Tạo cơ chế, chính sách để thúc đẩy thương mại điện tử

Ứng dụng thương mại điện tử trên các lĩnh vực

Thời gian qua, được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Bộ Công Thương, các cấp ủy Đảng, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các Sở, ban, ngành, đơn vị liên quan tập trung triển khai đầy đủ, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ về công tác quản lý và phát triển thương mại điện tử trên địa bàn Hà Nội.

Đối với ngành Công Thương Hà Nội, ngành đã ban hành và triển khai đạt hiệu quả các chương trình, kế hoạch giai đoạn, kế hoạch hằng năm. Theo đó, đã tổ chức thành công các hội thảo, tọa đàm, lớp tập huấn kiến thức về thương mại điện tử trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0; thực hiện các phóng sự tuyên truyền về ứng dụng thương mại điện tử phát trên các kênh truyền thông; in ấn 1.500 cuốn cẩm nang mua sắm trực tuyến an toàn phát rộng rãi cho doanh nghiệp và người tiêu dùng;…

Tổ chức thành công sự kiện không dùng tiền mặt kết hợp chương trình khuyến mại tập trung trên địa bàn Thành phố; tổ chức hỗ trợ kết nối các doanh nghiệp tiếp cận các sàn thương mại điện tử lớn trên thế giới như Amazon, Alibaba nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm cho các doanh nghiệp; phối hợp cung cấp thông tin, hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố đăng ký tham gia Chương trình "Gian hàng Việt trực tuyến".

Đồng thời, phối hợp Bộ Công Thương triển khai "Tuần lễ thương mại điện tử Quốc gia và Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam Online Friday 2023" trên địa bàn thành phố Hà Nội. Chủ trì, phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, các đơn vị liên quan tổ chức các hội thảo, lớp tập huấn về thương mại điện tử với các chủ đề chuyên sâu như: "Doanh nghiệp Việt trong kỷ nguyên số", "Nâng cao kỹ năng xuất khẩu trực tuyến xuyên biên giới thông qua thương mại điện tử", "Hợp đồng điện tử, giao kết hợp đồng trong thương mại điện tử",...

Phổ biến kiến thức, hướng dẫn, hỗ trợ cho doanh nghiệp, các hội, hiệp hội, các hộ kinh doanh… tiếp cận phương thức kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử hỗ trợ các doanh nghiệp ứng dụng mã hình QR trong truy xuất trực tuyến nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, hàng hóa; ứng dụng mã hình QR truy xuất nguồn gốc, chống hàng giả bảo vệ thương hiệu và quyền lợi người tiêu dùng.

Kết nối UBND quận, huyện, thị xã phối hợp với các ngân hàng thương mại, trung gian thanh toán thực hiện mở tài khoản ngân hàng và cấp mã QR cho các hộ kinh doanh trong chợ; cài đặt ứng dụng của ngân hàng (App) trên thiết bị thông minh.

Đến nay, trên địa bàn một số chợ tại các quận như Long Biên, Hà Đông, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hoàng Mai,…đạt tỷ lệ 96-100% các hộ kinh doanh trong chợ sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Bên cạnh đó, các trung tâm thương mại, siêu thị, hơn 2.000 cửa hàng tiện lợi đã triển khai 100% hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Hướng dẫn cá nhân, hộ kinh doanh tại các chợ, các chủ thể OCOP trên địa bàn tiếp cận và sử dụng các hình thức bán hàng trực tuyến, tham gia bán hàng qua các sàn thương mại điện tử lớn, giúp tiểu thương kết nối với bạn hàng, duy trì, mở rộng kinh doanh hiệu quả…

Có thể nói, việc ứng dụng các giải pháp thương mại điện tử cho thấy thương mại điện tử đã len lỏi vào các lĩnh vực; các doanh nghiệp đã nhanh nhạy bắt kịp các xu hướng mới của thế giới, tranh thủ được thành tựu khoa học công nghệ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, để phục vụ hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của mình.

Quản lý chặt chẽ thương mại điện tử xuyên biên giới

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Công Thương Hà Nội, hiện nguồn nhân lực về thương mại điện tử trong các doanh nghiệp còn hạn chế, chưa có nhân sự chuyên biệt về thương mại điện tử. Kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử còn yếu kém, các nội dung, kiến thức về thương mại điện tử mới chỉ được phổ cập cơ bản, chưa có ứng dụng chuyên sâu. Doanh nghiệp chưa nhận thức được đầy đủ về hiệu quả của thương mại điện tử, do đó ứng dụng thương mại điện tử thiếu tính liên tục.

Bên cạnh đó, khó khăn, vướng mắc còn từ quá trình thực thi pháp luật về thương mại điện tử do khung hành lang pháp lý chưa rõ ràng; công tác quản lý kinh doanh trên mạng Internet phức tạp và gặp nhiều khó khăn vướng mắc do các đối tượng vi phạm thường xuyên thay đổi thông tin, thông tin đăng ký thường là các thông tin giả…

Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp cho rằng, lĩnh vực thương mại điện tử đặc thù, kết hợp giữa công nghệ và thị trường, giữa yếu tố thực và ảo, giữa thực thể tồn tại và thực thể không gian số, vì vậy khung pháp lý còn mảng trống cần phải hoàn thiện, đặc biệt là chính sách bảo vệ người tiêu dùng.

Nhằm thúc đẩy phát triển các hoạt động thương mại trên môi trường điện tử cũng như nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý ngành, đại diện Sở Công Thương Hà Nội kiến nghị cơ quan chức năng cần hoàn thiện các quy định về thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong thương mại điện tử đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, phù hợp với tình hình thực tế.

Nghiên cứu, quản lý chặt chẽ thương mại điện tử xuyên biên giới, đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực thương mại điện tử. Xây dựng các giải pháp tra cứu, cảnh báo tín nhiệm của các chủ thể trong thương mại điện tử; ban hành các bộ tiêu chí xếp hạng đối với doanh nghiệp thương mại điện tử, người tiêu dùng tham gia giao dịch thương mại điện tử.

Xây dựng bộ giải pháp hỗ trợ kinh doanh trực tuyến để giúp các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ triển khai ứng dụng thương mại điện tử. Hỗ trợ, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp xuất khẩu tham gia các sàn thương mại điện tử uy tín trong nước và thế giới. Triển khai các chương trình, giải pháp để xây dựng thương hiệu trực tuyến cho các hàng hóa, dịch vụ chủ lực của Việt Nam trên sàn thương mại điện tử…

Bích Phương