Phát huy giá trị văn hoá và tiềm năng du lịch của Võ cổ truyền trong thời kỳ mới

Phát huy truyền thống, khẳng định vị thế Võ cổ truyền Việt Nam

Tại Đại hội Đại biểu Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam nhiệm kỳ VI (2025-2030), Thạc sĩ Trần Duy Linh, Giám đốc Trung tâm Võ thuật cổ truyền Bình Định nhấn mạnh, trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên của công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập toàn cầu – việc phát huy giá trị văn hoá và khai thác du lịch từ Võ cổ truyền không đơn thuần là bảo tồn một di sản, mà chính là một giải pháp chiến lược để xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện: Khỏe về thể chất, giàu về tinh thần, sáng về trí tuệ, đẹp về thẩm mỹ và vững vàng về bản lĩnh.

Võ cổ truyền trước hết giúp rèn luyện sức khỏe, sự dẻo dai, tinh thần kỷ luật và ý chí vượt khó. Khi được tổ chức trong các tour trải nghiệm, lớp học ngắn hạn hay chương trình ngoại khóa, võ cổ truyền không chỉ thu hút du khách mà còn góp phần giáo dục thanh thiếu niên. Người học võ được rèn tính kiên nhẫn, sự tự tin, tinh thần chịu khó – những phẩm chất thiết yếu để lao động, học tập và khẳng định bản thân trong xã hội hiện đại.

Không chỉ dừng ở kỹ thuật chiến đấu, Võ cổ truyền còn là kho tàng triết lý sống. Võ đạo đề cao nghĩa khí, tôn trọng, nhân ái, lấy chính nghĩa thắng tà. Thông qua các chương trình du lịch trải nghiệm, lễ hội, giao lưu võ đường, du khách và thế hệ trẻ không chỉ xem một màn biểu diễn mà còn tiếp nhận một hệ giá trị nhân văn, từ đó nuôi dưỡng tinh thần chính trực, trách nhiệm cộng đồng và tình yêu hòa bình. Đây chính là nền tảng để hình thành những công dân Việt Nam nhân cách, bản lĩnh và văn minh.

Những lễ hội làng võ, di tích thờ võ tướng, võ đường truyền thống khi trở thành điểm đến du lịch sẽ khuyến khích cộng đồng giữ gìn, tự hào và truyền dạy cho thế hệ sau. Con người được nuôi dưỡng trong môi trường ấy sẽ có ý thức sâu sắc về cội nguồn, bản sắc dân tộc. Đó chính là cách chúng ta vừa bảo tồn văn hóa, vừa xây dựng một thế hệ Việt Nam tự tin hội nhập mà không đánh mất bản sắc.

Phát triển du lịch võ thuật không chỉ bảo tồn di sản mà còn tạo công ăn việc làm cho võ sư, hướng dẫn viên, nghệ nhân; thúc đẩy dịch vụ lưu trú, ẩm thực, lưu niệm; góp phần ổn định kinh tế – xã hội. Đặc biệt, khi được quảng bá ra thế giới thông qua liên hoan, festival, sự kiện ngoại giao, Võ cổ truyền trở thành công cụ sức mạnh mềm, góp phần xây dựng hình ảnh con người Việt Nam bản lĩnh, nhân văn, hiếu hòa nhưng kiên cường.

Bên cạnh những giá trị văn hoá sâu sắc, Võ cổ truyền Việt Nam còn ẩn chứa tiềm năng to lớn trong phát triển du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam ra thế giới.

Trong xu thế phát triển du lịch trải nghiệm và văn hoá, Võ cổ truyền có thể trở thành sản phẩm du lịch đặc thù, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Thông qua các giải đấu, festival võ thuật quốc tế, Võ cổ truyền không chỉ thu hút khách du lịch, mà còn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, nhân văn, đậm đà bản sắc. Đây là kênh ngoại giao văn hoá hiệu quả trong thời kỳ hội nhập.

Trong những năm gần đây, nhiều đoàn võ cổ truyền Việt Nam đã tham gia Festival Võ thuật Quốc tế tại Pháp, Nga, Hàn Quốc… và luôn nhận được sự quan tâm, ngưỡng mộ của bạn bè quốc tế. Đặc biệt, Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ VIII – năm 2023 tổ chức tại tỉnh Bình Định cũ (thu hút khoảng 1.200 võ sư, võ sinh từ 65 đoàn, bao gồm 16 đoàn quốc tế) đã trở thành "cầu nối" văn hoá, góp phần lan toả hình ảnh Việt Nam hoà bình, thân thiện, giàu bản sắc đến bạn bè năm châu.

