Hà Nội tháo gỡ 4 điểm nghẽn lớn về giải ngân vốn đầu tư công

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Xuân Lưu thông tin về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2025 tại hội nghị lần thứ 3, Ban chấp hành Đảng bộ TP. Hà Nội (khóa XVIII) chiều 25/11.

Giải ngân đạt 62,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao

Theo Phó Chủ tịch Nguyễn Xuân Lưu, kế hoạch vốn năm 2025 Thủ tướng Chính phủ giao Hà Nội hơn 83,7 nghìn tỷ đồng và Thành phố giao sau khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp là 103,7 nghìn tỷ đồng, gấp 1,28 lần so với năm 2024.

Xác định đầu tư công là một động lực quan trọng, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng, UBND Thành phố đã quyết liệt chỉ đạo các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy kế hoạch đầu tư công như: Ban hành kế hoạch thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm; điều hành kế hoạch vốn linh hoạt; định kỳ tổ chức giao ban xây dựng cơ bản; tăng cường phân cấp, uỷ quyền triệt để cho các xã, phường nhằm tăng tính chủ động điều hành công việc phục vụ nhân dân và doanh nghiệp, trong điều chỉnh kế hoạch vốn, điều chỉnh nguồn vốn đầu tư, điều chỉnh dự án đầu tư,…

Kết quả, lũy kế giải ngân của toàn Thành phố đến ngày 22/11/2025 khoảng 52 nghìn tỷ đồng, đạt 62,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao và đạt 50,1% Kế hoạch của Thành phố giao; cao hơn mức trung bình chung của cả nước (tỷ lệ giải ngân trung bình cả nước đến ngày 13/11/2025 là 55,4% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Thành phố tháo gỡ 04 điểm nghẽn lớn về giải ngân vốn đầu tư công, đó là : Chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng theo chính sách cũ và mới do thay đổi các quy định pháp luật liên quan đến đất đai; bố trí tái định cư bằng đất, trong đó ưu tiên bố trí ngay tại các vị trí xã, phường dự kiến đấu giá quyền sử dụng đất để đảm bảo đủ điều kiện triển khai ngay; đồng thời triển khai giải pháp tạm cư bằng tiền để hỗ trợ người dân kịp thời di dời để đảm bảo mặt bằng thi công.

Bên cạnh đó, điều chỉnh giá gói thầu trọn gói do ảnh hưởng khách quan của công tác giải phóng mặt bằng; thực hiện liên thông các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư công từ cấp xã đến các sở, ngành.

Đề xuất cho phép tiếp tục thực hiện các cơ chế thanh toán linh hoạt

Đối với kết hoạch vốn đầu tư công năm 2026, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Xuân Lưu cho biết, mục tiêu, nguyên tắc, thứ tự ưu tiên bố trí kế hoạch vốn tuân thủ Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách, Chỉ thị của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính. Phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các dự án đủ điều kiện bố trí theo quy định, tiến độ triển khai, khả năng hấp thụ vốn thực tế của dự án và đảm bảo phù hợp với phân cấp nguồn thu nhiệm vụ chi của ngân sách các cấp.

Trong đó, Thành phố tiết kiệm 5% dự toán chi đầu tư ngân sách địa phương; dự nguồn phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo quy định và mục tiêu phát triển của Thành phố; phân bổ kế hoạch vốn cho các nhiệm vụ, dự án theo thứ tự ưu tiên bố trí vốn đầu tư công quy định tại khoản 4 Điều 54 Luật Đầu tư công.

Trong đó, ngân sách Thành phố hỗ trợ mục tiêu cho các dự án chuyển tiếp thuộc nhiệm vụ chi của cấp xã theo thứ tự ưu tiên như sau: Các dự án thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; các dự án thực hiện Kế hoạch đầu tư 03 lĩnh vực y tế, giáo dục, di tích của Thành phố; các dự án khác ngân sách Thành phố hỗ trợ mục tiêu cấp huyện trước sắp xếp; các dự án cấp Thành phố chuyển tiếp từ giai đoạn 2021-2025 nay thuộc phân cấp quản lý, nhiệm vụ chi đầu tư của cấp xã trong trường hợp ngân sách Thành phố đảm bảo cân đối cho các dự án, nhiệm vụ nêu trên.

Kế hoạch năm 2026 dự kiến Thành phố giao là 126.001 tỷ đồng (cao hơn Trung ương giao 71 tỷ đồng) gấp 1,5 lần so với kế hoạch năm 2025 Trung ương giao và 1,2 lần Thành phố giao, trong đó phân bổ: cấp Thành phố là 92.228 tỷ đồng; cấp xã là 33.773 tỷ đồng.

Kế hoạch năm 2026 cấp Thành phố (92.228 tỷ đồng) phân bổ như sau: Tiết kiệm 5% dự toán chi đầu tư ngân sách địa phương theo chỉ đạo của Trung ương: 4.250 tỷ đồng; dự nguồn phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo quy định và mục tiêu phát triển của Thành phố: 5.560 tỷ đồng; Phân bổ vốn cho các dự án đầu tư công: 64.899 tỷ đồng (1.866 dự án đủ điều kiện bố trí vốn theo quy định...

Như vây, sau khi phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các năm 2026, tổng kế hoạch vốn đầu tư công giao cho các xã, phường thực hiện là 74.484 tỷ đồng, chiếm 59,1% tổng kế hoạch vốn đầu tư công của Thành phố.

Về Kế hoạch đầu tư công năm 2026, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Xuân Lưu cho biết, hiện có một số dự án chuyển tiếp đã được gia hạn thời gian thực hiện, có nhu cầu bố trí vốn 2026 để tiếp tục triển khai, tránh công trình dở dang. Ban Thường vụ Đảng uỷ UBND Thành phố đề xuất cho phép tiếp tục hoàn thiện, cập nhật phương án phân bổ vốn năm 2026 cho các dự án này và sẽ tổng hợp, báo cáo HĐND Thành phố tại Báo cáo giải trình bổ sung.

Để kịp thời giao vốn, điều chỉnh vốn ngân sách trung ương và thúc đẩy giải ngân, UBND đề xuất HĐND Thành phố giao UBND Thành phố thông báo kế hoạch vốn ngân sách trung ương hỗ trợ mục tiêu điều chỉnh trong năm 2026 (trong trường hợp có điều chỉnh tổng nguồn) cho các chủ đầu tư trên cơ sở kế hoạch vốn Trung ương giao, điều chỉnh và báo cáo HĐND Thành phố tại kỳ họp gần nhất.

Cho phép tiếp tục thực hiện các cơ chế thanh toán linh hoạt như đã thực hiện hằng năm gồm: Chi phí công tác chuẩn bị đầu tư; nhiệm vụ quy hoạch; bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; thanh quyết toán dự án hoàn thành; lập thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, dự toán trong tổng nguồn vốn đã giao cho các công tác này theo dự toán năm 2026 được duyệt và đảm bảo điều kiện bố trí vốn, thanh toán theo quy định.

UBND Thành phố đề xuất HĐND Thành phố xem xét, quyết định gia hạn thời gian bố trí vốn thực hiện dự án đối với các dự án được bố trí kế hoạch vốn đầu tư công năm 2026 nhưng đã vượt quá thời gian cho phép gia hạn. UBND Thành phố sẽ chỉ đạo rà soát lại, làm rõ nguyên nhân, kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chậm triển khai dự án, kéo dài thời gian bố trí vốn thực hiện; báo cáo HĐND Thành phố tại kỳ họp gần nhất.

Gia Huy