Kết hợp truyền thống và hiện đại qua hoạt động thủ công – thiết kế sáng tạo

Không chỉ là không gian nghệ thuật, nơi đây còn là điểm giao thoa độc đáo giữa truyền thống và hiện đại, mở ra góc nhìn mới về cách tiếp cận và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam trong đời sống hôm nay.

Không gian kết nối di sản và sáng tạo

Tại không gian triển lãm "Hà Nội thanh tân", do Nhau Studio phối hợp tổ chức, người xem có thể vừa thưởng thức tranh nghệ thuật về Hà Nội, vừa tham gia workshop ghép, in tranh và tạo hình sáng tạo. Mỗi hoạt động đều hướng tới mục tiêu "đưa truyền thống trở lại bằng ngôn ngữ của hiện tại", tạo ra sự gần gũi và kết nối giữa các thế hệ.

Chị Nguyễn Thùy Anh, đồng sáng lập Nhau Studio, cho biết: "Chúng tôi muốn khuyến khích mọi người, đặc biệt là giới trẻ, đến gần hơn với nghệ thuật và văn hóa Hà Nội. Các bạn có thể tự in tranh, pha phối màu theo cảm xúc của mình. Qua đó, mỗi người sẽ có một cách cảm nhận riêng về Hà Nội – vừa cổ kính, vừa trẻ trung, sáng tạo."

Theo chị Thùy Anh, hoạt động này không chỉ dừng lại ở việc trải nghiệm thủ công, mà còn là cơ hội để mỗi người kể câu chuyện của riêng mình về thành phố. Bằng những bản in, hình ảnh, hay món quà nhỏ, người tham gia có thể lưu giữ cảm xúc và niềm tự hào về Hà Nội.

"Chúng tôi mong những hoạt động như thế này sẽ giúp mọi người, nhất là trẻ nhỏ, hiểu thêm về làng nghề, về di tích, để yêu hơn nơi mình sinh sống. Đó cũng là cách lan tỏa tình yêu nghệ thuật và tình yêu thiên nhiên, đất nước," chị Thùy Anh bày tỏ.

Chị Nguyễn Thị Thu Hiền (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ cảm xúc sau khi cùng con tham gia hoạt động ghép mô hình di tích: "Các con được tự tay lắp ghép để tạo hình Chùa Một Cột, Khuê Văn Các… Đây là lần đầu tiên tôi tham gia, thấy vô cùng thư giãn, ý nghĩa. Hoạt động này không chỉ giúp trẻ nhỏ hiểu hơn về di sản, mà còn khiến người lớn như tôi cảm thấy trân trọng hơn giá trị văn hóa của dân tộc."

Chị Hiền đặc biệt ấn tượng với việc sử dụng giấy dó – chất liệu truyền thống được các nghệ nhân sáng tạo thêm về màu sắc và kỹ thuật để đưa vào đời sống hiện đại. "Giấy dó giờ không chỉ để viết hay in, mà còn được tái sinh trong các sản phẩm thiết kế, tranh ảnh. Tôi nghĩ đó là cách mà di sản đang được 'sống lại' và phát huy giá trị trong một hình thức mới," chị chia sẻ.

Từ khắc gỗ truyền thống đến đồ họa sáng tạo

Một trong những điểm nhấn thú vị của không gian Hồ Văn năm nay là hoạt động của Câu lạc bộ "Tôi vẽ", nơi nghệ thuật đồ họa khắc gỗ truyền thống được làm mới bằng tinh thần sáng tạo trẻ. Những chiếc bàn gỗ, phôi khắc và màu in được bày sẵn, du khách có thể lựa chọn chữ "Thuận", "Tâm", "Trí" hay các hình biểu tượng để in lên giấy, áo, túi vải…

Anh Đinh Quang Huy, Chủ nhiệm CLB "Tôi vẽ", chia sẻ:"Chúng tôi muốn người trẻ thấy rằng nghệ thuật truyền thống không hề xa lạ. Chỉ cần một tấm phôi khắc, một ít màu in, bạn đã có thể tạo ra sản phẩm của riêng mình. Chúng tôi kết hợp yếu tố đồ họa hiện đại với kỹ thuật thủ công cổ truyền, giúp người tham gia cảm nhận rõ hơn giá trị của lao động sáng tạo".

Giấy dó-chất liệu đặc trưng trong hoạt động này được xử lý theo nhiều cách khác nhau để tạo nên màu sắc tươi sáng, phù hợp hơn với gu thẩm mỹ hiện nay. Mỗi sản phẩm in mất từ 5 đến 20 phút, tùy độ tỉ mỉ của người thực hiện. 

"Điều quan trọng nhất không phải là sản phẩm đẹp đến đâu, mà là trải nghiệm làm ra nó. Khi tự tay in chữ, in tranh, mỗi người đều gửi gắm vào đó một phần cảm xúc – đó chính là cách di sản được sống trong từng cá nhân," anh Đinh Quang Huy nói.

