Dấu ấn văn hóa Hà Nội trong thời khắc chào năm mới 2026

Thủ đô văn minh, sáng tạo, đáng sống và giàu bản sắc

Thưa ông, đón Tết Dương lịch 2026, Hà Nội cần làm gì để tổ chức các hoạt động văn hoá – nghệ thuật, không chỉ tạo không khí lễ hội mà còn góp phần xây dựng hình ảnh Thủ đô văn minh, sáng tạo?

PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Tôi nghĩ rằng, khi bước vào Tết Dương lịch 2026, Hà Nội không chỉ đơn thuần chuẩn bị một mùa lễ hội rộn ràng, mà quan trọng hơn là gửi đi một thông điệp về một Thủ đô văn minh, sáng tạo, đáng sống và giàu bản sắc. Điều này phù hợp với tầm nhìn Hà Nội đang theo đuổi: Một đô thị hiện đại nhưng vẫn gìn giữ chiều sâu văn hoá; một trung tâm sáng tạo của khu vực nhưng vẫn là "thành phố của hoà bình" – nơi mọi giá trị nhân văn được tôn trọng.

Theo tôi, mục tiêu lớn nhất của Hà Nội trong dịp Tết Dương lịch 2026 là tạo ra một không khí lễ hội mang tinh thần hiện đại nhưng thấm đẫm hồn cốt Thăng Long – Hà Nội. Nghĩa là, bên cạnh các chương trình nghệ thuật đương đại, trình diễn ánh sáng, concert, lễ hội đường phố…, thành phố sẽ chú trọng nhiều hơn tới những không gian văn hoá gắn với di sản, các hoạt động mang màu sắc truyền thống được thể hiện bằng ngôn ngữ sáng tạo mới. Khi đó, người dân và du khách vừa cảm nhận được nhịp sống trẻ trung, sôi động, vừa nhận ra sự thanh lịch, tinh tế, nhân ái vốn là những giá trị đặc trưng của người Tràng An.

Mục tiêu thứ hai, theo tôi, là biến các hoạt động mừng năm mới thành một chất xúc tác để lan toả nếp sống văn minh đô thị. Từ cách tổ chức sự kiện chuyên nghiệp, an toàn, thân thiện môi trường, đến văn hoá ứng xử nơi công cộng, văn hoá giao thông, văn hoá xếp hàng… tất cả đều góp phần định hình hình ảnh Hà Nội hiện đại và có kỷ cương, kỷ luật.

Mục tiêu thứ ba là khơi dậy sức sáng tạo của cộng đồng. Hà Nội không chỉ muốn "tổ chức chương trình cho người dân xem", mà quan trọng hơn là tạo ra sân chơi để nghệ sĩ, sinh viên, startup sáng tạo, các nhóm nghệ thuật độc lập, các cộng đồng dân cư cùng tham gia. Khi người dân trở thành chủ thể sáng tạo, thành phố sẽ có thêm nhiều năng lượng tích cực và sức sống mới.

Và mục tiêu thứ tư, tôi cho rằng Hà Nội hướng đến một mùa lễ hội an toàn – nhân văn – giàu cảm xúc, nơi mỗi người dân đều cảm thấy mình được tôn trọng, được truyền cảm hứng, được thắp lên niềm tin về tương lai của Thủ đô và đất nước. Nếu làm được điều đó, Tết Dương lịch 2026 sẽ không chỉ là thời khắc chuyển giao năm mới, mà còn là một "điểm nhấn văn hoá" trên hành trình xây dựng Hà Nội trở thành Thành phố sáng tạo, văn hiến và đáng sống bậc nhất khu vực.

Để văn hóa Hà Nội năm 2026 tạo điểm nhấn, dấu ấn riêng

Theo ông, Hà Nội cần có những điểm nhấn gì trong chuỗi hoạt động văn hoá mừng năm mới 2026 để tránh trùng lặp, dàn trải và tạo dấu ấn riêng của Hà Nội?

PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Theo tôi, để tránh lặp lại "lối mòn" của những mùa lễ hội trước đây, Hà Nội đang chủ động xây dựng một tinh thần Tết Dương lịch 2026 rất riêng – vừa trẻ trung, hiện đại, vừa mang chiều sâu văn hoá Thủ đô. Điểm mới quan trọng nhất không chỉ nằm ở quy mô hay số lượng chương trình, mà nằm ở cách tư duy tổ chức sự kiện: ít dàn trải, nhiều điểm nhấn; ít phô diễn, nhiều giá trị trải nghiệm; ít hành chính, nhiều sáng tạo của cộng đồng.

Thứ nhất, tôi cho rằng các hoạt động nghệ thuật – lễ hội năm nay sẽ được thiết kế theo các tuyến – cụm không gian sáng tạo, gắn với hồ Hoàn Kiếm, khu phố cổ, các tuyến phố đi bộ, Nhà hát Lớn, không gian ven sông Hồng, cũng như một số thiết chế văn hoá mới. Mỗi không gian có một chủ đề nghệ thuật, một phong cách thể hiện riêng, để người dân và du khách có cảm giác "đi đâu cũng thấy không khí lễ hội, nhưng không nơi nào giống nơi nào".

