Mô hình chính quyền đô thị: Tinh gọn bộ máy, phù hợp đặc thù Thủ đô

Ảnh Gia Huy

Sáng 15/4, UBND TP. Hà Nội tổ chức hội nghị triển khai thực hiện Nghị định số 32/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ quy định chi biết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình Chính quyền đô thị tại Hà Nội.

Hướng đến mục tiêu tinh gọn bộ máy

Tại hội nghị, đại diện Vụ Chính quyền địa phương Bộ Nội vụ đã phổ biến nội dung cơ bản của Nghị định 32/2021/NĐ-CP với 6 Chương và 32 Điều. Trong đó có một số nội dung đáng chú ý như cơ cấu tổ chức của UBND phường gồm: Chủ tịch phường; Phó Chủ tịch phường; Trưởng Công an phường; Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự Phường và các công chức khác: Văn phòng - Thống kế; Địa chính - Xây dựng - Đô thị và Môi trường; Tài chính - Kế toán; Tư pháp - Hộ tịch, Văn hóa - Xã hội.

Biên chế công chức bình quân làm việc tại UBND phường là 15 người. Số bình quân này được tính trên tổng số phường của một quận, thị xã. Chủ tịch phường không giữ chức vụ quá 10 năm liên tục ở cùng một đơn vị hành chính phường. Thời gian giữ chức vụ chủ tịch UBND phường trước ngày 1/7/2021. Chủ tịch phường phải tổ chức đối thoại ít nhất 02 lần/năm, hằng năm ít nhất hai lần, trước kỳ họp thường kỳ của Hội đồng nhân dân quận, thị xã, Chủ tịch phường có trách nhiệm tổ chức hội nghị đối thoại với Nhân dân ở phường về những vấn đề liên quan đến quyền lợi và nguyện vọng chính đáng của công dân ở địa phương.

Để phục vụ nhân dân nhanh nhất, nghị định nêu rõ, Chủ tịch UBND phường được ủy quyền cho công chức Tư pháp - Hộ tịch thực hiện ký chứng thực và đóng dấu đối với chứng tực bản sao các giấy tờ, văn bản, chữ ký… theo quy định của pháp luật.

Ngay sau khi Chính phủ Nghị định số 32/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 quy định chi biết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội, để cụ thể hóa nhiệm vụ quan trọng này, UBND TP. Hà Nội đã ban hành kế hoạch thực hiện Nghị định để triển khai thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội.

Kế hoạch yêu cầu tổ chức thực hiện mô hình chính quyền đô thị phảo đảm bảo đúng quy định của pháp luật; sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng các cấp. sau khi sắp xếp, các tổ chức trong hệ thống chính trị ở phường hoạt động ổn định, bình thường với bộ máy UBND tinh gọn, công tác điều hành giữa quận và phường đảm bảo đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả; thực hiện tốt các giao dịch hành chính, dân sự. Các phần việc cụ thể như: Xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện Nghị định 32 của Chính phủ; rà sóa, bố trí, sắp xếp bộ máy cán bộ công chức… được giao cụ thể cho từng đơn vị, với các mốc thời gian rõ ràng với hạn cuối là tháng 7/2021.

Hà Nội chỉ không tổ chức HĐND ở phường, còn về cơ bản với cấp thành phố, quận, huyện, thị xã vẫn tổ chức cấp chính quyền gồm UBND và HDND. Còn tại Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh không tổ chức HDND ở quận và phường.

Tại hội nghị, Thứ tưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn nêu 7 điểm cần chú ý trong Nghị định 32 của Chính phủ và khẳng định, tổ chức chính quyền đô thị để hướng đến mục tiêu tinh gọn bộ báy, nâng cao hiệu lực hiệu quả chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm đô thị ở Hà Nội là cần quản lý theo nghành, lĩnh vực, địa bản thống nhất, tập trung, xuyên suốt của UBND TP và UBND quận; phát huy hiệu quả việc giám sát

“Một trong những quan điểm quan trọng để tổ chức chính quyền đô thị ở Thủ đô là UBND phường được xác định là cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn, hoạt động theo chế độ thủ trưởng, đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ; gắn với cải cách hành chính, hiện đại hóa nền hành chính”, Thứ trưởng Trần Anh Tuấn phân tích.

