Tái hiện phong tục Tết xưa tại Thủ đô
(Chinhphu.vn) - Giữa nhịp sống sôi động của Thủ đô, những giá trị văn hóa của Tết cổ truyền vẫn âm thầm lan tỏa. Những giá trị ấy không chỉ nuôi dưỡng tình yêu quê hương mà còn là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.
Chương trình "Tết Việt - Tết Phố 2025" được tổ chức nhằm tái hiện các nghi lễ cổ truyền, tôn vinh bản sắc văn hóa và góp phần lan tỏa giá trị của nền văn hóa Việt Nam hiện đại, hội nhập nhưng không hòa tan.
Các nghi thức như Đoàn rước dâng lễ cửa đình, Lễ cáo yết Thành Hoàng và cúng Tổ nghề, Lễ dựng cây Nêu... được tái hiện trang nghiêm, thu hút sự quan tâm của đông đảo nhân dân và du khách. Không gian tái hiện Tết xưa của gia đình Hà Nội và vùng Đồng bằng Bắc Bộ đã mang đến cảm giác gần gũi, ấm áp, giúp người xem sống lại những khoảnh khắc thân thương của Tết cổ truyền.
Mỗi dịp Tết đến, những hình ảnh quen thuộc như bánh chưng, tràng pháo và cây nêu luôn làm bừng lên không khí đoàn viên, nhưng không thể thiếu một phần quan trọng của Tết Việt - đó chính là câu đối đỏ. Đây là một truyền thống lâu đời, bắt nguồn từ thủ tục xin chữ ngày Tết, khi các thầy đồ viết những câu đối đầy ý nghĩa để cầu chúc cho năm mới. Tết không chỉ là dịp để gia đình, người thân, bạn bè quây quần bên nhau mà còn là thời khắc để con cháu sum vầy, gửi gắm những lời chúc phúc. Những câu thư pháp như "Phúc, Lộc, Tài, Thọ" hay chữ "Bình An" được trao tặng trong ngày Tết như một món quà tinh thần, mang theo hy vọng về một năm mới an lành, thịnh vượng.
Bên cạnh đó, hình ảnh Ông Đồ trong tà áo dài truyền thống, cầm bút viết những câu thư pháp tặng từng nhà, từng người, đã trở thành biểu tượng không thể thiếu mỗi khi Tết đến Xuân về. Đây là một nét đẹp văn hóa đậm đà, ghi dấu trong tâm trí bao thế hệ người Việt, mang theo sự trang trọng và ý nghĩa sâu sắc của những lời chúc đầu năm.
Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế Phan Thanh Hải chia sẻ: "Chúng tôi tự hào được góp phần tái hiện nét đẹp văn hóa truyền thống qua trang phục cổ truyền dân tộc - áo ngũ thân tay chẽn. Đây không chỉ là một bộ trang phục phổ biến dưới thời Nguyễn mà còn là biểu tượng của sự thanh lịch và bản sắc văn hóa Việt Nam."
"Tết Việt - Tết Phố 2025" còn là cơ hội để quảng bá hình ảnh Thủ đô Hà Nội - thành phố ngàn năm văn hiến đến với bạn bè quốc tế. Thông qua các nghi lễ, phong tục truyền thống, du khách nước ngoài không chỉ được trải nghiệm mà còn hiểu sâu sắc hơn về tinh hoa văn hóa Việt Nam.
Đặc biệt, chương trình năm nay mở rộng sự tham gia của cộng đồng kiều bào, giúp người Việt xa quê hương được kết nối với những giá trị văn hóa cội nguồn, đồng thời khơi gợi tình cảm gắn bó, tự hào về quê cha đất tổ.
Phóng viên Báo Điện tử Chính phủ trân trọng gửi đến bạn đọc những hình ảnh đẹp tái hiện phong tục Tết xưa tại Thủ đô, góp phần tôn vinh nét văn hóa truyền thống và tinh thần đoàn kết dân tộc.
Mang ý nghĩa sâu sắc và thông điệp nhân văn, tiết mục múa nghê truyền tải ước vọng mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Hình tượng con nghê, vốn gắn bó với các di tích, nay bước ra đời sống văn hóa, trở thành biểu tượng gần gũi với người dân. Khác với múa sư tử, múa nghê được kết hợp cùng âm nhạc truyền thống, mang theo triết lý nhà Phật, biểu đạt sự hoan hỉ và giác ngộ. Điểm độc đáo của tiết mục là sự xuất hiện của cô Tiên và chú Tễu dẫn đầu, hai hình tượng giàu giá trị lịch sử, quen thuộc trong nghệ thuật múa rối nước, tạo nên sự giao thoa đầy ý nghĩa giữa truyền thống và hiện đại.
Các đội múa Sênh tiền thường gồm 8-10 thành viên, mỗi người đều gắn bó với bộ nhạc cụ độc đáo của mình. Bộ Sênh tiền gồm hai lá phách bằng gỗ trắc: "lá phách kép" và "lá phách đơn". Lá phách kép được tạo thành từ hai thanh gỗ – một thanh dài 25cm, một thanh ngắn 11cm – gắn kết tinh tế bằng bản lề hoặc miếng da. Những nhịp gõ sênh tiền không chỉ vang lên âm hưởng vui tươi mà còn gợi nhắc vẻ đẹp tinh xảo và nhịp nhàng của nghệ thuật dân gian Việt Nam.
Mang những bộ trang phục cổ từ bảo tàng ra ngoài đời sống, qua các sân khấu, MV, phim ảnh, hay những bộ ảnh sáng tạo của giới trẻ, là cách sống động để kết nối thế hệ hôm nay với lịch sử và truyền thống dân tộc. Đây không chỉ là sự tái hiện quá khứ, mà là lời mời gọi người trẻ tìm về cội nguồn, khám phá và gìn giữ những giá trị văn hóa sâu sắc của dân tộc.
Thông qua những hoạt động tái hiện sinh động này, bản sắc văn hóa Tết cổ truyền của Việt Nam không chỉ được tôn vinh mà còn được khắc sâu vào tâm thức mỗi người. Đây là lời nhắc nhở rằng, dù xã hội thay đổi, những giá trị văn hóa truyền thống vẫn mãi là nền tảng vững chắc, kết nối quá khứ với hiện tại và là di sản quý báu được gìn giữ, trao truyền cho các thế hệ mai sau.
Minh Thúy- Văn Hiền