Thứ hai, ứng dụng công nghệ và nghệ thuật đương đại sẽ được đẩy mạnh hơn. Các chương trình ánh sáng, trình chiếu mapping, âm nhạc giao hưởng kết hợp điện tử, nghệ thuật đường phố, trình diễn đa phương tiện, không gian check-in sáng tạo… sẽ tạo nên một trải nghiệm thị giác – âm thanh hiện đại, bắt kịp xu hướng quốc tế, đặc biệt hấp dẫn với giới trẻ nhưng vẫn giữ được tinh thần thanh lịch, văn minh của Hà Nội.

Thứ ba, tôi đánh giá cao xu hướng kể câu chuyện về Hà Nội bằng ngôn ngữ nghệ thuật mới. Không chỉ là đếm ngược thời gian hay ca nhạc thuần tuý, mà qua từng chương trình, người xem sẽ nhận ra dấu ấn về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, về con người Tràng An, về khát vọng hội nhập và sáng tạo của một đô thị đang vươn mình. Chính chiều sâu văn hoá này tạo nên sự khác biệt.

Thứ tư, sự tham gia của cộng đồng sáng tạo, nghệ sĩ trẻ, các nhóm nghệ thuật độc lập sẽ đậm nét hơn. Khi thành phố đóng vai trò "kiến trúc sư thể chế", còn cộng đồng trở thành chủ thể sáng tạo, chúng ta sẽ có những sản phẩm nghệ thuật tươi mới, giàu cảm xúc, gần gũi với đời sống đương đại.

Thứ năm, điểm nhấn rất đáng chú ý là tính chuyên nghiệp và thân thiện trong tổ chức: quy hoạch không gian sự kiện hợp lý hơn, chống dàn trải; hạ tầng phục vụ người dân tốt hơn; thông tin, truyền thông rõ ràng hơn. Tất cả những điều đó giúp Hà Nội không chỉ "tổ chức lễ hội nhiều hơn", mà tổ chức lễ hội thông minh hơn, tinh tế hơn, xứng đáng với vị thế Thủ đô ngàn năm văn hiến và Thành phố sáng tạo của UNESCO.

Thưa ông, thành phố sẽ làm gì để gắn các hoạt động Tết Dương lịch 2026 với phát triển du lịch, kinh tế ban đêm và khai thác hiệu quả các không gian văn hoá công cộng?

PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Theo tôi, nếu chỉ dừng ở việc tổ chức các chương trình văn hoá – nghệ thuật để "xem cho vui" thì chúng ta mới chỉ chạm đến phần nổi. Hà Nội đang hướng tới một mục tiêu lớn hơn: Biến Tết Dương lịch 2026 thành một cú hích cho du lịch, kinh tế đêm và khai thác hiệu quả các không gian công cộng theo hướng văn minh – sáng tạo – bền vững.

Trước hết, thành phố sẽ quy hoạch và kết nối các không gian lễ hội với tuyến điểm du lịch hiện hữu. Không gian hồ Hoàn Kiếm, phố cổ, Nhà hát Lớn, các tuyến phố đi bộ, khu vực bờ sông Hồng, các công viên trung tâm, bảo tàng, nhà hát… sẽ không hoạt động rời rạc, mà trở thành những "điểm chạm" trong một hành trình trải nghiệm liên hoàn. Du khách đến Hà Nội dịp năm mới không chỉ xem một chương trình, mà có thể trải nghiệm cả một bức tranh văn hoá sống động của đô thị sáng tạo.

Thứ hai, tôi tin rằng Hà Nội sẽ gắn các hoạt động lễ hội với mô hình kinh tế đêm một cách có kiểm soát và bền vững. Điều này bao gồm kéo dài thời gian hoạt động của các dịch vụ ẩm thực, mua sắm, vui chơi giải trí; phát triển những chợ đêm, tuyến phố đêm, không gian nghệ thuật đêm… nhưng đi cùng là quy định rõ ràng về an ninh trật tự, môi trường, âm thanh ánh sáng, để người dân và du khách vừa vui vẻ, vừa an tâm.

Thứ ba, không gian công cộng sẽ được "kích hoạt" như những sân khấu mở của cộng đồng. Thay vì chỉ tập trung vào các sự kiện lớn, thành phố khuyến khích những hoạt động nhỏ mà tinh tế: biểu diễn đường phố, workshop sáng tạo, trình diễn thời trang, chiếu phim ngoài trời, trưng bày nghệ thuật, không gian trải nghiệm nghề truyền thống… Điều này giúp người dân thực sự "sống trong văn hoá", chứ không chỉ đứng ngoài quan sát.