Điểm khác của Hà Nội so với Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh cũng được Thứ trưởng Bộ Nội vụ phân tích, đó là Hà Nội không tổ chức HĐND ở phường; ở xã, quận, huyện, thị xã vẫn giữ HĐND như một cấp chính quyền. Hà Nội tiến hành tổ chức chính quyền đô thị một cách thận trọng. Sau này sẽ có tổng kết, báo cáo các cấp thẩm quyền để có thể mở rộng hơn hay không.

Thứ tưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn phát biểu tại hội nghị. Ảnh Gia Huy

Xây dựng chính quyền đô thị phù hợp với đặc thù Thủ đô

Chỉ đạo tại hội nghị, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Thị Tuyến cho biết Thành phố đã nghiên cứu kỹ và có đề tài khoa học lớn, tổ chức các hội thảo xin ý kiến chuyên gia… để đề xuất nhiều nội dung xây dựng chính quyền đô thị hiệu quả, phù hợp với đặc thù của Thủ đô.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy đề xuất với Bộ Nội vụ cùng Thành phố sớm giao biên chế bổ sung cho các quận; có quy định khung bộ máy các phường; sớm quy định chế độ công vụ khi chuyển về công chức quận. Thành ủy cũng sẽ chỉ đạo Đảng đoàn HĐND Thành phố sớm ban hành chính sách liên quan đến việc chuyển tiếp ngân sách, chính sách với cán bộ dôi dư…

Đặc biệt, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy nêu việc mỗi chính sách đều tác động đến con người và yêu cầu rõ lãnh đạo các quận huyện động viên tư tưởng các đồng chí ở cơ sở bởi chúng ta đang đứng trước nhiệm vụ rất quan trọng là lãnh đạo thành công bầu cử Đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp.

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn lưu ý các đơn vị thời gian thực thiện thí điểm chính quyền đô thị là từ 1/7, các đơn vị cần tập trung quán triệt, thực hiện khẩn trương đúng lộ trình mà kế hoạch TP đã đề ra, nắm bắt đầy đủ tâm tư nguyện vọng của cán bộ cơ sở - song hành với đảm bảo nhiệm vụ quan trọng là tổ chức thành công bầu cử Đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp…

Để triển khai nhiệm vụ, đề nghị Sở Tư pháp phối hợp Sở TT&TT, Sở Nội vụ biên tập tài liệu tuyên truyền gửi các quận và thị xã Sơn Tây. Công tác tuyên truyền đề nghị gắn kết với kết hợp với tuyên truyền về bầu cử HĐND các cấp đồng bộ, hiệu quả.

Ngay sau hội nghị, các quận, thị xã báo cáo Ban Thường vụ quận ủy để tổ chức hội nghị tại cơ sở; đặc biệt là làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ tại địa phương yên tâm công tác. Thành phố sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Nội vụ và cơ quan liên quan để có hướng dẫn tiếp theo về công tác cán bộ.

Để bảo đảm 1/7 sắp tới được chuyển đổi đồng bộ tại 12 quận và thị xã Sơn Tây, Phó Chủ tịch đề nghị các công việc triển khai phải bảo đảm tiến độ và chất lượng, vì vậy đề nghị Sở Tư pháp, Nội vụ, Tài chính có hướng dẫn kịp thời, sau hội nghị hoàn thiện lại các dự thảo lấy ý kiến bằng văn bản, tổng hợp, nếu cần thiết tổ chức hội nghị mời cơ quan Trung ương để có hướng dẫn.

Gia Huy