Nỗ lực giải ‘bài toán’ nước sạch cho người dân Thủ đô

Phấn đấu mang nước sạch đến người dân. Ảnh: Thành Nam

Diễn biến thời tiết năm nay được nhận định chung là sẽ có những đợt nắng nóng kéo dài, gay gắt. Mùa hè cũng là thời điểm nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt, sản xuất có thể tăng từ 12 - 15% so với ngày thường. Điều này khiến việc cung cấp nước sạch cho sinh hoạt, sản xuất ở Hà Nội càng trở nên quan trọng và khó khăn hơn.

Thủ đô Hà Nội hiện có quy mô dân số đến năm 2020 khoảng 8 triệu dân, đến năm 2030 khoảng 9 triệu, định hướng đến năm 2050 khoảng 11 triệu dân. Theo Sở Xây dựng Hà Nội, khu vực nội thành Hà Nội đáp ứng được gần 100% nhu cầu sử dụng, tuy nhiên chất lượng nước và áp lực nước tại nhiều khu vực vẫn chưa bảo đảm. Còn ngoại thành, các nhà máy nước sạch chỉ đáp ứng được khoảng 55% nhu cầu sử dụng của người dân.

Các công ty cấp nước trên địa bàn Thành phố khẳng định, mặc dù mùa hè 2019, hệ thống cấp nước đô thị đã được bổ sung khoảng 200.000 m3/ngày đêm nhưng do tốc độ đô thị hóa (số khách hàng đấu nối tăng trên 10%) nên dự báo việc cung cấp nước các khu vực cuối nguồn, có địa hình cao vẫn sẽ khó khăn về nước, nhất là dịp cao điểm mùa hè. Dự kiến dịp cao điểm mùa hè, đặc biệt các khu vực do Công ty Viwaco quản lý sẽ thiếu khoảng gần 30.000 m3/ngày đêm như khu vực Đại Kim - Định Công (quận Hoàng Mai); Khương Trung, Khương Đình, Khương Mai, Phương Liệt, Thịnh Liệt (quận Thanh Xuân); khu đô thị Đại Thanh (huyện Thanh Trì); khu vực đường Bưởi (quận Ba Đình)...

Tại các huyện ngoại thành, thực tế nhiều năm qua, người dân tại Đan Phượng, Mê Linh, Gia Lâm hay Chương Mỹ vẫn có nhiều xã “trắng” nước sạch. Con số người dân nông thôn chưa được tiếp cận nước sạch vào khoảng 2,7 triệu người. Không được tiếp cận nước sạch, người dân nông thôn chỉ còn biết trông cậy vào nguồn nước ngầm, nhưng nguy cơ ô nhiễm nguồn nước ngầm cũng như lũ lụt đã và đang khiến nông dân nhiều vùng lâm vào tình cảnh thiếu nước sạch.

Một trong những điển hình là “rốn lũ” Chương Mỹ với tình trạng “thừa nước sông, thiếu nước sạch”. Khảo sát trên địa bàn huyện với hơn 80 nghìn hộ dân mới chỉ có 17 nghìn hộ được sử dụng nước sạch hoặc được đấu nối với đường ống cấp nước. Cả huyện có 13 công trình cấp nước nhưng chỉ có 4 công trình đang hoạt động, 6 công trình đang xây dựng dở dang và 3 hệ thống cấp nước đã hư hỏng, không thể sử dụng...

Cần sự chung tay của cả cộng đồng

Nước sạch sinh hoạt là một trong những nhu cầu thiết yếu của người dân Thủ đô và trong giai đoạn đô thị hóa, phát triển kinh tế-xã hội mạnh mẽ vừa qua, Hà Nội đã dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực này. Thành phố đã có nhiều giải pháp đột phá, mang tính chiến lược, bền vững để tháo gỡ những khó khăn về cơ sở hạ tầng và nguồn lực triển khai.

Một trong những giải pháp được đánh giá cao là chủ trương xã hội hóa phát triển hệ thống cấp nước. Ngoài ra, thành phố cũng cho phép doanh nghiệp vừa làm thủ tục, vừa thiết kế, thi công để rút ngắn thời gian thực hiện. Đối với các các huyện, thị xã, thành phố yêu cầu phải thành lập tổ công tác để trực tiếp giải quyết các thủ tục, công việc của các nhà đầu tư cấp nước sạch.

Bên cạnh việc kêu gọi triển khai các dự án đầu tư mới, Hà Nội cũng hết sức chủ động trong việc tháo gỡ những khó khăn, hạn chế mà doanh nghiệp gặp phải trong quá trình đầu tư, phát triển hệ thống cấp nước. Ngoài ra, thành phố Hà Nội cũng cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào quản lý, vận hành hệ thống để giảm thiểu chi phí, lượng nước thất thoát, nâng cao tối đa hiệu quả cung cấp cho người dân.

Đối với doanh nghiệp, ngoài việc nâng công suất một số trạm bơm, thay sửa đường ống, đầu tư xây dựng mới nhà máy nước, việc tiết kiệm nguồn cung cấp nước sạch trong sản xuất, sử dụng đang là giải pháp được các đơn vị cung cấp nước sạch chú trọng.

Theo Công ty MTV nước Hà Nội, Công ty hiện tập trung đầu tư cải tạo mạng lưới cấp nước, lắp đặt đồng hồ nhằm giảm lượng nước thất thoát, thất thu; duy trì các trạm bơm tăng áp cục bộ; khuyến khích người dân tiết kiệm nước, chủ yếu dành cho nhu cầu ăn uống... Trước mắt, sẽ bảo đảm việc cung cấp nước hè 2019. Công ty đang khẩn trương sửa chữa, bảo dưỡng các nhà máy nước, thay thế bơm, thổi rửa giếng, nâng công suất để duy trì, vận hành an toàn các nhà máy, trạm cấp nước nhằm cung cấp nước đạt khoảng từ 1.150.000 m3/ngày đêm - 1.300.000 m3/ngày đêm.

Tuy nhiên, để tiếp tục cụ thể hóa chủ trương 100% người dân được sử dụng nước sạch, bên cạnh sự nỗ lực của các cấp chính quyền và doanh nghiệp, rất cần hơn nữa sự chung tay của cả công đồng. Người dân cũng cần có trách nhiệm trong việc sử dụng nguồn nước sạch đã được đấu nối, tránh gây lãng phí, thất thoát, cùng chung sức vì một mục tiêu chung.

Thành Nam