Lập ‘lá chắn an toàn thực phẩm’ vững chắc cho người dân trong mùa lễ, Tết

Để chủ động phòng ngừa rủi ro, Hà Nội đã triển khai một loạt giải pháp quyết liệt nhằm tạo lập "lá chắn an toàn thực phẩm" vững chắc từ nguồn cung đến bàn ăn, hướng tới mục tiêu Tết an toàn, lành mạnh cho người dân Thủ đô.

Trong những ngày này, thị trường thực phẩm Tết tại Hà Nội đã cũng đã bắt đầu vào nhịp. Chị Nguyễn Minh Hằng (45 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: "Trước đây tôi khá lo ngại về chất lượng thực phẩm vào dịp Tết, nhất là thịt, cá và rau củ. Nhưng năm nay thấy lực lượng chức năng vào cuộc sớm, kiểm tra chặt từ nguồn, người dân chúng tôi yên tâm hơn.

Còn anh Minh Hùng, một người bán hàng rau củ tại chợ Long Biên cho biết: "Chúng tôi được tập huấn về an toàn thực phẩm, nguồn gốc, cách bảo quản… nên bây giờ khách hàng hỏi cũng chủ động trả lời được. Hiện nay nhiều người tiêu dùng cũng chú ý hơn đến nguồn gốc sản phẩm, tem QR, điều này càng làm việc kinh doanh minh bạch hơn, ngày càng tốt hơn".

Nhiều bà nội trợ Hà Nội cho rằng thời gian qua các tin tức về thực phẩm bẩn, ngộ độc từng gây hoang mang, nên việc cơ quan chức năng Hà Nội tăng cường kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trước Tết sẽ giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi mua sắm hàng hóa cho dịp lễ, Tết.

Không chỉ người tiêu dùng, các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng thực phẩm cũng có những chia sẻ tích cực. Ông Hưng Nguyễn, Giám đốc một đơn vị sản xuất đồ khô tại Hà Nội cho biết: "Công tác an toàn thực phẩm không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố sống còn của thương hiệu. Chúng tôi đã đầu tư tem truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chất lượng ngay từ khâu nguyên liệu-điều này giúp sản phẩm được người tiêu dùng tin tưởng hơn vào dịp Tết".

Bà Thu Trang, chủ một cơ sở sản xuất bánh kẹo truyền thống trên địa bàn Hà Nội cho hay, việc các lực lượng chức năng kiểm tra đột xuất đôi khi gây áp lực, nhưng đó là cách để chúng tôi nâng tiêu chuẩn vệ sinh, cải tiến dây chuyền và tạo niềm tin khách hàng.

"Dịp Tết là cơ hội lớn để doanh nghiệp tăng trưởng, nhưng phải đi đôi với chất lượng rõ ràng, như vậy mới ngày càng thu hút được khách hàng và tăng niềm tin của người tiêu dùng với hàng Việt chất lượng", bà Trang cho biết thêm.

Quyết liệt các biện pháp để xây dựng "lá chắn an toàn thực phẩm"

Thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 326/KH-UBND ngày 03/12/2025 triển khai cao điểm kiểm tra, kiểm soát an toàn thực phẩm từ ngày 25/12/2025 đến hết 20/3/2026 với trọng tâm là hai kỳ lễ lớn và mùa lễ hội mùa Xuân.

Cốt lõi trong chiến lược của Hà Nội là hình thành mạng lưới kiểm tra liên ngành từ Thành phố đến cơ sở. Theo đó, ít nhất 3 đoàn kiểm tra liên ngành do lãnh đạo các Sở Y tế, Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương… làm trưởng đoàn sẽ kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là những địa bàn tổ chức lễ hội như Tây Hồ, Sóc Sơn, Sơn Tây, Mê Linh, Đông Anh và vào các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm; chợ đầu mối; kho hàng; siêu thị; trung tâm thương mại; cơ sở dịch vụ ăn uống; cùng các mặt hàng tiêu thụ mạnh trong dịp Tết như thịt và sản phẩm từ thịt, rượu bia, nước giải khát, bánh kẹo, rau củ quả và phụ gia thực phẩm.

Công tác lấy mẫu, kiểm nghiệm, xử lý nghiêm vi phạm được đẩy mạnh: các đoàn kiểm tra sẽ lấy mẫu thực phẩm tại chợ, siêu thị, điểm bán hàng phục vụ Tết để kiểm nghiệm nhanh; những sản phẩm không bảo đảm chất lượng sẽ bị tịch thu và tiêu hủy ngay tại chỗ nhằm ngăn chặn lưu hành ra thị trường.

