Chủ động phòng chống bệnh cho trẻ nhỏ thời tiết giao mùa

Tại Bệnh viện Đa khoa Phúc Thọ, thời gian gần đây đã ghi nhận số lượng trẻ đến khám và điều trị tăng so với thời điểm trước. Các bệnh thường gặp chủ yếu là bệnh đường hô hấp và tiêu hóa, đặc biệt là viêm đường hô hấp do virus hợp bào (RSV), cúm mùa, viêm mũi họng, viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm ruột... với các triệu chứng điển hình như chảy nước mũi, ho, sốt, nôn ói, tiêu chảy nhiều lần, mệt mỏi, mất sức. Một số trường hợp tiến triển nặng dẫn tới suy hô hấp, phải điều trị thở máy tại khoa Hồi sức tích cực. Trẻ càng nhỏ, có sức đề kháng yếu hoặc bệnh nền, càng dễ mắc bệnh và diễn biến nặng hơn.

BSCKI Nguyễn Thị Hải, Khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Phúc Thọ cho biết, nguyên nhân là do thời tiết biến động đột ngột, đặc biệt khi những đợt gió mùa tràn về làm nhiệt độ giảm sâu, chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm lớn, trong khi hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện, chưa kịp thích nghi với sự thay đổi. Chỉ một triệu chứng sốt có thể là biểu hiện của rất nhiều bệnh khác nhau như sốt vi rút, sốt do vi khuẩn, sốt phát ban, sởi, tay chân miệng hoặc sốt xuất huyết… Do đó, các bậc phụ huynh tuyệt đối không tự ý điều trị tại nhà để tránh những hậu quả nặng nề, đặc biệt là tự ý dùng thuốc kháng sinh.

Cũng theo bác sĩ Nguyễn Thị Hải, thời gian này có nhiều bệnh nhân nhập viện do virus hợp bào RSV, các triệu chứng lâm sàng của bệnh dễ nhầm với cảm cúm thông thường. Do vậy, với trẻ nhỏ nếu có biểu hiện ho, khò khè, sốt thì cần được đưa đến bệnh viện khám và chẩn đoán bệnh, tránh trường hợp chủ quan, xảy ra biến chứng viêm tiểu phế quản, viêm phổi gây nhiều khó khăn trong điều trị. Bên cạnh đó, vi rút hợp bào hô hấp lây lan rất nhanh, lây dễ dàng từ người sang người qua dịch tiết đường hô hấp như ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp như bắt tay, hôn…

Để bảo vệ sức khỏe trẻ em trong mùa thu – đông, bác sĩ Bệnh viện Phúc Thọ khuyến cáo người dân cần tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo như sởi – rubella, cúm, phế cầu (phòng viêm phổi, viêm tai giữa)…; giữ ấm cơ thể, đặc biệt khi thời tiết lạnh, cho trẻ mặc đủ ấm, che chắn kỹ vùng cổ, ngực, bàn tay, bàn chân, đầu khi ra ngoài; tránh tiếp xúc với người mắc bệnh truyền nhiễm như cúm, sởi, tiêu chảy, các bệnh hô hấp; ăn uống đầy đủ, đảm bảo dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, hoa quả tươi, uống nước ấm để nâng cao sức đề kháng. Đồng thời giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, vệ sinh mũi họng và đồ chơi của trẻ hàng ngày; tăng cường vận động, luyện tập thể thao phù hợp với lứa tuổi. Khi trẻ có các dấu hiệu sốt cao, ho, khó thở, nôn, tiêu chảy, bỏ ăn, lừ đừ..., cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.

Tương tự tại Bệnh viện Nam Thăng Long, trước thời tiết giao mùa, các bác sĩ bệnh viện cũng khuyến cáo: Trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền là những nhóm dễ bị tổn thương nhất trong giai đoạn này. Không chỉ cúm mùa, mà các bệnh lý hô hấp như viêm phổi, viêm phế quản hay viêm đường tiêu hóa đều có thể diễn biến nhanh và nặng nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời.

Vì vậy, để phòng ngừa hiệu quả, bệnh viện khuyến cáo người dân chủ động các biện pháp theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Theo đó, mỗi người dân cần giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Khi ra nơi công cộng hoặc có triệu chứng hô hấp, nên đeo khẩu trang và che miệng, mũi khi ho, hắt hơi.

Bên cạnh đó, mỗi gia đình cần đảm bảo ăn chín, uống sôi, sử dụng nước sạch, bảo đảm an toàn thực phẩm khi chế biến thịt, gia cầm. Không ăn tiết canh hoặc các món tái, sống để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột. Môi trường sống cần thông thoáng, lau chùi các bề mặt thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, điện thoại, bàn làm việc…

Ngoài ra, tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh chủ động và an toàn nhất. Người dân cần tiêm đầy đủ các vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng, bao gồm sởi, ho gà, bạch hầu, uốn ván, viêm gan B… Đặc biệt, nên tiêm vaccine cúm mùa hằng năm để giảm nguy cơ mắc và lây nhiễm bệnh.

Đối với các hộ gia đình nuôi chó, mèo, cần tiêm phòng dại định kỳ cho vật nuôi, và đến cơ sở y tế tiêm vaccine/huyết thanh kháng dại ngay khi có phơi nhiễm.

Theo các bác sĩ, sức đề kháng là "hàng rào" tự nhiên giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Vì vậy, người dân nên duy trì chế độ dinh dưỡng đa dạng, đủ chất, bổ sung rau xanh, hoa quả, uống đủ nước, ngủ đủ giấc và tập luyện thể dục đều đặn. Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng cũng là yếu tố quan trọng giúp tăng cường miễn dịch.

Trong thời gian có dịch bệnh lưu hành, nên hạn chế đến nơi đông người, không gian kín, kém thông khí, đặc biệt đối với người già và trẻ nhỏ.

Bệnh viện Nam Thăng Long khuyến cáo, người dân không nên chủ quan với các triệu chứng bất thường như sốt cao liên tục, khó thở, đau ngực, lơ mơ, mất nước (khát nhiều, tiểu ít, li bì), trẻ nhỏ bú kém, quấy khóc hoặc người có bệnh nền xuất hiện dấu hiệu nặng. Khi có các biểu hiện trên, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Riêng với trường hợp bị động vật nghi dại cắn, cào, liếm vết thương, người dân cần rửa ngay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy và đến cơ sở y tế tiêm vaccine phòng dại càng sớm càng tốt.

Thiện Tâm