Giữ nghề truyền thống bằng tinh thần sáng tạo

Không chỉ dừng ở hoạt động in ấn và ghép tranh, khu trải nghiệm tại Hồ Văn còn có sự góp mặt của doanh nghiệp xã hội Cool Việt Nam, nơi du khách có thể thử làm mặt nạ giấy bồi, tò he, tô chuồn chuồn tre hay tái chế quần áo cũ thành các món đồ thủ công.

Chị Phạm Thu Thanh, hướng dẫn viên của Cool Việt Nam, cho biết: "Chúng tôi mong muốn giới thiệu lại những nghề thủ công đã gắn bó với đời sống người Việt suốt nhiều thế hệ. Những mặt nạ giấy bồi được nghệ nhân Đặng Hương Lan – gia đình ba đời làm nghề chế tác hoàn toàn thủ công. Các bạn trẻ có thể học cách làm, tô vẽ, trang trí để hiểu hơn về công sức và tình yêu mà nghệ nhân gửi vào sản phẩm.

Bên cạnh đó, Cool Việt Nam còn hướng dẫn tái chế quần áo cũ thành thú bông, hoa trang trí, hay đồ lưu niệm nhỏ. Những sản phẩm này không chỉ mang ý nghĩa môi trường, mà còn giúp người trẻ rèn luyện sự tỉ mỉ, sáng tạo và ý thức trân trọng những giá trị cũ. Chúng tôi tin rằng khi hiểu rõ nguồn gốc và ý nghĩa của các sản phẩm truyền thống, thế hệ trẻ sẽ biết cách gìn giữ, phát triển và đưa chúng trở lại cuộc sống bằng tinh thần mới mẻ hơn," chị Thanh chia sẻ thêm.

Lan tỏa tình yêu Việt Nam đến bạn bè quốc tế

Điểm đáng chú ý của hoạt động năm nay là sự tham gia đông đảo của du học sinh quốc tế. Với họ, Festival Thăng Long- Hà Nội không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là cơ hội để chạm vào tinh hoa Việt Nam một cách gần gũi và chân thực nhất.

Bạn Lu Mei (21 tuổi, du học sinh Trung Quốc, theo học Khoa Việt Nam học – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) hào hứng:"Em được tô chuồn chuồn tre, rất vui và thú vị. Văn hóa Việt Nam thật đa dạng và sáng tạo. Em cảm thấy gần gũi và muốn tìm hiểu thêm về các làng nghề truyền thống."

Tham gia trải nghiệm sáng tạo, bạn Cho Geon Hui (25 tuổi, du học sinh Hàn Quốc,theo học Khoa Việt Nam học – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cho biết: "Nếu không có Festival này, có lẽ em sẽ không có cơ hội trải nghiệm thủ công truyền thống Việt Nam. Hôm nay, em được mặc trang phục Việt, được in chữ và tô tranh – cảm giác như đang sống trong văn hóa Việt thực sự. Em yêu đất nước này và muốn gắn bó lâu dài."

Bạn Lại Thị Thu Phương (20 tuổi, sinh viên Khoa Việt Nam học – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cũng cho rằng Festival là dịp quý để kết nối sinh viên Việt Nam và du học sinh quốc tế: "Thông qua hoạt động trải nghiệm, ẩm thực, trang phục truyền thống, em cảm thấy yêu hơn đất nước và con người Việt Nam. Là sinh viên Việt Nam học, em muốn lan tỏa nét đẹp văn hóa này đến bạn bè các nước, để họ hiểu và gắn bó hơn với Việt Nam.

Có thể nói, chuỗi hoạt động thủ công-thiết kế sáng tạo tại Hồ Văn là minh chứng sống động cho hành trình "giữ hồn xưa, thổi sức sống mới" của văn hóa Việt Nam. Những nghề tưởng như chỉ còn trong ký ức – làm giấy dó, khắc gỗ, tô mặt nạ, nặn tò he – nay đã trở lại trong diện mạo hiện đại, gần gũi và đầy cảm hứng, đặc biệt có sự yêu thích, đam mê khám phá từ những người trẻ,

Giữa lòng Thủ đô, Festival Thăng Long- Hà Nội 2025 trở thành biểu tượng cho sự gặp gỡ giữa quá khứ và tương lai. Mỗi tấm giấy dó, mỗi đường khắc gỗ, mỗi chiếc mặt nạ giấy bồi hay chú chuồn chuồn tre đều là một câu chuyện, một cách thể hiện tình yêu Hà Nội – yêu văn hóa Việt Nam bằng hành động cụ thể. Di sản không nằm yên trong quá khứ, mà đang được thổi sức sống mới trong từng hơi thở của hiện tại.

Minh Thư