Hà Nội đẩy mạnh phân cấp, phân quyền: Đột phá thể chế để phát triển
(Chinhphu.vn) - Từ nay đến năm 2030, Hà Nội xác định phân cấp, phân quyền là trọng tâm trong cải cách thể chế, nhằm xóa bỏ các “nút thắt”, “rào cản” để tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển bền vững và hiệu quả của Thủ đô.

CCHC góp phần xây dựng bộ máy vận hành hiệu quả, thông suốt tại Hà Nội - Ảnh minh họa: VGP?GH
Cải cách hành chính mang lại hiệu quả rõ rệt
Đánh giá kết quả thực hiện phong trào thi đua "Đẩy mạnh cải cách hành chính" giai đoạn 2021 - 2025, UBND TP. Hà Nội cho biết, công tác cải cách hành chính được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, một trong ba khâu đột phá; được chỉ đạo quyết liệt, sát sao.
Trong giai đoạn này, Hà Nội xác định cải cách hành chính (CCHC) là một trong ba khâu đột phá, với trọng tâm là thúc đẩy phân cấp, phân quyền và giao trách nhiệm rõ ràng cho từng cấp, từng ngành. Nhờ vậy, các chỉ tiêu của Chương trình tổng thể CCHC của Chính phủ và của thành phố đều hoàn thành sớm, góp phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống người dân.
CCHC đã đạt được nhiều điểm nhấn quan trọng, thực sự là động lực mạnh mẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phát triển trong xã hội, tạo dựng môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch, đời sống và an sinh xã hội được quan tâm.
Không chỉ cải thiện môi trường đầu tư, thu hút nguồn lực xã hội, CCHC còn giúp xây dựng bộ máy vận hành hiệu quả, thông suốt. Trong đó, việc phân quyền sâu rộng đã giúp các sở, ngành, địa phương chủ động hơn trong giải quyết công việc, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Thành phố đã thành công trong tổ chức nhiều sự kiện quốc tế, phát triển các lĩnh vực đô thị, văn hóa, giáo dục, khoa học – công nghệ… Đặc biệt, ứng dụng công nghệ thông tin, chính quyền số, thành phố thông minh được đẩy mạnh, tạo tiền đề để phân cấp, phân quyền được thực hiện thuận lợi, hiệu quả.
Nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 cơ bản đã hoàn thành đúng tiến độ
Việc hợp nhất 3 Ban Chỉ đạo CCHC, chuyển đổi số và Đề án 06 thành 1 Ban Chỉ đạo duy nhất do đồng chí Chủ tịch UBND làm Trưởng ban, đã giúp công tác chỉ đạo, điều hành thông suốt, hiệu quả, nhất quán.
Các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 đến nay cơ bản đã hoàn thành đúng tiến độ Chính phủ giao, đã có hơn 6,5 triệu công dân Thủ đô đã có căn cước công dân, được cập nhật trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hơn 5,2 triệu công dân có tài khoản định danh mức độ 2; các đơn vị đã thực hiện cập nhật số hóa hồ sơ dữ liệu hộ tịch điện tử.
Thành phố đã ban hành trên 300 văn bản chỉ đạo triển khai những nhiệm vụ của Đề án 06 trên địa bàn TP, trong đó, HĐND, UBND TP ban hành tổng số 219 văn bản chỉ đạo và các sở, ban, ngành TP ban hành trên 100 văn bản để triển khai thực hiện theo sự phân công, chỉ đạo của cấp trên...
Các nhóm dữ liệu: Hội, đoàn thể; an sinh xã hội đang được Hà Nội triển khai và tiếp tục mở rộng để thực hiện xây dựng một hệ thống Cơ sở dữ liệu chung toàn; cập nhật với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để từ đó khai thác, sử dụng hiệu quả.
Hà Nội tiếp tục là địa phương đầu tiên trên toàn quốc tham mưu, báo cáo trình HĐND xem xét việc hỗ trợ phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp cho người dân khi thực hiện qua VneID; ngân sách TP thực hiện hỗ trợ khoảng 9,7 tỷ đồng cho đến hết ngày 31/12/2024.
