Ngày Dân số thế giới 11/7: Nâng cao tiếng nói của phụ nữ và trẻ em gái

Tham dự mít tinh có ông Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế; bàTrần Thị Nhị Hà, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội; ông Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế; ông Nguyễn Văn Thắng, Bí thư huyện ủy huyện Chương Mỹ; cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, ban chỉ đạo công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình thành phố Hà Nội và huyện Chương Mỹ và lãnh đạo các Trung tâm Y tế quận, huyện, thị xã.

Phát biểu tại lễ mít tinh, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Thị Nhị Hà cho biết, ngày 25/10/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới. Trong những năm qua để cụ thể hóa mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết 21, ngành dân số cùng các cấp, các ngành đã triển khai đồng bộ các hoạt động trên các lĩnh vực, quy mô, cơ cấu và nâng cao chất lượng dân số phù hợp với yêu cầu chuyển hướng công tác dân số.

Thành phố Hà Nội là địa phương đông dân thứ hai của cả nước và cũng có mật độ dân số cao thứ hai trong 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Với mật độ dân số là 2.398 người/km2, cao gấp 8,2 lần so với mật độ dân số cả nước. Toàn thành phố đã đạt mức sinh thay thế; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tuy có giảm so mỗi năm nhưng chưa bền vững; tỷ lệ tăng dân số hàng năm ở mức cao tạo ra áp lực lớn cho kinh tế - xã hội Thủ đô.

Hiện nay, chất lượng dân số đã từng bước được nâng cao, thành phố phê duyệt và triển khai thực hiện đồng bộ các đề án, chương trình, kế hoạch, hoạt động mô hình về nâng cao chất lượng dân số ở 30/30 quận, huyện, thị xã; 579/579 xã, phường, thị trấn.

Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2023, các chỉ tiêu cơ bản hoàn thành kế hoạch. Trong đó, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên đạt 7,0 % (giảm 0,04% so cùng kỳ 2022); tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ đạt 68,2 % (tăng 4% so cùng kỳ 2022); tỷ lệ sàng lọc trước sinh đạt 85% (tăng 1,07% so cùng kỳ 2022); tỷ lệ sàng lọc sơ sinh đạt 88% (tăng 1,67% so cùng kỳ 2022); tỷ lệ cặp nam nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 45% (tăng 17% so cùng kỳ 2022); tỷ số giới tính khi sinh ở mức 112,1 trẻ trai/100  trẻ gái.  Ngoài ra, nhiều mô hình được duy trì và nhân rộng tại các địa bàn trên toàn thành phố như: Mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng; mô hình can thiệp truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản - kế hoạch hóa gia đình tới vùng dân cư đặc thù; mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân và mô hình chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên…

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả nhưng công tác dân số của Hà Nội vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức do cơ cấu dân số trẻ nên hàng năm số phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ vẫn ở mức cao, góp phần làm tăng số sinh của thành phố. Cùng với đó là tốc độ gia tăng dân số cơ học hàng năm ở mức cao làm tăng quy mô dân số. Một vấn đề còn tồn tại đó là với quy mô dân số lớn, địa bàn dân cư rộng nên dân trí không đồng đều, nhận thức và tâm lý muốn có nhiều con và thích có con trai vẫn là nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức cao.

Vì vậy, trong thời gian tới, theo Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Thị Nhị Hà, Hà Nội cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 21 của Ban chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và các đề án, chương trình, kế hoạch trọng tâm về công tác dân số của thành phố theo từng giai đoạn từ nay đến năm 2030. Đồng thời tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự tham gia của các ngành, đoàn thể, nâng cao hiệu quả Ban chỉ đạo công tác dân số các cấp, phát huy mạnh mẽ vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, nhân dân, tạo sự đồng thuận xã hội và tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sàng dân số và phát triển; đổi mới, đa dạng hóa hình thức, phương pháp truyền thông, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật, chính sách về dân số. Mở rộng toàn diện nội dung truyền thông về quy mô, cơ cấu, quản lý và phân bố dân số đặc biệt là nâng cao chất lượng dân số; chú trọng tuyên truyền các nội dung về sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên, tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân; sàng lọc trước sinh và sơ sinh, quan tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đặc biệt là những người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn.

Đồng chí Hoàng Minh Hiến, Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ cho biết, hưởng ứng ngày Dân số Thế giới năm 2023, Ban chỉ đạo công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của huyện đã xây dựng kế hoạch với nhiều hoạt động được triển khai tới các xã, thị trấn nhằm nâng cao nhận thức trách nhiệm của các ban ngành, đoàn thể và toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của công tác dân số đối với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Tổ chức truyền thông lồng ghép trong các hội nghị; treo băng rôn, khẩu hiệu tại các trục đường chính của huyện và các xã, thị trấn; truyền thông trực tiếp, tư vấn tại hộ gia đình về chính sách dân số, chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình; nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi. Tuyên truyền trên cổng thông tin điện tử của huyện, đài phát thanh huyện và các xã, thị trấn.

Phát biểu tại lễ mít tinh, đồng chí Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế ghi nhận và đánh giá cao công tác dân số của thành phố Hà Nội đạt được trong thời gian qua. Hà Nội đã kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo về công tác dân số nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 21 của Ban chấp hành Trung ương trong tình hình mới.

Đồng chí Phạm Vũ Hoàng đề nghị thành phố Hà Nội cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Kế hoạch số 74 của Thành ủy Hà Nội và Kế hoạch số 94 của UBND thành phố về công tác dân số; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự tham gia của các ngành, đoàn thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo dân số của thành phố và các cấp, đưa công tác dân số thành một nội dung quan trọng trong chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức, đề cao trách nhiệm, tăng cường tham gia phối hợp chặt chẽ và đồng bộ của các cấp, các ngành thực hiện tốt công tác dân số, nâng cao chất lượng dân số Thủ đô.

Thiện Tâm