Có thể thấy, Võ cổ truyền Việt Nam không chỉ mang lại những giá trị văn hoá sâu sắc, mà còn mở ra tiềm năng to lớn trong phát triển du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam ra thế giới.

Lan tỏa giá trị Võ cổ truyền Việt Nam

Theo Thạc sĩ Trần Duy Linh để những giá trị ấy thực sự được khơi dậy, lan toả và trở thành động lực cho phát triển văn hoá, con người trong thời kỳ mới, cần có định hướng rõ ràng cùng những giải pháp thiết thực, đồng bộ và hiệu quả.

Về định hướng phát huy giá trị văn hoá, du lịch trong Võ cổ truyền trong kỷ nguyên mới, chúng ta cần quan tâm: Thứ nhất, xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù: biểu diễn võ thuật, workshop trải nghiệm, homestay tại làng võ, tour gắn với di tích, làng nghề; Thứ hai, đào tạo nguồn nhân lực du lịch am hiểu văn hóa võ, kết hợp công nghệ số để quảng bá quốc tế; Thứ ba, khai thác gắn với bảo tồn, tránh thương mại hóa cực đoan làm mất đi giá trị tinh túy.

Để hiện thực hoá những giá trị và tiềm năng Võ cổ truyền, cần tập trung vào một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm sau.

Một là, nâng cao nhận thức xã hội, tuyên truyền về vai trò của Võ cổ truyền trong xây dựng nhân cách, sức khỏe, văn hóa con người Việt Nam. Phối hợp với các cơ quan truyền thông, giáo dục, du lịch để đưa Võ cổ truyền trở thành phần của giáo dục thể chất và văn hóa. Lồng ghép Võ cổ truyền trong giáo dục thể chất và hoạt động ngoại khóa, hình thành thói quen rèn luyện và bồi dưỡng nhân cách cho thế hệ trẻ.

Hai là, bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá, kinh tế, xã hội của Võ cổ truyền. Triển khai sưu tầm, hệ thống hoá các bài quyền, kỹ thuật đặc trưng của từng môn phái, binh khí truyền thống có giá trị văn hoá gắn với võ học dân tộc.

Khôi phục, phát huy giá trị của các lò võ, kết hợp với phát triển du lịch bền vững. Phối hợp triển khai Dự án 06 về bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp gắn với phát triển du lịch tại các địa phương. Triển khai phối hợp với các đơn vị lữ hành xây dựng các tour du lịch trải nghiệm tại các võ đường, làng võ; kết hợp với tham quan danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, văn hoá địa phương; Hình thành và phát triển sản phẩm lưu niệm, quà tặng văn hoá gắn với Võ cổ truyền.

Ba là, gắn Võ cổ truyền với xây dựng mô hình du lịch. Cần xây dựng nhiều mô hình gắn kết chặt chẽ giữa võ thuật và hoạt động du lịch. Tiêu biểu là mô hình "làng võ, câu lạc bộ võ, đội võ" trở thành điểm đến trải nghiệm, nơi du khách được tham quan, giao lưu và trực tiếp tập luyện. Song song, các giải đấu và lễ hội võ thuật cần được tổ chức gắn với sự kiện văn hoá – du lịch, tạo thành sản phẩm đặc sắc thu hút khách trong và ngoài nước. Ngoài ra, việc hình thành các trung tâm đào tạo võ thuật kết hợp dịch vụ du lịch thể thao sẽ mở ra cơ hội học tập, rèn luyện cho du khách, nhất là bạn bè quốc tế.

Bốn là, gắn Võ cổ truyền với các sự kiện văn hoá, du lịch. Cần đẩy mạnh việc tổ chức các giải đấu, lễ hội võ thuật gắn với điểm đến du lịch và di tích lịch sử, đồng thời phát triển sản phẩm trải nghiệm như học võ, xem biểu diễn, khám phá truyền thống võ học tại địa phương. Bên cạnh đó, kết hợp biểu diễn võ thuật với nghệ thuật dân gian, chương trình văn hoá truyền thống sẽ tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo, góp phần lan toả giá trị Võ cổ truyền và nâng cao sức hấp dẫn của điểm đến.

Năm là, đẩy mạnh hợp tác liên ngành phát triển các sự kiện văn hoá, thể thao và du lịch. Cần đẩy mạnh liên kết giữa các cơ quan văn hoá, thể thao, du lịch, trường học và quốc tế nhằm quảng bá và nâng cao vị thế Võ cổ truyền. Đồng thời, phối hợp nghiên cứu, sáng tạo sản phẩm du lịch – văn hoá – thể thao dựa trên tinh hoa võ học, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời kỳ hội nhập.

Minh Thư