinh lựa chọn để rèn luyện sức khỏe,  đặc biệt là học kỹ năng bơi lội. Theo bà Nguyễn Thị Thuyên – Giám đốc Trung tâm chia sẻ, từ năm 2016 chúng tôi đã bắt đầu thí điểm mô hình bể bơi di động vào trường học mang lại hiệu quả khả quan, nhiều phụ huynh rất ủng hộ và hài lòng thậm chí số lượng các cháu đăng ký tăng cao khiến bể bơi không đáp ứng kịp nhu cầu. Với phương châm phổ cập bơi rộng rãi cho mọi trẻ em, sang năm 2017 trung tâm đã đưa vào sử dụng thêm 2-3 bể, với tiêu chí 1 bể sử dụng cho 2 xã trong thời gian là một năm. Dự kiến đến năm 2020, nếu chương trình tiến triển thuận lợi, chúng tôi sẽ triển khai sâu rộng hơn kỹ năng phòng chống đuối nước cho các cháu.

Khi đề cập đến tiêu chí lựa chọn mô hình chất lượng, an toàn cao cho các cháu trong quá trình học bơi bà Thuyên cho biết thêm, trước khi đưa mô hình vào phục vụ, chúng tôi đều đã tham khảo và tìm hiểu rất cẩn thận, kỹ lưỡng. Hiện nay chúng tôi đang sử dụng mô hình bể bơi di động Việt Hàn do công ty TNHH Vina Hồng Dương cung cấp với đầy đủ giấy tờ đảm bảo về pháp lí cũng như tiêu chuẩn sản phẩm. Bạt được chứng nhận kiểm định theo tiêu chuẩn Châu Âu cùng một số yếu tố khác có liên quan đảm bảo uy tín chất lượng hơn. Đặc biệt, là người am hiểu cơ khí nên anh Nguyễn Trọng Hồng-Giám đốc của công ty đã sử dụng lõi bên trong trụ cột khung của bể bơi bằng nguyên liệu kẽm được sơn tĩnh điện nên có độ bền cao, chống rỉ  tốt nên chúng tôi rất yên tâm lắp đặt.

Chúng tôi đã về thôn Ngọc Đình xã Hồng Dương, huyện Thanh Oai, Hà Nội gặp gỡ ông Nguyễn Trọng Hồng, đại diện của Công ty TNHH Vina Hồng Dương, nhà cung cấp chính thức mô hình bể bơi thông minh Việt Hàn trên địa bàn thành phố và các tỉnh thành miền Bắc. Ông cho biết, quan điểm khi cung cấp mô hình này cho các cháu thì yếu tố đầu tiên là an toàn tính mạng và sức khỏe sau nữa là vấn đề tiết kiệm chi phí, diện tích và di chuyển thuận tiện, dễ dàng. Kinh phí xây bể bơi cố định có thể lên đến hàng tỷ đồng, công đoạn sửa chữa, bảo hành cũng khá tốn kém, mất thời gian. Trong khi lắp đặt bể bơi di động chi phí chỉ bằng 1/10, mà lại sử dụng đơn giản, di chuyển dễ dàng, thậm chí hết mùa hè có thể tháo rỡ cất đi để mùa sau tiếp tục sử dụng và mặt bằng đó có thể dùng cho mục đích khác.

Đối với các trường học, đơn vị hạn chế về diện tích thì sẽ được tư vấn thiết kế lắp đặt mô hình phù hợp nhất mà vẫn đáp ứng khối lượng học sinh được học bơi trong các tiết học. Khi tư vấn lắp đặt, kỹ thuật viên sẽ tư vấn cụ thể, chi tiết cách nhận biết, phân biệt sản phẩm tốt, kém chất lượng để mọi người nắm được thông tin tránh kiểu tiền mất tật mang.  Ngoài ra, ở bể bơi cố định các cháu mới tập bơi dễ bị trơn trượt, ngã, vào thành bể gây chấn thương, còn với bể di động vì thành bể là chất liệu bạt mềm nên sẽ khắc phục được nhược điểm này. Việc dùng loại bể bơi di động sẽ không lo về việc đuối nước, ngộp nước như các bể bơi cố định vì tính chất mô hình thiết kế riêng phục vụ cho đối tượng là học sinh nên mức nước được sử dụng trong bể luôn ngang bằng chiều cao của các cháu, theo chuẩn cho phép nên việc quan sát, giám sát các cháu cũng thuận tiện, tránh được tối đa những tai nạn đáng tiếc. Thời gian tuổi thọ của bạt thông thường là 10 năm thậm chí nhiều hơn nữa.

Thực tế không ít sản phẩm đến với người sử dụng theo kiểu treo đầu dê bán thịt chó, nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng và những chính sách chăm sóc sau bán hàng thì không phải doanh nghiệp nào cũng thực hiện tốt vai trò của mình. Vấn đề tâm lý người tiêu dùng phần lớn là ham rẻ, thích hàng giảm giá, khuyến mại nhiều, chuộng hình thức hơn là chú trọng vào chất lượng, tìm hiểu nguồn gốc sản phẩm và tìm đúng đối tác cung cấp uy tín. Đã có trường hợp bể bơi khi đưa vào sử dụng một thời gian, thậm chí vẫn còn đang được bảo hành đã bị hư hỏng do kém chất lượng.

Cũng theo ông Hồng, hiện nay, trên địa bàn thành phố Hà Nội, số lượng bể bơi cố định chưa nhiều, đặc biệt ở vùng ngoại thành, vùng ven đô thậm chí chưa có bể bơi mà phần lớn trẻ em tập bơi theo dạng tự phát ở sông, suối, hồ ao gần nhà mà không có sự giám sát của phụ huynh rất nguy hiểm. Thời gian tới, ông cùng doanh nghiệp sẽ tiến hành khảo sát, tìm hiểu để hỗ trợ, lắp đặt miễn phí, dạy bơi, phòng chống đuối nước cho các cháu ở những khu vực khó khăn trên địa bàn một số xã, vùng huyện thị Hà Nội.

Chị Nguyễn Thu Trang, ở phố Xốm, phường Phú Lương, quận Hà Đông, Hà Nội là một trong những người đầu tiên lựa chọn mô hình này trên địa bàn chia sẻ, là người mẹ ngoài việc quan tâm đến việc học tập văn hóa, thì việc rèn luyện sức khỏe, thể lực cũng là điều mà chị và gia đình hết sức lưu ý. Các con của chị đều thích bơi lội, nhưng địa điểm tập bơi xa nhà quá, mà các bể bơi thì lúc nào cũng quá tải, không có không gian giải trí và tập luyện. Sau khi tìm hiểu và trực tiếp mục sở thị mô hình bể bơi di động, gia đình đã nhanh chóng quyết định lắp đặt, đây như món quà ý nghĩa nhân ngày 1/6 mà chị dành tặng cho các con.

Sự ra đời của mô hình bể bơi di động thông minh đang chiếm ưu thế lớn và nhận được sự hưởng ứng của các trường học, trung tâm thể thao và sự ủng hộ nhiệt tình của đông đảo phụ huynh. Thiết nghĩ mô hình này cần được nhân rộng, và nhận được sự  quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất từ các cấp, các ngành để mục tiêu xã hội hóa môn bơi lội, kỹ năng cơ bản phòng tránh đuối nước trẻ em thực sự đi vào cuộc sống. Nếu mọi trẻ em được trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp bơi lội từ sớm thì những hiểm họa, tai nạn thương tâm do đuối nước sẽ không còn là nỗi ám ảnh nhức nhối của các bậc phụ huynh và cho cả xã hội.

Tú Mai