Xây dựng bãi đỗ xe: Cần chính sách ưu tiên, phù hợp

Vẫn thiếu nhiều bãi đỗ xe

Theo số liệu thống kê, thành phố Hà Nội hiện có khoảng 8 triệu phương tiện các loại, trong đó gần 1,5 triệu ô tô. Trung bình mỗi ngày, Hà Nội có hơn 1.000 phương tiện các loại được đăng ký mới và đưa vào lưu thông.

Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Nguyễn Phi Thường cho biết, theo quy hoạch, TP. Hà Nội cần có 1.620 bãi đỗ xe, trong đó 73 bãi đỗ xe ngầm. Thời điểm hiện tại, thành phố chỉ có 135 dự án đầu tư bãi đỗ xe, trong đó 72 dự án đã hoàn thành và đưa vào hoạt động, 63 dự án còn lại triển khai chậm; đặc biệt, dự án liên quan đến bãi đỗ xe ngầm vẫn chưa thể triển khai.

Bên cạnh đó, diện tích giao thông tĩnh của Thủ đô theo quy hoạch phải đáp ứng được 3%-4% nhưng trên thực tế, thành phố mới đạt khoảng 0,5%. Sự gia tăng nhanh chóng về phương tiện giao thông trên địa bàn thành phố cùng với việc thiếu trầm trọng các bãi đỗ xe khiến giao thông Thủ đô thường xuyên quá tải, nhất là vào giờ cao điểm, thậm chí gây mất an ninh trật tự xã hội.

Do thiếu hụt quỹ đất giao thông tĩnh, trong khi phương tiện cá nhân, nhất là số lượng xe ô tô cá nhân tăng lên từng ngày, nên nhiều người tận dụng đủ mọi chỗ để làm bãi gửi xe. Tình trạng lấn chiếm lòng đường, vỉa hè, hình thành những bãi đỗ xe trái phép, không bảo đảm an toàn, thu phí cao nhiều lần giá quy định… diễn ra phổ biến.

Lãnh đạo Sở Giao thông vận tải Hà Nội nhận định, tốc độ phát triển của kết cấu hạ tầng giao thông không theo kịp tốc độ gia tăng phương tiện đang tạo nên áp lực rất lớn, đặc biệt cho mạng lưới giao thông tĩnh. Việc tạm thời sử dụng một phần hè phố, lòng đường làm nơi trông giữ xe hiện nay chỉ là phương án, giải pháp tạm thời để đáp ứng nhu cầu đỗ xe của người dân trong khi các bãi đỗ xe chưa được đầu tư theo quy hoạch.

Ngoài ra, trước đây, việc đầu tư xây dựng các bãi đỗ xe rất được chú ý, nhưng giờ đã ảm đạm, ít dần nhà đầu tư quan tâm đến đầu tư các bãi đỗ xe, bởi số tiền bỏ ra rất lớn, trong khi thu về nhỏ giọt.

Khó khăn dần được tháo gỡ

Tuy nhiên, những khó khăn này đang từng bước được tháo gỡ sau khi Luật Thủ đô 2024 được thông qua. Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Lê Anh Quân cho biết, liên quan việc bổ sung cơ chế đầu tư bãi đỗ xe cao tầng và ngầm, trong Luật Thủ đô 2024 vừa được Quốc hội thông qua có nội dung liên quan thay thế Nghị quyết số 07/2019/NQ-HĐND của HĐND Thành phố về ưu tiên phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng, khai thác bến bãi đỗ xe và các phương tiện cơ giới.

UBND TP. Hà Nội đang giao Sở Giao thông vận tải xây dựng cơ chế, bởi trong cơ chế của Luật Thủ đô có đề cập tạo tiền đề thu hút đầu tư trên địa bàn. Bên cạnh đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu nội dung đấu giá quyền khai thác và tham mưu UBND Thành phố thông qua việc sử dụng đầu tư công khai thác bãi đỗ xe ngầm.

Sau quá trình thí điểm, đến nay, trên địa bàn Hà Nội đã có hơn 170 nghìn lượt giao dịch thanh toán phí trông giữ phương tiện không dùng tiền mặt.

Theo ông Lê Anh Quân, thời gian qua, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã bàn việc thống kê theo quy hoạch các bãi đỗ xe ngầm, nhất là các bãi đỗ xe trong khu vực nội đô. Một số địa bàn (các quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng) đang có ý kiến xem xét đưa vào hình thức đầu tư công, Sở đang bàn và xin hướng dẫn; dự kiến hoàn thành trong quý II/2025.

Giám đốc Sở Giao thông vận tải Nguyễn Phi Thường cho biết, HĐND Thành phố vừa thông qua Đề án giao thông thông minh và mới đây, UBND Thành phố chính thức thông qua Đề án giao thông thông minh của Thủ đô. Trong đó chia làm ba giai đoạn: 2025-2027 hình thành phát triển; 2027-2029 mở rộng phát triển; sau 2030 giai đoạn phát triển bền vững. Kèm theo từng giai đoạn đã giới hạn phạm vi hoàn thành.

Việc thực hiện đề án giao thông thông minh sẽ giúp giải quyết những bất cập về giao thông của thành phố một cách căn cơ, góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông. Đồng thời, TP. Hà Nội đã triển khai thí điểm hệ thống đỗ xe thông minh tại 360 điểm trông, giữ xe với tiêu chí không tiền mặt, không dừng, có biên lai, hóa đơn điện tử, bước đầu đạt nhiều kết quả tích cực, tiến tới áp dụng triển khai trên toàn thành phố.

Theo Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội, giai đoạn thí điểm đã triển khai ở 17/30 quận, huyện của thành phố, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt đạt 97,7% đối với ô tô, 85% đối với xe máy, điều này tạo thói quen không sử dụng tiền mặt, hướng tới sự minh bạch và góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, việc xây dựng các bãi đỗ xe ngầm hay bãi đỗ xe trên cao là xu hướng tất yếu của các đô thị lớn trên thế giới và phù hợp với điều kiện hiện nay của TP. Hà Nội.

Tuy nhiên, để các dự án bãi đỗ triển khai hiệu quả, thì việc bảo đảm nguồn lực là một trong những yếu tố quan trọng. Đặc biệt, trong bối cảnh ngân sách Nhà nước khó khăn, việc nguồn lực được huy động từ việc xã hội hóa để đầu tư là rất cần thiết. Để xã hội hóa thành công, Hà Nội cần phải có cơ chế chính sách ưu tiên cho các nhà đầu tư, đồng thời đảm bảo hài hòa giữa lợi ích các doanh nghiệp với Nhà nước và người dân...

Diệu Anh