Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các FTA, mở rộng thị trường xuất khẩu

Mới đây, Sở Công Thương Hà Nội phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) tổ chức Hội nghị công bố triển khai cấp C/O, đối thoại với doanh nghiệp. Sự kiện nhằm hướng dẫn tháo gỡ khó khăn trong giải quyết thủ tục hành chính theo quy định phân cấp, phân quyền, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường xuất khẩu.

Ông Võ Nguyên Phong, Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, xuất khẩu luôn là động lực tăng trưởng quan trọng trong cơ cấu kinh tế của Hà Nội. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của Thành phố đạt 19,126 tỷ USD, nhập khẩu đạt 41,44 tỷ USD. Trong 9 tháng năm 2025, xuất khẩu đạt 15,677 tỷ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ 2024.

Hàng hóa của doanh nghiệp Hà Nội đã có mặt tại 205 quốc gia và vùng lãnh thổ, với các nhóm hàng chủ lực gồm nông sản, dệt may, giày dép, điện tử, máy móc, thủy tinh, gốm sứ, gỗ, phương tiện vận tải và linh kiện. Những kết quả trên phản ánh nỗ lực lớn của cộng đồng doanh nghiệp, sự đồng hành của chính quyền thành phố và chỉ đạo sâu sát từ Chính phủ, Bộ Công Thương.

Trong năm 2025, việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp theo hướng "tinh gọn, mạnh mẽ, hiệu lực, hiệu quả" cùng việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ trong quản lý nhà nước là bước đột phá, giúp nâng cao tính chủ động, linh hoạt trong điều hành, đồng thời tăng trách nhiệm của chính quyền địa phương.

Gắn với mô hình chính quyền 2 cấp là việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ trong quản lý nhà nước. Chính phủ đã ban hành Nghị định số 146/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại. Trong đó, Bộ Công Thương đã phân cấp 47/87 nhiệm vụ, chiếm 54% nhiệm vụ quản lý xuất nhập khẩu tại Bộ Công Thương về địa phương. Khối lượng nhiệm vụ phân cấp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu rất lớn, điều này vừa mở ra cơ hội, vừa đặt ra thách thức không nhỏ đối với các địa phương trong đó có TP. Hà Nội.

Để triển khai những nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực xuất nhập khẩu theo Nghị định số 146/2025/NĐ-CP, UBND Thành phố đã kịp thời ban hành Quyết định số 4683/QĐ-UBND ngày 10/9/2025 về việc ủy quyền cho Sở Công Thương Hà Nội giải quyết một số thủ tục hành chính lĩnh vực xuất nhập khẩu thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND TP. Hà Nội.

Năm 2025, Thành phố cũng đã ban hành Kế hoạch số 251/KH-UBND ngày 12/9/2025 về cải thiện, nâng cao Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA Index) của TP. Hà Nội năm 2025.

Trong đó, yêu cầu các Sở, ngành vào cuộc để tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA thông qua các chỉ số: Công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin về FTA; công tác xây dựng pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước địa phương; chính sách hỗ trợ và nâng cao năng lực cạnh tranh; phát triển bền vững.

Mục tiêu của TP. Hà Nội trong năm 2025 là duy trì mức tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu trên 7% và tăng trưởng GRDP đạt trên 8%. Hỗ trợ doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu theo quy định phân cấp, phân quyền, tận dụng tốt các FTA, qua đó cải thiện, nâng cao thứ hạng chỉ số FTA Index của thành phố Hà Nội năm 2025.

Tại Hội nghị, các doanh nghiệp đã nêu những khó khăn, vướng mắc trong thủ tục xuất nhập khẩu theo phân cấp, phân quyền, cũng như nhu cầu hỗ trợ để tận dụng FTA. Các cơ quan chức năng như Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Thị trường nước ngoài… trao đổi chuyên sâu, phân tích cơ hội, thách thức và hướng dẫn giải pháp thiết thực.

Các doanh nghiệp được cung cấp thông tin, hướng dẫn cụ thể giúp chủ động xây dựng chiến lược sản xuất – kinh doanh phù hợp, nâng cao năng lực cạnh tranh, ổn định việc làm và phát triển bền vững.

Đẩy mạnh số hóa quy trình cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O)

Các đại biểu cũng chia sẻ giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA để khai thác các thị trường xuất khẩu tiềm năng, đồng thời nâng cao chỉ số FTA Index của Hà Nội năm 2025.

Theo đó, các biện pháp trọng tâm gồm xúc tiến thương mại đa dạng hóa thị trường theo vùng và nhóm FTA ưu đãi; hỗ trợ đào tạo, tư vấn nâng chuẩn hàng hóa, đáp ứng các yêu cầu truy xuất nguồn gốc và thuế quan mới; kết nối doanh nghiệp với hệ thống ngân hàng, tín dụng, logistics nhằm giảm chi phí đầu vào; đồng thời đề xuất cơ chế tháo gỡ khó khăn tại các khu công nghiệp, đặc biệt với nhóm doanh nghiệp công nghiệp chủ lực.

Cộng đồng doanh nghiệp cũng đã nêu ra những kiến nghị thiết thực, gồm: cơ chế hỗ trợ tín dụng và bảo hiểm xuất khẩu; xúc tiến thương mại; đa dạng hóa thị trường và cải cách thủ tục hành chính nhằm rút ngắn thời gian, giảm chi phí và tăng tính minh bạch trong quy trình xuất khẩu.

Đặc biệt, các đơn vị thuộc Bộ Công Thương như Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài… cung cấp nhiều thông tin cập nhật về chính sách thương mại quốc tế, định hướng mở rộng thị trường xuất khẩu, kịch bản điều hành và khuyến nghị ứng phó với các rào cản kỹ thuật, quy định thuế quan mới. Những thông tin này giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong hoạch định chiến lược kinh doanh, đảm bảo ổn định sản xuất và tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA.

Việc hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn trong thủ tục hành chính theo phân cấp, phân quyền, cùng với khai thác hiệu quả FTA, được xác định là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương, địa phương, cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp được coi là yếu tố quyết định để nâng cao năng lực xuất khẩu và cải thiện thứ hạng FTA Index của Hà Nội.

Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Võ Nguyên Phong cho biết, Sở Công Thương luôn đồng hành cùng doanh nghiệp, chia sẻ những khó khăn và tìm phương hướng giải pháp tháo gỡ kịp thời cho các doanh nghiệp. Thời gian tới sẽ tập trung vào các giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, số hóa quy trình cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O), chủ động nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin và hệ thống trang thiết bị để đảm bảo công tác cấp C/O được thông suốt. Qua đó, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu tiết kiệm thời gian, chi phí.

Đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA, qua đó nâng cao chỉ số FTA Index của Hà Nội. Theo đó, tăng cường xúc tiến thương mại đa dạng hóa thị trường theo vùng, theo nhóm FTA ưu đãi; hỗ trợ đào tạo, tư vấn doanh nghiệp trong việc nâng chuẩn hàng hóa, đáp ứng quy định truy xuất, thuế quan mới; kết nối doanh nghiệp với hệ thống ngân hàng, tín dụng, logistics nhằm giảm chi phí đầu vào; đề xuất cơ chế tháo gỡ khó khăn tại các khu công nghiệp, đặc biệt với nhóm doanh nghiệp sản xuất công nghiệp chủ lực.

Bích Phương