Công tác truyền thông được xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Các sở, ngành và địa phương phối hợp chặt chẽ với cơ quan báo chí để tuyên truyền kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm, khuyến cáo người dân lựa chọn, bảo quản và chế biến thực phẩm đúng cách, phòng ngừa ngộ độc rượu và thực phẩm. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về trách nhiệm bảo đảm an toàn thực phẩm được yêu cầu triển khai sâu rộng tại các phường, xã.

Song song đó, tại nhiều chợ dân sinh-điểm nóng truyền thống của các vi phạm an toàn thực phẩm, Sở Công Thương phối hợp với chính quyền sở tại tăng cường tuần tra và tuyên truyền cho tiểu thương về các quy định an toàn, nguồn gốc xuất xứ, xử phạt các vi phạm về vệ sinh, niêm yết giá, bảo quản. Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp, công tác tại các khu vực chợ cóc, chợ tạm và tụ điểm kinh doanh tự phát vẫn còn nhiều khó khăn do hạ tầng xuống cấp và thói quen "tiện đâu mua đó" của người dân.

Các chuyên gia về an toàn thực phẩm đánh giá cao nỗ lực của Hà Nội trong việc chủ động xây dựng kế hoạch kiểm soát an toàn thực phẩm trước mùa Tết. Việc tăng tần suất kiểm tra, lấy mẫu, đặc biệt tại các điểm nóng cung ứng thực phẩm phục vụ Tết là bước đi cần thiết. Tuy nhiên, yếu tố phối hợp liên ngành và công khai minh bạch thông tin là cốt lõi để người dân chủ động phòng ngừa rủi ro.

Theo đó, cần đẩy mạnh năng lực xét nghiệm nhanh, rút ngắn thời gian trả kết quả kiểm nghiệm; đồng thời, nâng cao nhận thức cộng đồng về cách lựa chọn thực phẩm an toàn, tiêu chuẩn tem truy xuất nguồn gốc.

Đồng thời cho rằng, mùa Tết tạo áp lực rất lớn cho hệ thống cung ứng, nếu không có quy trình kiểm soát từ trang trại, sản xuất đến phân phối thì nguy cơ thực phẩm kém chất lượng tràn vào thị trường là rất cao. Hà Nội cần thúc đẩy chuỗi cung ứng an toàn đã được cấp chứng nhận, và khuyến khích doanh nghiệp tham gia tích cực hơn vào các chương trình bình ổn thị trường.

Ngoài ra, bên cạnh kiểm soát an toàn thực phẩm, công tác bình ổn thị trường hàng hóa dịp Tết cũng được triển khai tích cực. Hà Nội hiện có khoảng 10.700 điểm bán hàng bình ổn, phục vụ người dân trong dịp Tết Nguyên đán 2026. Các đơn vị sản xuất và phân phối cam kết nguồn thực phẩm đầy đủ, giá cả ổn định ngay cả khi nhu cầu tăng cao.

Điều này giúp giảm áp lực lên thị trường, tránh tình trạng khan hiếm hàng hóa, giá tăng sốc – vốn có thể khiến nguồn cung hàng hóa kém an toàn tràn lan nhằm kiếm lời bất hợp pháp.

Chuyên gia an toàn thực phẩm khuyến nghị người dân nên chọn mua thực phẩm ở siêu thị, cửa hàng có uy tín, hàng hóa ghi rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng, nguồn gốc và tem QR truy xuất; tránh mua thực phẩm không rõ nguồn gốc tại các điểm kinh doanh tự phát. Đặc biệt, lưu ý các mặt hàng tiêu thụ nhiều như thịt, hải sản, trứng, rau củ quả; bảo quản thực phẩm đúng cách tại nhà; không để thức ăn ở nhiệt độ môi trường quá lâu. Ngay khi phát hiện sản phẩm nghi ngờ không an toàn, thông báo cho cơ quan chức năng hoặc gọi đường dây nóng an toàn thực phẩm địa phương.

Có thể thấy rằng, trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm tăng vọt vào dịp Tết, Hà Nội đã chủ động triển khai các biện pháp quyết liệt để xây dựng "lá chắn an toàn thực phẩm" từ nhiều phía: chính quyền, doanh nghiệp, cơ quan chức năng và người dân. Sự phối hợp liên ngành, kiểm tra đột xuất, xử lý nghiêm vi phạm, tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng… là những yếu tố then chốt giúp giảm thiểu rủi ro ngộ độc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tuy vậy, hiệu quả thực tế còn phụ thuộc vào ý thức của mỗi người tiêu dùng, sự tuân thủ của doanh nghiệp và mức độ công khai minh bạch thông tin. Chỉ khi toàn xã hội cùng hành động thì "lá chắn an toàn thực phẩm" mới thật sự kiên cố, đem đến một mùa Tết thật sự vui khỏe cho người dân Hà Nội.

Diệu Anh