Vay lại gói thầu ODA dự án cầu Nhật Tân không vượt hạn mức vay nợ của Hà Nội

Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền. Ảnh: Gia Huy

Tại kỳ họp thứ 6 HĐND TP. Hà Nội khóa XV, báo cáo về việc vay lại một phần vốn vay ODA của Dự án xây dựng cầu Nhật Tân và tuyến đường hai bên đầu cầu (Dự án), Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, Đây là dự án của Trung ương đầu tư trên địa bàn, sử dụng 2 nguồn vốn Trung ương (vốn ODA và vốn trong nước) và ngân sách TP. Hà Nội.

Nguyên nhân chậm chủ yếu do giải phóng mặt bằng

Mục tiêu đầu tư của dự án là góp phần hoàn thiện tuyến đường vành đai II phía Bắc của Hà Nội; giảm ách tắc giao thông cho các tuyến từ nội thành đến sân bay quốc tế Nội Bài và lên các tỉnh phía Bắc; bảo đảm yêu cầu về giao thông vận tải phục vụ công tác xây dựng và phát triển các khu công nghiệp: Bắc Thăng Long-Vân Trì, Đông Anh-Cổ Loa, Gia Lâm-Sài Đồng-Yên Viên... phục vụ phát triển đô thị khu vực phía Bắc, giãn mật độ dân cư trong trung tâm Thành phố, tạo điều kiện phát triển kinh tế-xã hội và các mặt văn hoá, du lịch của Thủ đô.

Quy mô đầu tư của dự án là xây dựng cầu Nhật Tân dài khoảng 3,9 km, chiều rộng cầu 33,2m và đường hai đầu cầu với tổng chiều dài khoảng 4,399 km với tổng mức đầu tư là 13.626 tỷ đồng. Nguồn vốn vay từ JICA-Nhật Bản tương đương 10.118 tỷ đồng cho công tác xây lắp, dịch vụ tư vấn; vốn đối ứng trong nước là 3.508 tỷ đồng (trong đó vốn ngân sách Trung ương là 2.442 tỷ đồng cho các nội dung công việc quản lý dự án, thuế, các chi phí khác và dự phòng; vốn ngân sách TP. Hà Nội là 1.066 tỷ đồng cho công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư).

Dự án do Bộ Giao thông vận tải là Chủ đầu tư thực hiện Dự án xây dựng cầu Nhật Tân và tuyến đường hai đầu cầu (các công việc xây lắp); UBND thành phố Hà Nội chịu trách nhiệm thực hiện Dự án thành phần đền bù, giải phóng mặt bằng phục vụ xây dựng cầu Nhật Tân và tuyến đường hai bên đầu cầu bằng nguồn vốn ngân sách của Hà Nội.

Ông Nguyễn Mạnh Quyền cũng báo cáo về nguyên nhân phát sinh chi phí gói thầu số 1 và gói thầu số 3 của dự án. Theo đó, Gói thầu số 1-Xây dựng cầu chính và cầu dẫn phía Bắc do Liên danh Công ty kết cấu hạ tầng IHI và Công ty xây dựng Sumitomo Mitsui (Nhật Bản) thực hiện, thời gian thực hiện hợp đồng 36 tháng với tổng giá trị họp đồng là 7.723 tỷ đồng. Theo kế hoạch ban đầu, toàn bộ mặt bằng của gói thầu được bàn giao trước tháng 3/2010. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, tiến độ bàn giao mặt bằng bị kéo dài, đến tháng 5/2012 Nhà thầu mới cơ bản nhận đủ mặt bằng thi công, chậm so với kế hoạch là 26 tháng, chi phí phát sinh khoảng 288 tỷ đồng. Nguyên nhân chính dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện gói thầu số 1 là do khối lượng giải phóng mặt bằng lớn, phức tạp.

Gói thầu số 3-Xây dựng đường dẫn phía Bắc do nhà thầu Tokyu Construction Co., Ltd (Nhật Bản) thực hiện, gói thầu bắt đầu triển khai thi công từ 20/4/2009, thời gian thực hiện hợp đồng 34 tháng với tổng giá trị họp đồng là 1.838,7 tỷ đồng. Theo kế hoạch ban đầu toàn bộ mặt bằng của gói thầu được bàn giao trước tháng 6/2009. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, tiến độ bàn giao mặt bằng bị kéo dài, chia làm nhiều lần đến tháng 3/2012 mới hoàn thành. Việc triển khai gói thầu số 3 bị chậm do công tác giải phóng mặt bằng kéo dài, phát sinh hạng mục di chuyển công trình hạ tầng kỹ thuật, điều chỉnh hướng tuyến... dẫn đến phải gia hạn thời gian hoàn thành dự án đến 14/5/2014, kéo dài thêm 27 tháng so với hợp đồng gốc, chi phí phát sinh khoảng 157 tỷ đồng.

Thời hạn trả nợ gốc là 30 năm

UBND TP. Hà Nội đã có các văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nguyên nhân và trách nhiệm của các bên liên quan đối với chi phí phát sinh do kéo dài thời gian thực hiện Hợp đồng gói thầu số 3 của Dự án và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép sử dụng nguồn vốn vay JICA để thanh toán chi phí bổ sung do kéo dài thời gian thực hiện vào Hợp đồng của gói thầu do Ban QLDA 85 ký kết với Nhà thầu.

Ông Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, trên cơ sở ý kiến của UBND Thành phố tại các văn bản và ý kiến của các Bộ: Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính... Thủ tướng Chính phủ đồng ý sử dụng nguồn vốn dư Hiệp định vay JICA để thanh toán chi phí bổ sung do kéo dài thời gian thực hiện Hợp đồng gói thầu số 1 và gói thầu số 3 thuộc Dự án và chỉ đạo UBND TP. Hà Nội chịu trách nhiệm vay lại 50% khoản vốn vay nêu trên theo các điều kiện vay lại theo quy định hiện hành để thanh toán các khoản chi phí do kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng cho Dự án.

Trên cơ sở chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và UBND Thành phố đã có sự trao đổi nhiều lần để thống nhất về nội dung Thỏa thuận cho vay lại đối với Dự án theo đúng các quy định hiện hành của Nhà nước về việc vay lại của chính quyền địa phương. Theo đó, Bộ Tài chính đã có văn bản đềnghị UBND Thành phố ký Thỏa thuận cho vay lại Dự án xây dựng cầu Nhật Tân và tuyến đường hai bên đầu cầu đối với 50% phần vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản để bổ sung cho Gói thầu số 1 và số 3 của Dự án với giá trị tương đương khoảng 225.799 triệu VND. Thời hạn trả nợ gốc là 30 năm.

Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, căn cứ vào các số liệu dư nợ hiện nay và dự kiến đến hết 2020, việc vay lại vay lại một phần chi phí phát sinh Gói thầu số 1 và số 3 của Dự án với giá trị khoảng 225.780 triệu VNĐ không làm vượt hạn mức vay nợ của Thành phố.

Theo đó, nguồn trả nợ gốc (bắt đầu từ năm 2021) và trả lãi (bắt đầu từ năm 2018) đề nghị bố trí ngân sách Thành phố hàng năm để trả. Trong đó, năm 2018 sẽ phải trả lãi tương đương 1.342 triệu VNĐ, nguồn trả lãi năm 2018 đã được bố trí từ ngân sách của TP.Hà Nội.

Gia Huy