Chuyển mình sau gần 15 năm xây dựng nông thôn mới
(Chinhphu.vn) - Trong gần 15 năm xây dựng nông thôn mới, Hà Nội đã trở thành điểm sáng của cả nước khi chủ động, sáng tạo, linh hoạt và thức thời để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia đạt được hiệu quả, tạo nên bước chuyển mình rõ nét cho nông nghiệp, nông thôn.
Đời sống nông dân không ngừng được cải thiện và nâng cao
Theo đánh giá của Thành ủy Hà Nội, trong gần 15 năm qua, Hà Nội đã tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng nông thôn mới; ưu tiên phát triển cơ sở hạ tầng cho nông nghiệp, nông thôn.
Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội (khóa XVII) về "Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025", được quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền từ Thành phố đến cơ sở, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, chung sức của người nông dân.
Đến nay, Thành phố có thêm 77 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 56 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, đưa tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao đến nay là 186 xã và 76 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 544 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP.
Công tác bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội tiếp tục được Thành phố và các cấp, các ngành quan tâm thực hiện; hoạt động hỗ trợ, tặng quà được thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng thụ hưởng.
Đối với 33 chỉ tiêu của chương trình 04, kết quả đến hết tháng 9/2024 có 11 chỉ tiêu đã vượt kế hoạch, 15 chỉ tiêu cơ bản đạt phấn đấu hoàn thành trong năm 2024 và 7 chỉ tiêu phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.
Nhờ vậy, đời sống nông dân không ngừng được cải thiện và nâng cao, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2023 đạt 66,01 triệu đồng/người/năm.
Thành phố đã giải quyết việc làm cho 178.747 lao động, đạt 108,3% so với kế hoạch, trong đó giải quyết việc làm cho 47.341 lao động từ nguồn vốn ngân sách Thành phố ủy thác qua ngân hàng chính sách xã hội, với số tiền là 3.377 tỷ đồng. Số người lao động nhận được việc làm sau khi phỏng vấn tại các phiên, sàn giao dịch việc làm, trung tâm dịch vụ việc làm: 13.571 lao động; số lao động đi xuất khẩu lao động: 3.394 lao động; số lao động được cung ứng giới thiệu việc làm của các doanh nghiệp và qua các hình thức khác: 114.441 lao động.
Công tác bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội được Thành phố và các cấp, các ngành quan tâm thực hiện. Hoạt động hỗ trợ, thăm hỏi, tặng quà được thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng thụ hưởng. Đến nay, Thành phố còn 676 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,03%; trong đó khu vực nông thôn còn 676 hộ nghèo chiếm tỷ lệ 0,05% so với dân cư khu vực nông thôn (7/18 huyện, thị xã không có hộ nghèo: Thị xã Sơn Tây, huyện: Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Hoài Đức, Đan Phượng, Thanh Trì ).
Từ năm 2021 đến nay, Thành phố đánh giá được 1.657 sản phẩm OCOP (1 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 742 sản phẩm 4 sao, 914 sản phẩm 3 sao), đạt 82,9% (còn thiếu 343 sản phẩm để đạt mục tiêu 2.000 sản phẩm). Lũy kế từ 2019 đến nay, Thành phố Hà Nội đánh giá, phân hạng được 2.711 sản phẩm (bằng 89% so với mục tiêu giai đoạn đến hết năm 2025 là 3.054 sản phẩm), trong đó: 6 sản phẩm 5 sao, 12 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.473 sản phẩm 4 sao và 1.220 sản phẩm 3 sao.
Năm 2024, các quận, huyện, thị xã đăng ký đánh giá, phân hạng 510 sản phẩm. Như vậy, đến hết năm 2024, số lượng sản phẩm OCOP sẽ đạt vượt mục tiêu Chương trình đề ra trước 01 năm.
Về phát triển kinh tế nông thôn, hiện Thành phố có 1.491 HTX nông nghiệp; trong đó có 1.297 HTX đang hoạt động. Các HTX nông nghiệp cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu phục vụ sản xuất của các hộ thành viên. Nhiều HTX đã tạo sức cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác, tập trung vào chức năng thực hiện dịch vụ cho các hộ thành viên và nhân dân, đã làm tốt công tác chỉ đạo sản xuất nông nghiệp, bảo đảm về thời vụ, bố trí cây trồng hợp lý, đưa giống cây trồng, vật nuôi năng suất, chất lượng, giá trị cao vào sản xuất.