Thứ tư, để gắn với du lịch, theo tôi, Hà Nội sẽ chú trọng xây dựng các gói sản phẩm – tuyến du lịch chuyên đề gắn với Tết Dương lịch: city tour đêm, tour khám phá không gian sáng tạo, tour di sản – ẩm thực – kinh tế đêm… kết hợp truyền thông mạnh mẽ bằng nền tảng số để thu hút khách quốc tế và khách nội địa.

Thứ năm, không thể thiếu sự vào cuộc của doanh nghiệp, cộng đồng sáng tạo và người dân. Khi Nhà nước kiến tạo khung khổ và hạ tầng, doanh nghiệp đầu tư dịch vụ, nghệ sĩ và cộng đồng mang đến nội dung sáng tạo, thì các hoạt động văn hoá dịp Tết Dương lịch mới thực sự trở thành động lực phát triển du lịch và kinh tế đô thị.

Nếu làm tốt, Tết Dương lịch 2026 sẽ không chỉ là một mùa lễ hội rực rỡ, mà còn là một "bài học thực tế" về cách Hà Nội biến văn hoá thành sức mạnh mềm, thành giá trị kinh tế và thành bản sắc riêng biệt của một Thủ đô sáng tạo trong kỷ nguyên mới.

Nâng cao chất lượng trải nghiệm văn hoá cho công chúng đến Thủ đô

Trong bối cảnh lượng người dân và du khách tập trung đông dịp năm mới, theo ông Hà Nội cần có giải pháp gì để vừa bảo đảm công tác tổ chức an toàn, văn minh, vừa nâng cao chất lượng trải nghiệm văn hoá cho công chúng?

PGS.TS Bùi Hoài Sơn: Theo tôi, khi lượng người dân và du khách đổ về trung tâm thành phố trong thời khắc giao thừa Dương lịch, an toàn – văn minh – trải nghiệm tốt phải trở thành ba trụ cột trong công tác tổ chức. Chúng ta không chỉ "làm lễ hội", mà đang xây dựng hình ảnh một Thủ đô chuyên nghiệp, nhân văn và biết quan tâm đến từng người tham gia.

Trước hết, quy hoạch không gian và phân luồng ngay từ đầu là yếu tố quyết định. Các khu vực tổ chức sự kiện lớn cần được tính toán kỹ về sức chứa, lối ra vào, điểm sơ tán, bãi gửi xe, tuyến giao thông công cộng… cùng với hệ thống biển chỉ dẫn rõ ràng, thân thiện. Khi đám đông được điều tiết hợp lý, áp lực an ninh – trật tự sẽ giảm rất nhiều, đồng thời người dân cũng cảm thấy yên tâm hơn.

Thứ hai, Hà Nội sẽ tiếp tục ứng dụng công nghệ trong quản lý và phục vụ: từ dự báo lưu lượng đám đông, camera giám sát, bản đồ số sự kiện, đến các kênh thông tin trực tuyến giúp người dân tra cứu lịch trình, địa điểm, tình trạng giao thông. Công nghệ không chỉ giúp quản trị tốt hơn, mà còn nâng chất lượng trải nghiệm của công chúng.

Thứ ba, tôi cho rằng thành phố sẽ đặc biệt coi trọng văn hoá ứng xử nơi công cộng. Những chiến dịch truyền thông mềm về văn minh đô thị, giữ gìn vệ sinh môi trường, không xả rác, không chen lấn, tôn trọng không gian chung… nếu được triển khai khéo léo, sẽ biến mỗi người dân thành một "đại sứ văn hoá" ngay trong mùa lễ hội.

Thứ tư, dịch vụ hỗ trợ và tiện ích công cộng như nhà vệ sinh, điểm cấp cứu y tế, nước uống, khu vực dành cho trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật… cần được bố trí đầy đủ, dễ tiếp cận. Khi người dân cảm nhận được sự chu đáo của chính quyền, họ sẽ trân trọng và đồng hành nhiều hơn với các hoạt động văn hoá của thành phố.

Và cuối cùng, tôi muốn nhấn mạnh rằng an toàn không tách rời cảm xúc văn hoá. Khi mọi khâu tổ chức được chuẩn bị kỹ lưỡng, khi an ninh trật tự được đảm bảo, khi nụ cười của lực lượng chức năng song hành với sự hợp tác của người dân, thì những khoảnh khắc đón năm mới sẽ trở nên trọn vẹn và đáng nhớ hơn.

Nếu làm tốt tất cả những điều đó, Tết Dương lịch 2026 sẽ không chỉ là một sự kiện văn hoá – nghệ thuật quy mô lớn, mà còn là một "dấu ấn đẹp" về một Hà Nội văn minh, an toàn, giàu bản sắc và luôn hướng tới con người – đúng với tinh thần mà Thủ đô đang nỗ lực xây dựng trong kỷ nguyên phát triển mới.

Minh Thúy- Ngọc Hân (thực hiện)