Người “truyền lửa” tình yêu với văn hóa ẩm thực Hà Thành

Nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết.

Chia sẻ những trăn trở và tâm huyết của mình với phóng viên Báo điện tử Chính phủ về việc truyền dạy và gìn giữ nét văn hóa ẩm thực của người Hà Nội, nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết cho biết, hơn 40 năm qua, bà đã mở nhiều lớp dạy nữ công, truyền dạy cách nấu những món ăn truyền thống của người Hà Nội cho các bạn trẻ trong và ngoài nước muốn tìm hiểu về văn hóa ẩm thực Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng.

Nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết là thế hệ thứ 7 của một dòng họ gốc Hà Nội, nên ngay từ khi còn bé bà đã được dạy dỗ kỹ lưỡng mọi việc nữ công gia chánh và tích lũy học hỏi được những công thức chế biến món ăn Việt.

Vào năm 1990, tại Hội chợ ẩm thực lần đầu tiên được tổ chức tại khách sạn Hozison (Hà Nội), bà đã vượt qua nhiều đầu bếp danh tiếng là bếp trưởng của các khách sạn cao cấp để giành giải Nhất với món gà quay mật ong. Đây là bước ngoặt đối với nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết. Sau đó, bà mở một cửa hàng nhỏ vừa kinh doanh, vừa góp phần giới thiệu, quảng bá ẩm thực Hà Nội. Từ thành công của nhà hàng đầu tiên, vào năm 2008, bà mở thêm nhà hàng thứ hai cũng mang thương hiệu Nhà hàng Ánh Tuyết tại số 22 - Mã Mây.

Bà vừa có niềm đam mê nấu các món ăn truyền thống dân tộc vừa có ước mong là truyền dạy cho thế hệ trẻ những kinh nghiệm, hiểu biết của mình về ẩm thực để các bạn trẻ thấy được tầm quan trọng của văn hóa ẩm thực từ cách lựa chọn nguyên liệu, chế biến, phương thức nấu đến cách thưởng thức các món ăn.

Khi kinh doanh hàng, hay mở các lớp dạy nấu ăn, nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết đều mong muốn lan tỏa những giá trị truyền thống của ẩm thực Hà Nội. Hòa quyện trong “học ăn, học nói, học gói, học mở”, bà tin rằng dạy về ẩm thực là gìn giữ nét thanh lịch văn minh của người Hà Nội.

“Ẩm thực chính là văn hóa. Trong một gia đình, chỉ cần vào bếp chúng ta có thể biết được nếp nhà đó như thế nào. Văn hóa ẩm thực cũng nói lên bề dày và đặc trưng văn hóa của một quốc gia, dân tộc”, nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết nói.

Trong gần 40 năm giảng dạy nấu ăn, đã truyền dạy cho biết bao thế hệ học trò, nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết chia sẻ sự xúc động khi thấy sự trưởng thành của các em học sinh thân yêu. Khi dạy về ẩm thực nghệ nhân Ánh Tuyết không chỉ dạy chế biến món ăn mà còn dạy những kỹ năng xã hội, dạy những bài học làm người.

Theo nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết, chế độ ăn uống ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của tất cả các lứa tuổi. Món ăn cũng chính là bài thuốc, vì vậy bà có ý định sẽ mở lớp dạy nấu ăn cho lứa tuổi trung niên để họ biết cách nấu những món ăn tốt cho sức khỏe.

Tôi luôn trăn trở về việc làm sao truyền cảm hứng “nội trợ” cho lớp trẻ bởi có khá nhiều bạn trẻ không biết nấu món ăn Việt Nam và không hiểu nhiều về văn hóa ẩm thực của Việt Nam bằng ẩm thực Âu Á, Nhật, Hàn; nhiều bạn không biết cách chăm sóc và tổ chức không gian gia đình...

Tuy nhiên trong hành trình mà mình đã lựa chọn tôi không đơn độc vì vẫn còn có nhiều người đang tìm về truyền thống, gìn giữ nét văn hóa xưa của người Hà Nội, thậm chí có những bạn trẻ đã khởi nghiệp bằng những món ăn truyền thống của Hà Nội.

Từ những lớp học nấu ăn của nghệ nhân Phạm Thị Ánh Tuyết những món ăn Hà Nội mang thương hiệu “nghệ nhân Ánh Tuyết” đã hiện diện trong nhiều nhà hàng tại các thành phố lớn trên thế giới. Đặc biệt, hình ảnh nữ nghệ nhân Ánh Tuyết và các món đặc sản của Hà Nội cũng đã trở nên quen thuộc với công chúng Mỹ, Nga và các nước qua kênh truyền hình Discovery Chanel, BBC, SRG, New York hay truyền hình các nước Đức, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Bà Tuyết cũng được mời làm giám khảo nhiều cuộc thi ẩm thực tại Việt Nam và tham gia các buổi tọa đàm về văn hóa ẩm thực truyền thống, các buổi dạy nấu ăn trên các kênh của đài truyền hình và được nhiều người ví như một “cuốn sách sống” về nghệ thuật ẩm thực Hà Nội.

Với những đóng góp tâm huyết gìn giữ nét văn hóa ẩm thực của người Hà Nội, bà vinh dự được tặng danh hiệu Nghệ nhân ẩm thực dân gian Việt Nam, Nghệ nhân Ưu tú cùng hàng loạt huy chương Vàng tại các liên hoan, hội chợ ẩm thực trong nước và quốc tế. Đặc biệt, trong năm 2017, bà được Hiệp hội Du lịch Việt Nam trao Giải thưởng “Nghệ nhân ẩm thực” và được chọn để lên thực đơn, nấu tiệc thết đãi 21 lãnh đạo các nền kinh tế tại Hội nghị APEC do Việt Nam đăng cai tổ chức tháng 11/2017 tại Đà Nẵng. Năm 2018, bà Tuyết được hành phố Hà Nội tôn vinh Công dân Thủ đô ưu tú năm 2018.

Minh Anh