Đẩy mạnh xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc

Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản Hà Nội cho biết, với nhiều tiềm năng, lợi thế, thành phố Hà Nội có quy mô sản xuất nông nghiệp thuộc nhóm các tỉnh, thành phố đứng tốp đầu cả nước. Với sản lượng hàng năm của một số sản phẩm chủ lực như diện tích trồng lúa trên 155 nghìn ha; diện tích rau trên 30 nghìn ha; cây ăn quả 20,2 nghìn ha; đàn lợn 1,46 triệu con; đàn gia cầm đạt 42,4 triệu con, diện tích nuôi thủy sản 23 nghìn ha.... Trong 9 tháng đầu năm, mặc dù đối diện với ảnh hưởng cơn bão Yagi nhưng tốc độ tăng trưởng (GRDP) nông, lâm nghiệp và thủy sản trên địa bàn Thành phố ước tăng 2,47% so với năm 2023. Giá trị sản xuất nông lâm thủy sản 9 tháng đầu năm 2024 ước đạt 31.559 tỷ đồng.

Theo số liệu của Cục Thống kê, trong 9 tháng đầu năm 2024, hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố phục hồi ấn tượng với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng đầu năm đạt 44,9 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu đạt 14,4 tỷ USD, tăng 16,8%. Trong đó xuất khẩu nông lâm sản của Hà Nội đạt 1,7 USD, trong đó hàng nông sản đạt 1,1 tỷ USD, tăng 42,9% so với cùng kỳ.

Hiện nay trên địa bàn Hà Nội có trên 300 doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu sản phẩm nông sản. Trong đó có nhiều sản phẩm đã xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc như: quế, hồi, gia vị (tỏi, gừng, ớt) có 62 cơ sở xuất khẩu đi các thị trường Trung Quốc, châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc, Ấn Độ,..

Hay như sản phẩm chè xanh, chè đen hiện cũng có 60 công ty xuất khẩu đi các thị trường như Trung Quốc, Đài Loan, Pakistan, Afanistan, Nga… với sản lượng xuất khẩu đạt trên 20 nghìn tấn/năm. Trong đó thế mạnh trong xuất khẩu chè của Hà Nội là sản phẩm chè ướp hoa nhài (loại hoa chủ lực và thế mạnh của xã Phù Lỗ, Sóc Sơn) sang Đài Loan của các công ty xuất khẩu chè tập trung tại Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn như: Công ty TNHH chè Thái Hòa, Công ty TNHH trà Thăng Long, Công ty TNHH chè Minh Anh, Công ty TNHH chè Á Châu..

Ngoài ra còn có các mặt hàng sản phẩm rau, củ, quả, trái cây, với 55 công ty xuất khẩu đi các thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc... Tuy nhiên sản lượng xuất khẩu của các công ty không nhiều, chủ yếu có trụ sở tại Hà Nội và thực hiện xuất khẩu cho sản phẩm được sản xuất, sơ chế tại các tỉnh, thành phố.

Nếu phân theo thị trường xuất khẩu chính có thị trường châu Âu, Mỹ có 62 công ty; thị trường châu Á nhiều nhất là khu vực Đông Á (69 công ty); khu vực Nam Á (50 công ty); khu vực Trung Đông (15 công ty); khu vực Đông Nam Á (23 công ty). Trong đó có khoảng 38 doanh nghiệp xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc, Đài Loan chủ yếu trái cây, mộc nhĩ, nấm hương, hạt đậu xanh, rau quả tươi, đông lạnh…

Theo ông Lò Văn Quyết, đại diện Văn phòng Xúc tiến thương mại Việt Nam tại Hàng Châu, Trung Quốc cho biết, Việt Nam là nước đứng thứ 8 về xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc. Theo thống kê của cơ quan hải Quan, xuất nhập khẩu của Việt Nam và Trung Quốc năm 2023 là 171,9 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 61,2 tỷ USD. Việt Nam có một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực sang Trung Quốc, là: Máy tính, máy ảnh, máy quay phim và linh kiện. Bên cạnh đó, có hàng rau, quả, xơ sợi, gỗ và các sản phẩm từ gỗ… cũng chiếm vị trí khá lớn. Việt Nam hiện là đối tác thương mại đứng thứ 6 của Trung Quốc và là đối tác thương mại lớn nhất trong khu vực ASEAN. Tuy nhiên, để "vào" được thị trường Trung Quốc, đòi hỏi các doanh nghiệp của Việt Nam phải nắm bắt thông tin kịp thời và thích ứng linh hoạt với thị trường này.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng, các hoạt động xúc tiến xuất khẩu, phổ biến các yêu cầu về thị trường, yêu cầu về đảm bảo an toàn thực phẩm, kiểm dịch động vật, thực vật của các thị trường trọng điểm còn hạn chế dẫn tới một số doanh nghiệp xuất khẩu của Hà Nội vẫn có những lô hàng không đảm bảo an toàn thực phẩm bị trả về. Đặc biệt, Trung Quốc ngày càng thắt chặt các quy định về an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật; các tiêu chuẩn về kiểm tra chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm cao, khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu này.

Ông Trần Tuấn Minh, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư Việt Nam ASEAN đề xuất, các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cần tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế tại Trung Quốc, vì đây là cơ hội để giới thiệu sản phẩm, gặp gỡ đối tác và hiểu rõ hơn nhu cầu thị trường. Bên cạnh đó, phát triển kênh thương mại điện tử, tận dụng các nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc để tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng, giảm chi phí phân phối. Đồng thời, các doanh nghiệp nên chủ động trong việc hoàn tất các thủ tục pháp lý để có thể xuất khẩu chính ngạch, giảm thiểu rủi ro về pháp lý và chất lượng.

Thiện Tâm