Hoạt động kinh doanh đa cấp: Cần tăng cường quản lý nhà nước

Theo Sở Công Thương Hà Nội, đến hết tháng 6/2020, trên địa bàn Hà Nội còn 18 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp, giảm 4 đơn vị so với thời điểm cuối năm 2019 do hết hạn hiệu lực hoặc bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Các doanh nghiệp này chủ yếu kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ gia dụng,..., trong đó, thực phẩm chức năng là mặt hàng có số lượng doanh nghiệp tham gia kinh doanh nhiều nhất, với trên 80% số doanh nghiệp đã đăng ký kinh doanh đa cấp.

Ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, số lượng người tham gia bán hàng đa cấp tại địa bàn Hà Nội 6 tháng đầu năm 2020 (67.524 người) giảm 51,8% so với 6 tháng đầu năm 2019 (140.377 người).

Do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trên thế giới và Việt Nam, Sở Công Thương Hà Nội đã tăng cường chỉ đạo, giám sát doanh nghiệp bán hàng đa cấp trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và UBND TP. Hà Nội về các biện pháp phòng chống dịch và không tập trung đông người. Do đó, số lượng hội nghị, hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp của các doanh nghiệp thông báo đến Sở Công Thương Hà Nội 6 tháng đầu năm 2020 đã giảm 63% so với 6 tháng đầu năm 2019.

Cũng theo ông Hải, thời gian gần đây, do thắt chặt công tác cấp giấy chứng nhận hoạt động bán hàng đa cấp và sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử, hoạt động kinh doanh đa cấp không phép và kinh doanh dịch vụ sử dụng mô hình trả thưởng đa cấp như đầu tư tài chính, tiền ảo, dịch vụ giáo dục, đào tạo,… có xu hướng phát triển nhanh chóng, thu hút người dân ở mọi lứa tuổi tham gia.

Trên các phương tiện truyền thông đang phản ánh về hiện tượng sử dụng mô hình kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép như: Mô hình cashback, App Myaladdinz; Tập đoàn Thời gian vàng (Gold Time hay Gold Time Coffee – GTC); Edunetwork;….Đến nay, các mô hình trên chưa được Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.

Sở Công Thương Hà Nội cảnh báo người dân nên tìm hiểu kỹ thông tin, cân nhắc không tham gia hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép (nếu được chào mời) vì không có cơ sở để bảo vệ quyền lợi khi gặp thiệt hại.

Sở Công Thương Hà Nội cũng đã phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước liên quan trên địa bàn Thành phố tăng cường thông tin, tuyên truyền về pháp luật liên quan đến bán hàng đa cấp, cảnh báo về các trường hợp kinh doanh đa cấp không phép, đa cấp trá hình nhằm nâng cao nhận thức của người dân và hạn chế nguy cơ người dân tham gia vào các hệ thống này. Ngoài những hình thức tuyên truyền quen thuộc là hội nghị, hội thảo, tập huấn, tuyên truyền qua báo, đài, đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Thành phố và trang web của các Sở, ngành.

Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp tại Hà Nội tiếp tục được đẩy mạnh để đưa hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn minh bạch, lành mạnh. Trong năm 2020, Hà Nội tiếp tục thực hiện thanh tra chuyên ngành việc chấp hành các qui định của pháp luật về kinh doanh bán hàng đa cấp đối với các doanh nghiệp bán hàng đa cấp, đồng thời sẽ thực hiện việc thanh, kiểm tra đột xuất đối với DN bán hàng đa cấp có dấu hiệu vi phạm.

Ngoài ra, Cục Quản lý thị trường Hà Nội cũng thường xuyên giám sát, kiểm tra hoạt động bán hàng đa cấp tại địa bàn; tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp của doanh nghiệp tại địa bàn Hà Nội.

Để bảo đảm môi trường hoạt động cho các doanh nghiệp đa cấp chân chính, đồng thời ngăn ngừa và hạn chế tối đa các biểu hiện tiêu cực, các thiệt hại của người dân trước các hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép, bất chính, theo ông Hải việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp phù hợp với yêu cầu thực tế và sự phát triển của ngành là rất quan trọng.

Diệu Anh