Gặp mặt truyền thống kỷ niệm chiến công bắn rơi tại chỗ pháo đài bay B52

Đến dự buổi lễ có các đồng chí: Thượng tướng Lê Hữu Đức, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên cán bộ Tiểu đoàn 72, Trung đoàn 285, Sư đoàn 363; TS.PGS Đào Duy Quát, nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Hồng Sâm, Tổng Giám đốc Cổng TTĐT Chính phủ; Đại tá Bùi Đức Hiền, Phó Tư lệnh Quận chủng Phòng không-Không quân;…cùng các cựu chiến binh qua các thời kỳ.

Nhớ về trận đánh siêu pháo đài bay B52

Báo cáo sơ lược thành tích chiến công của Tiểu đoàn, đồng chí Đặng Trần San, Trưởng Ban Liên lạc của Tiểu đoàn 72 cho biết, Tiểu đoàn 72 là một trong 4 tiểu đoàn hỏa lực của Trung đoàn 285 được thành lập ngày 12/9/1965 tại khu rừng Yên Thế - Bắc Giang. Khu căn cứ địa của nghĩa quân Hoàng Hoa Thám.

Sau thời gian dài ngừng ném bom bắn phá miền Bắc, ngày 16/4/1972, không quân Mỹ lại tiếp tục bắn phá trở lại các mục tiêu kinh tế, giao thông ở phía Bắc-mà cao điểm là chiến lược máy bay B-52 của không quân Mỹ tàn phá Hà Nội và Hải Phòng vào cuối tháng 12/1972. Khi đó Tiểu đoàn 72 đang ở trận địa xã Trung Hà (Thủy Nguyên, Hải Phòng). Nhận lệnh từ cấp trên, Tiểu đoàn khẩn trương hành quân với tinh thần chia lửa với lực lượng phòng không Hà Nội.

Suốt ngày 27/12/1972 liên tục căng thẳng - trực chiến đấu - rồi lệnh vào cấp 1. Mãi tới 23h05 tiểu đoàn trưởng Phạm Văn Chắt nhận được báo cáo từ báo vụ 99 báo tốp 491 bay vào cự ly 40, đây là lúc sơ hở của địch vì tốp bảo vệ B52 bắt đầu vòng ra để máy bay B52 bay vào cắt bom tọa độ. 

Tiểu đoàn trưởng Phạm Văn Chắt lệnh cho sĩ quan điều khiển bỏ phương pháp bắn ba điểm, chuyển sang phương pháp đánh đón nửa góc - 2 quả đạn được phóng lên, quả 1 ở cự ly 34 quả 2 ở cự ly 32,2 xé màn đêm lao thẳng tới mục tiêu - mục tiêu trúng đạn cháy như bó đuốc rực sáng trên bầu trời Hà Nội; xác máy bay rơi lả tả ở vườn Bách Thảo sau Phủ Chủ tịch và làng hoa Ngọc Hà khi nó chưa kịp cắt 30 tấn bom gây tội ác - vào hồi 23h29 phút đêm 27/12/1972.

Ngày 28/12/1972, Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng đoàn cán bộ đến tận nơi B52 rơi - sau khi tai nghe, mắt thấy Đại tướng nói: "Đây là trận đánh siêu pháo đài bay B52 đặc biệt xuất sắc của bộ đội tên lửa".

Chiến công xuất sắc vì bộ đội tiểu đoàn 72 đánh trúng địch trước khi chúng chưa kịp ấn nút cắt 30 tấn bom xuống trung tâm Thủ đô Hà Nội sau Phủ Chủ tịch - làng hoa Ngọc Hà, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản của nhân dân. Một phần thân xác máy bay nằm gọn trong lòng hồ Hữu Tiệp. Chính nơi đây ngày 25/04/1992 đã được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia và được chính quyền và người dân Hà Nội giữ gìn, tôn tạo trở thành địa chỉ đón khách du lịch trong và ngoài nước.

Suốt 7 năm chiến đấu và hợp đồng chiến đấu, cán bộ và chiến sĩ tiểu đoàn 72 đã hành quân chiến đấu trên địa bàn của 12 tỉnh, bắn rơi 35 máy bay của giặc Mỹ với 12 kiểu loại máy bay tối tân của Hoa Kỳ. Để xây đắp lên chiến công đó, tiểu đoàn cũng bị tổn thất nặng nề - 13 đồng đội đã hy sinh anh dũng tại trận địa, 32 đồng chí bị thương và một số các đồng chí nhiễm chất độc da cam.