Số lượng ước tính chi phí cắt giảm của các cơ quan nhà nước khi giảm thiểu được các yếu tố phục vụ tại trụ sở như: Điện, nước, không gian, cơ sở vật chất: giấy, in, nhân lực, thời gian lao động - ước giảm khoảng hơn 10 tỷ đồng/năm. Hiện nay, bình quân một ngày có bình 1.000 hồ sơ Lý lịch tư pháp nộp qua VneID…
Tập trung cải cách thể chế và các quy định về CCHC
Bước sang giai đoạn 2026-2030, Hà Nội nhấn mạnh cải cách thể chế với định hướng chủ đạo là phân quyền, giao trách nhiệm rõ ràng. Thành phố tập trung hoàn thiện chính sách, pháp luật để phân định rõ những nhiệm vụ của cơ quan hành chính cần giữ ở trung ương, những nhiệm vụ cần giao cho cấp thành phố, quận, huyện, xã và cả những dịch vụ có thể chuyển giao cho doanh nghiệp, tổ chức xã hội đảm nhiệm.
Cùng với đó, Hà Nội đẩy mạnh rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, giảm bớt trung gian, tinh gọn đầu mối. Đây là điều kiện tiên quyết để việc phân quyền không chỉ là hình thức mà đi vào thực chất, đem lại hiệu quả rõ rệt trong điều hành.
Về cải cách tổ chức bộ máy, xác định xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, rà soát, xác định rõ nhiệm vụ của các cơ quan hành chính phải thực hiện, những công việc cần phân cấp cho địa phương, cấp dưới thực hiện; công việc cần chuyển giao cho doanh nghiệp, các tổ chức xã hội đảm nhiệm; trên cơ sở đó thiết kế, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính phù hợp ở Trung ương và địa phương.
Tổ chức sắp xếp, kiện toàn các cơ quan trong bộ máy hành chính nhà nước, tiếp tục triển khai rà soát, sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức các cơ quan, đơn vị, giảm đầu mối tổ chức trung gian, khắc phục triệt để sự trùng lắp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, đảm bảo nguyên tắc một tổ chức có thể đảm nhiệm nhiều việc, nhưng một việc chỉ do một tổ chức chủ trì và chịu trách nhiệm chính.
Tiếp tục thí điểm chuyển giao một số nhiệm vụ và dịch vụ hành chính công mà Nhà nước không nhất thiết phải thực hiện cho doanh nghiệp, các tổ chức xã hội đảm nhiệm.
Về cải cách thủ tục hành chính, kiểm soát chặt chẽ việc ban hành các quy định TTHC liên quan đến người dân, doanh nghiệp, bảo đảm TTHC mới ban hành phải đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, trọng tâm là TTHC thuộc các lĩnh vực: Đất đai, xây dựng, đầu tư, bảo hiểm, thuế, hải quan, công an... và các TTHC thuộc các lĩnh vực khác có số lượng, tần suất giao dịch lớn.
Trong xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, Hà Nội sẽ hoàn thiện cơ chế chính sách, môi trường pháp lý, rà soát, cập nhật, sửa đổi, bổ sung, xây dựng khung pháp lý của bộ, ngành, địa phương hỗ trợ xây dựng, phát triển Chính phủ số và Chính quyền số các cấp. Nghiên cứu, xây dựng Luật Chính phủ số và các văn bản hướng dẫn thi hành để triển khai thực hiện.
Việc phân cấp, phân quyền không chỉ là mục tiêu trong cải cách thể chế mà còn là phương thức để hiện thực hóa chính quyền điện tử, chính quyền số tại Hà Nội. Thành phố tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý, cơ chế phối hợp liên thông, hỗ trợ các cấp chính quyền địa phương nâng cao năng lực quản lý, điều hành.
Gia Huy