Quản lý thị trường Hà Nội: “Đau đầu” vì thuốc lá điện tử

Lực lượng chức năng bắt lô hàng thuốc lá điện tử không nguồn gốc - Ảnh internet

Chưa có cơ sở để xử phạt

Báo cáo của Chi cục QLTT Hà Nội cho biết, ngày 30/6 vừa qua, Đội Chống buôn lậu và buôn bán hàng cấm (PC46-Công an Hà Nội) cho biết, thực hiện kế hoạch kiểm tra, xử lý việc kinh doanh thuốc lá điện tử nhập lậu, Đội Chống buôn lậu và buôn bán hàng cấm – PC46 phối hợp các Đội QLTT (số 3 và số 7 thuôc Chi cục QLTT Hà Nội kiểm tra 3 địa điểm kinh doanh thuốc lá điện tử tại Hà Nội, thu giữ hàng ngàn sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Cụ thể, tại địa điểm kinh doanh “The Vape Club” -số 5, Ngô Quyền (phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm) và kho cất giấu hàng tại 31 Vạn Kiếp (phường Chương Dương, quận Hai Bà Trưng), thu giữ 83 máy hút thuốc lá điện tử, 83 đầu hút và 1.198 lọ tinh dầu do nước ngoài sản xuất, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.

Tại địa điểm kinh doanh “Vape Pro” phố Đông Thái, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm và kho chứa tại ngõ 210 Bạch Đằng (Hoàn Kiếm), thu giữ 400 lọ tinh dầu do nước ngoài sản xuất không có giấy tờ hợp pháp.

Tại địa điểm “Pexiga” (ngõ 97 đường Hoàng Cầu, phường Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa), thu giữ 25 máy hút thuốc lá điện tử, 40 đầu hút, 100 viên pin sạc và 600 lọ tinh dầu do nước ngoài sản xuất, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc.

Toàn bộ số hàng trên đã được chuyển cho lực lượng QLTT Hà Nội để xử lý theo thẩm quyền.

Đại diện PC46 cho biết, khi bán hàng, các đối tượng đều quảng cáo thuốc lá điện tử và tinh dầu đi kèm là hàng “xách tay” từ các nước châu Âu, Mỹ, Canada... nên giá cả cũng “trên trời”. Nhưng thực tế khi cơ quan chức năng kiểm tra, thu giữ, chủ kinh doanh đều khai nhận là hàng thu gom trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc.

Vị đại diện này cũng cho rằng, thuốc lá điện tử đang trở thành một “trào lưu”, được sử dụng rất nhiều trong các quán bar, karaoke... là những môi trường mà các đối tượng xấu thường lợi dụng để lôi kéo lớp trẻ sử dụng ma túy nên nguy cơ lạm dụng thiết bị thuốc lá điện tử để pha chế các loại ma túy dưới dạng tinh dầu rất dễ xảy ra, gây khó khăn cho cơ quan công an trong phát hiện và xử lý. Do đó, để phòng ngừa việc lạm dụng thuốc lá điện tử vào mục đích xấu, các cơ quan chức năng cần sớm đưa mặt hàng này vào danh mục quản lý để phục vụ việc kiểm tra, kiểm soát trên thị trường, làm cơ sở cho việc xử lý vi phạm.

Cũng trong ngày hôm nay (8/7), tại Hội nghị Sơ kết 6 tháng đầu năm công tác Quản lý thị trường của Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), ông Chu Xuân Kiên, Chi cục trưởng Chi cục QLTT Hà Nội cho biết, đơn vị này đang “đau đầu” vì thuốc lá điện tử bởi chưa rõ mặt hàng này có được quản lý như mặt hàng thuốc lá điếu hay không nên khó khăn cho việc xử phạt.

“Bởi theo quy định hiện nay, Bộ Công Thương là cơ quan quản lý mặt hàng thuốc lá điện tử và thuốc lá nói chung còn việc cấp phép quảng cáo cho các doanh nghiệp do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) đảm nhiệm. Bộ Công Thương chỉ quản lý hoạt động quảng cáo, khuyến mãi của các đơn vị đã được cấp phép. Nếu phát hiện sai phạm, Cục Xúc tiến thương mại sẽ chủ trì phối hợp với Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) và Bộ VH-TT-DL xử phạt theo luật.

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị định số 67/2013/NFF-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá, quy định: “Sản phẩm thuốc lá” là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hay một phần nguyên liệu thuốc lá và được chế biến dưới dạng thuốc điếu, xì gà, thuốc lá sợi dùng để hút tẩu và các dạng sản phẩm khác dùng để hút, nhai, ngửi.

Tuy nhiên, hiện các cơ quan chức năng chưa có hướng dẫn cụ thể xác định mặt hàng thuốc lá điện tử có được quản lý như mặt hàng thuốc lá điếu hay không (có thuộc các dạng khác dùng để hít, ngửi)”, ông Chu Xuân Kiên cho hay.

Lợi bất cập hại

Theo ghi nhận của PV, gần đây trong giới trẻ Hà Nội, dấy lên phong trào hút thuốc lá điện tử. Đây là loại thuốc lá du nhập vào Việt Nam khá lâu và được rao bán tương đối công khai. Nhiều người đã sử dụng nó để thay thế cho thuốc lá thông thường. Thuốc lá điện tử được rao bán rất nhiều trên các trang điện tử mua bán, rao vặt và được quảng cáo với những lợi ích khá “kêu” như: Sử dụng tinh dầu chứa chất nicotine sạch (không có các chất gây bệnh), tạo cảm giác như đang hút thuốc lá thật mà không hề khó chịu, không gây ảnh hưởng tới người xung quanh... Sản phẩm này đang được bán rộng rãi trên toàn thế giới và phát triển mạnh ở các nước châu Âu.

Tuy nhiên, theo Thượng tá Đinh Gia Quyết, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an TP.Hà Nội thì suy nghĩ sử dụng thuốc lá điện tử để “cai” thuốc lá là sai lầm bởi tinh dầu để sử dụng thuốc lá điện tử là hỗn hợp nicotin lỏng, hương liệu và các chất phụ gia khác.

Bác sĩ Ngô Văn Kha, Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Trung ương cũng cảnh báo, thuốc lá điện tử bơm nicotin vào phổi và vì vậy vẫn gây nghiện như mọi loại thuốc lá khác.

Cho đến nay, thuốc lá điện tử chưa được đưa vào danh mục quản lý dẫn đến việc các loại thuốc lá điện tử trên thị trường không được kiểm soát chất lượng. Do đó, những thông tin được in trên nhãn các chai tinh dầu không được kiểm chứng. Người sử dụng thuốc lá điện tử nếu chỉ căn cứ vào những thông tin trên bao bì thì đều cho rằng thuốc lá điện tử là ưu việt bởi hàm lượng nicotin trên nhãn rất thấp so với thuốc lá. Mặt khác, không có một dòng khuyến cáo nào về tác hại của thuốc lá điện tử được công bố kèm theo sản phẩm cũng khiến người sử dụng lầm tưởng rằng thu sẽ không gây nghiện.

Phan Trang