Ngày 16/04/2014 tiểu đoàn được nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý: Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Đồng chí Đặng Trần San cho biết, kết thúc chiến tranh, số ít các đồng chí ở lại phục vụ quân đội - có những đồng chí trở thành cán bộ trung, cao cấp trong quân đội. Một số đồng chí chuyển ngành, theo các trường lớp học nghề. Còn đại bộ phận các đồng chí phục viên xuất ngũ trở về lao động sản xuất xây dựng quê hương nhưng dù ở cương vị nào, hoàn cảnh nào, các đồng chí đều phát huy được phẩm chất anh bộ đội Cụ Hồ, phẩm chất của người lính tiểu đoàn 72 Tên lửa phòng không Anh hùng.

Lớp trẻ tiếp nối truyền thống Anh hùng

Chia sẻ tại buổi lễ, ông Trần Đình Chính, cư dân phường Ngọc Hà, một nhân chứng lịch sử đã chứng kiến trong trận đánh đêm 27/12/1972 cho hay, với quyết tâm "Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh", quyết đánh thắng máy bay B52 để cho bọn chúng phải bỏ xác. Đêm hôm đó, cả Hà Nội đỏ rực trong vĩ tuyến phòng không chống máy bay B52.

Ông Trần Đình Chính kể: "Một chiếc máy bay B52 bị Tiểu đoàn tên lửa 72 bắn rơi vào làng chúng tôi. Chúng tôi là bộ đội biên phòng chứng kiến chiếc máy bay nổ tung trên bầu trời Hà Nội. Xác máy bay rơi trong làng. Thân chiếc máy bay rơi xuống hồ Hữu Tiệp. Đây là chiếc máy bay B52 duy nhất rơi tại nội thành Hà Nội lúc bấy giờ. Nhân dân chúng tôi rất cảm ơn đơn vị đã bắn rơi máy bay B52 đó-chiếc máy bay duy nhất chưa cắt 30 tấn bom bị bắn hạ. Nếu không thì tổn thất xảy ra rất nặng nề".

Vinh dự, xúc động và tự hào khi được đại diện thế hệ trẻ phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Đại úy Nguyễn Xuân Hiếu, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 72, Trung đoàn 285, Sư đoàn 363 bày tỏ, đúng vào ngày này 50 năm về trước, quân và dân Thủ đô đang anh dũng chiến đấu, đạp lên bom đạn của kẻ thù xâm lược, quật cổ những thần sấm, con ma (những máy bay hiện đại của Mỹ khi đó như F-4 Phantom II (Con ma) và F-105 Thunderchief (Thần sấm), đặc biệt là siêu pháo đài bay B52 của đế quốc Mỹ. Góp phần làm nên chiến thắng lịch sử "Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không" trong chiến công đó có máu xương, công sức của Thủ trưởng, các bác cựu chiến binh Tiểu đoàn tên lửa 72 anh hùng. Chiến công xuất sắc khi đêm ngày 27/12/1972, bắn rơi tại chỗ B52 trên bầu trời Hà Nội, khi chúng chưa kịp cắt bom, gây tội ác.

"Thế hệ trẻ hôm nay vô cùng tự hào về truyền thống của Quân chủng Phòng không-Không quân, Sư đoàn 363, Trung đoàn 285 và Tiểu đoàn 72-đó là những trang vàng lịch sử được viết nên bằng máu xương và nước mắt, không gì có thể so sánh được", Đại úy Nguyễn Xuân Hiếu bày tỏ.

Phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, thay mặt lớp trẻ, Đại úy Nguyễn Xuân Hiếu xin hứa tiếp tục đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn, vươn lên làm chủ công nghệ, sử dụng thành thạo, phát huy tối đa tính năng, tác dụng vũ khí kĩ thuật mới được trang bị, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ vùng trời được giao.

Trước buổi lễ, Ban Liên lạc Tiểu đoàn 72 thuộc Trung đoàn 285 (Sư đoàn 363, Quân chủng Phòng không - Không quân) cùng các đại biểu tham dự chương trình đã dâng hương tại đền thờ Bác Hồ; thăm di tích lịch sử hồ Hữu Tiệp (phường Ngọc Hà, quận Ba Đình, Hà Nội)-nơi còn lưu giữ thân máy bay B52 rơi xuống.

*Cổng TTĐT Chính phủ hân hạnh bảo trợ cho Chương trình "Gặp mặt truyền thống kỷ niệm chiến công bắn rơi tại chỗ pháp đài bay B-52".

Công ty Cổ phần kinh doanh địa ốc Tập đoàn kinh tế Him Lam hân hạnh tài trợ cho Chương trình "Gặp mặt truyền thống kỷ niệm chiến công bắn rơi tại chỗ pháp đài bay B-52".

Thùy Linh