Di sản giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành bản sắc dân tộc

Tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả, học giả đến từ Việt Nam và Hoa Kỳ: GS.TS khoa học Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; GS.TS Nguyễn Văn Kim, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia, Phó Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; TS Nguyễn Thị Liên Hằng, Giám đốc Viện Đông Á; TS John Phan, Nhà nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ Đông Á, Đại học Columbia...

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Lê Thị Ánh Mai cho biết, Văn Miếu - Quốc Tử Giám được khởi lập từ cuối thế kỷ XI dưới triều Lý, là nơi tôn vinh tiên thánh, tiên hiền và nơi học tập của con em hoàng gia. Trải qua các triều đại, Văn Miếu – Quốc Tử Giám trở thành trung tâm giáo dục cấp cao nhất, nơi đào tạo hàng ngàn hiền tài cho đất nước, đồng thời cũng là nơi hun đúc lên nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc như truyền thống tôn sư trọng đạo, trọng hiền tài và hiếu học. Những truyền thống đó đã tạo nên giá trị của Đạo Học Việt Nam, góp phần xây dựng và phát triển đất nước trong suốt chiều dài lịch sử.

Văn Miếu - Quốc Tử Giám giáo dục con người dựa trên nền tảng lễ nghĩa, đạo lý, lấy tu thân làm căn cốt cho người học. Tư tưởng chủ đạo của giáo dục lấy chữ Nhân làm gốc. Nền giáo dục truyền thống đó cũng để lại cho thế hệ sau một di sản văn hoá giáo dục đồ sộ, đó là hàng ngàn danh nhân khoa bảng cùng những truyền thống, đạo lý vô cùng quý giá vẫn còn giá trị trong thời đại ngày nay.

Trong bối cảnh Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, việc đổi mới tư duy, nhất là trong lĩnh vực giáo dục rất quan trọng, nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực để phát triển đất nước. Giáo dục truyền thống cần được nhìn nhận như là bài học, là kinh nghiệm cho những giải pháp mới, tư duy giáo dục mới. Việc học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong giáo dục với các quốc gia phát triển là điều vô cùng có ý nghĩa.

Đại học Columbia (Hoa Kỳ) là một mô hình giáo dục đặc trưng cho giáo dục phương Tây, với tư duy khai phóng và năng lực tự chủ cá nhân đã có nhiều thành tựu trong việc đào tạo con người. Trong bối cảnh hiện nay, việc trao đổi kinh nghiệm học hỏi lẫn nhau thông qua các hoạt động khoa học như toạ đàm ngày hôm nay có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các nhà quản lý các cấp, các nhà giáo dục.

Tại tọa đàm, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà giáo dục đã có những chia sẻ, thảo luận về Mô hình tổ chức và phương pháp giáo dục của Quốc Tử Giám và Đại học Columbia; Quốc Tử Giám Thăng Long – nền giáo dục đề cao lễ nghĩa, đạo lý, tu thân và phục vụ xã hội; Đại học Columbia (Hoa Kỳ) – mô hình giáo dục khai phóng, đề cao tư duy phản biện, năng lực tự chủ cá nhân, khuyến khích sáng tạo và liên kết tri thức với thực tiễn, hướng tới công dân toàn cầu.

Toạ đàm là cơ hội để tìm hiểu về giá trị của giáo dục Đông – Tây, về lịch sử thông qua hai biểu tượng tiêu biểu: Quốc Tử Giám Thăng Long và Đại học Columbia. Tọa đàm cũng góp phần khơi gợi nhận thức về vai trò của di sản giáo dục trong việc hình thành bản sắc dân tộc, từ đó tạo nên các mối liên hệ, hợp tác trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.

Minh Thư