‘Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không’: Tiền đề đi đến thắng lợi của cả dân tộc

Trung tướng Trần Hanh, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Ảnh: Diệu Anh

Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không còn là chiến thắng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, là đón đánh lịch sử, mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân mới ở Việt Nam, đem lại niềm tin cho nhân loại tiến bộ trên thế giới đang đấu tranh vì hòa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Trung tướng Trần Hanh, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho rằng, thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung, chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” nói riêng là thực tiễn sinh động thể hiện tư duy khả năng nhận định, đánh giá tình hình của Đảng và Bác Hồ; là kết quả tổng hợp của nhiều nhân tố, trong đó nhân tố chính trị, tinh thần có ý nghĩa quyết định và được thể hiện trước hết ở đường lối lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng, Bác Hồ và Quân ủy Trung ương.

Xác máy bay B52 được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam-Ảnh: Diệu Anh

Trên cơ sở nắm bắt quy luật khách quan, với tầm nhìn xa, trông rộng, với tư duy chính trị, quân sự sắc sảo, độc đáo, Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra âm mưu, thủ đoạn thâm độc của đế quốc Mỹ. Bởi ngay từ cuối năm 1967, trong buổi làm việc với Tư lệnh và Chính ủy Quân chủng Phòng không-Không quân, Bác đã nói lời tiên tri: “Sớm muộn rồi đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B-52 ra đánh Hà Nội rồi có thua mới chịu thua. Phải dự kiến trước tình huống này càng sớm, càng tốt, để có thời gian mà suy nghĩ chuẩn bị... ở Việt Nam, Mỹ sẽ nhất định thua, nhưng nó chỉ thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”.

Đúng như lời tiên đoán của Bác, tháng 12/1972, với Chiến dịch Linebacker II, đế quốc Mỹ vạch ra kế hoạch đánh phá miền Bắc Việt Nam với mục đích đưa miền Bắc Việt Nam trở về “thời kỳ đồ đá” bắt buộc ta phải ký kết Hiệp định Paris theo những điều khoản do Mỹ định ra. Chiến dịch diễn ra từ ngày 18-29/12/1972. Trong chiến dịch này, Tổng thống Mỹ Nixon đã ra lệnh ném bon hủy diệt Hà Nội, Hải Phòng bằng máy bay chiến lược B-52.

Trước tình hình đó, Bộ Tổng tham mưu ra lệnh cho Quân chủng Phòng không-Không quân chuyển vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao nhất, đề phòng B-52 đánh từ vĩ tuyến 20 trở ra. Bộ Tư lệnh Quân chủng Phòng không-Không quân trực tiếp chỉ thị cho các đơn vị toàn Quân chủng, đặc biệt là các đơn vị ở khu vực Hà Nội-Hải Phòng: “Tình hình rất khẩn trương, các đơn vị cần thực sự chuẩn bị cho bộ đội sẵn sàng chiến đấu, có kế hoạch tiếp tế đạn cho tên lửa, bảo đảm vũ khí, trang bị sẵn sàng chiến đấu với hệ số kỹ thuật cao nhất; thông tin liên lạc phải thường xuyên thông suốt; tổ chức báo động kiểm tra các đơn vị”.

Ngày 18/12/1972, máy bay địch bắt đầu dội bom xuống khu vực sân bay Nội Bài, Đông Anh, Yên Viên, Gia Lâm... Cuộc chiến đấu ác liệt của quân và dân ta bắt đầu, mở đầu 12 ngày đêm chiến đấu oanh liệt đánh trả sự hủy diệt của máy bay Mỹ.

Đặc biệt từ ngày 22-29/12, địch điên cuồng huy động hàng trăm chiếc máy bay, trong đó có máy bay B-52 tăng cường nhưng đều bị quân và dân ta chống trả quyết liệt. Trong 12 ngày đêm của tháng 12, quân và dân ta đã bắn rơi 81 máy bay các loại, trong đó có 34 máy bay B-52, 5 máy bay F-111 và 42 máy bay chiến thuật khác. Tiêu diệt và bắt sống hàng trăm phi công. Chiến thắng vang dội của quân và dân ta trong tháng 12/1972 đã được thế giới tôn vinh là một Điện Biên Phủ nữa, một Điện Biên Phủ trên không, đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc về mọi mặt trong suốt 8 năm chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ.

Trung tướng Trần Hanh nhấn mạnh, điều quan trọng nhất để giành thắng lợi mặt trận trên không trước kẻ địch có tiềm lực lớn, vũ khí trang bị hiện đại, thì yếu tố đầu tiên để giành thắng lợi là phải có ý chí dám đánh, quyết đánh, quyết thắng. Trong cuộc chiến 12 ngày đêm, chúng ta đã làm tốt công tác tư tưởng, xây dựng ý chí dám đánh, quyết đánh và quyết thắng đến cán bộ, chiến sỹ toàn quân.

Có thể thấy rằng, Điện Biên Phủ trên không là trận quyết chiến có ý nghĩa chiến lược, là trận thử thách chưa từng có trong lịch sử. Chúng ta đã giành thắng lợi to lớn, toàn diện, buộc Mỹ phải chấp nhận mọi điều khoản của Hiệp định Paris về “Chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, phải rút hết quân Mỹ về nước”. Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” đã thể hiện đường lối chính trị, quân sự đúng đắn của Đảng ta, của chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” và chế độ xã hội chủ nghĩa ưu Việt của nhân dân ta. Đó là chiến thắng của sức mạnh chính trị, tinh thần của toàn dân tộc, là ý chí quyết đánh, dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược bằng tất cả sự mưu trí, dũng cảm và tinh thần chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn. Đó là chiến thắng của sự kế thừa và phát huy truyền thống quân sự Việt Nam, của đường lối chiến tranh nhân dân và nghệ thuật tổ chức sử dụng lực lượng trong thế trận phòng không nhân dân, trong tổ chức hiệp đồng chiến đấu tạo thành sức mạnh tổng hợp cả trên không và mặt đất để chiến thắng kẻ thù.

Diệu Anh