Đồng thời chú trọng cải tạo nâng cấp cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất như đầu tư trang thiết bị máy móc công cụ làm dịch vụ sản xuất, mạnh dạn đầu tư trang thiết bị, hệ thống chuồng trại tiên tiến để nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm từng bước mở rộng sản xuất kinh doanh tăng thu nhập cho HTX. Đặc biệt, một số HTX đã liên doanh, liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp.
Phấn đấu có thêm 4 huyện đạt nông thôn mới
Đến nay, Hà Nội có trên 330 làng nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền thống được công nhận thuộc địa bàn 25 quận, huyện, thị xã. Các làng nghề đã có sự tăng trưởng cả về doanh thu, giá trị sản xuất và giá trị xuất khẩu qua các năm, trong đó, có khoảng 100 làng nghề đạt doanh thu từ 10 đến 20 tỷ đồng/năm, gần 70 làng nghề đạt từ 20 đến 50 tỷ đồng/năm và khoảng 20 làng nghề đạt trên 50 tỷ đồng/năm, đóng góp đáng kể vào ngân sách địa phương.
Một số làng nghề có doanh thu hàng năm cao như làng nghề điêu khắc mỹ nghệ Sơn Đồng, huyện Hoài Đức đạt trên 1.000 tỷ đồng, giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 2.800 lao động; làng nghề bánh kẹo dệt kim La Phù, huyện Hoài Đức đạt trên 1.300 tỷ đồng; làng nghề chế biến nông sản thực phẩm Minh Khai, Dương Liễu, huyện Hoài Đức đều đạt trên 1.000 tỷ đồng; làng nghề cơ khí nông cụ Phùng Xá, huyện Thạch Thất doanh thu đạt 1.209 tỷ đồng,...
Hà Nội cũng có trên 1.630 trang trại, hình thành một số trang trại kết hợp dịch vụ du lịch sinh thái có hiệu quả kinh tế cao, như: Trang trại giáo dục Erahose, quận Long Biên; trang trại trải nghiệm Vạn An, huyện Thanh Trì; trang trại Bò sữa, huyện Ba Vì,...
Phát triển kinh tế trang trại góp phần sử dụng hiệu quả đất đai, vốn, bước đầu chuyển giao khoa học kỹ thuật; cung cấp cho thị trường số lượng nông sản lớn với các sản phẩm nông nghiệp đa dạng, phong phú góp phần thức đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn theo hướng tăng nhanh tỷ trọng sản xuất hàng hóa, tạo ra nhiều vùng sản xuất tập trung, tạo tiền đề cho công nghiệp chế biến nông sản phát triển, đưa công nghiệp và các ngành nghề dịch vụ vào nông thôn.
Thu nhập của các trang trại ngày một nâng cao nhờ việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hình thành đội ngũ đầu tàu trong nông dân năng động, dám nghĩ, dám làm, tạo đột phá trong nhóm "Kinh tế tư nhân" góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho nông dân, góp phần thiết thực vào Chương trình xây dựng nông thôn mới.
Với những kết quả đã đạt được, Hà Nội phấn đấu hết năm nay sẽ có thêm ít nhất 4 huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.Thành phố có thêm ít nhất 40 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 35 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Thu nhập của nông dân khu vực nông thôn Thủ đô đạt 75 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt 95%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 74,5%, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt từ 53,5%. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế ở các huyện, thị xã đạt 94% trở lên.
Thành phố tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững. Thực hiện đồng bộ các chính sách, giải pháp giảm nghèo hiệu quả và chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững của Thành phố Hà Nội giai đoạn 2022-2025.
Xây dựng kế hoạch và đề xuất các giải pháp giảm nghèo thiết thực, hiệu quả, tác động trực tiếp đến nguyên nhân nghèo của các hộ gia đình và sát với thực tế của từng địa phương. Tăng cường các chính sách, giải pháp hỗ trợ khuyến khích các hộ tự vươn lên thoát nghèo bền vững, giảm các hình thức hỗ trợ trực tiếp.
Ưu tiên nguồn lực hỗ trợ các hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số, miền núi, các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao. Phấn đấu hoàn thành và vượt kế hoạch giảm nghèo của Thành phố, đến cuối năm 2025 Thành phố cơ bản không còn hộ nghèo.
Thiện Tâm