Cần bổ sung chế tài xử phạt vi phạm hàng giả trên môi trường mạng
(Chinhphu.vn) - Để ngăn chặn, phòng chống hàng giả và các hành vi vi phạm trên môi trường thương mại điện tử, cần tăng cường, bổ sung các chế tài xử phạt, xử lý vi phạm; đình chỉ hoạt động kinh doanh, buộc thu hồi tên miền của website thương mại điện tử vi phạm; khóa tài khoản mạng xã hội, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp…
Theo Ban Chỉ đạo 389 TP. Hà Nội, thời gian qua trên địa bàn thành phố, hoạt động kinh doanh hàng lậu, vận chuyển hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, sản xuất, kinh doanh hàng giả, vi phạm trên môi trường thương mại điện tử vẫn diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng cả về tính chất và mức độ.
Các đối tượng lợi dụng thương mại điện tử, các trang mạng xã hội để kinh doanh hàng hóa xuất xứ nước ngoài nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ ngày một gia tăng. Thậm chí các đối tượng bán hàng livestream trên các trang mạng xã hội facbook, youtube ở một nơi nhưng kho hàng thì được tập kết ở một nơi khác và thường không cố định gây khó khăn trong công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm…
Điển hình là ngày 9/7, Đội Quản lý thị trường số 22, Cục Quản lý thị Hà Nội phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế, Công an quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội kiểm tra 5 gian hàng kinh doanh tại khu vực đường Nguyễn Đình Tứ, phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội phát hiện, tam giữ hơn 50.000 sản phẩm mỹ phẩm các loại, với tổng khối lượng hơn 20 tấn hàng hóa gồm: Dầu gội, kem đánh răng trẻ em các nhãn hiệu ACLEAF Repair toner, OHBT, MAMACOS, O-ZONE... do nước ngoài sản xuất – hàng hóa có dấu hiệu hết hạn sử dụng, trong đó, có lượng lớn kem đánh răng trẻ em nhãn hiệu O-ZONE và nhiều mỹ phẩm đang được tẩy hạn sử dụng và in, dập hạn sử dụng mới.
Hay như, trước đó ngày 5/6/2024, Đội Quản lý thị trường số 10 phối hợp với Công an huyện Sóc Sơn phát hiện địa điểm kinh doanh của Công ty TNHH Thương mại và Quản lý chuỗi cung ứng quốc tế, tại địa chỉ số 4, Kho Lăng, quốc lộ 2, thôn Đoài, xã Phù Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội có khoảng 3.000 chiếc máy tính bảng, điện thoại di động các loại và các loại mặt hàng khác (thiết bị điện tử, đồ gia dụng, quần áo, mỹ phẩm…) do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn, chứng từ.
Đây là vụ việc mà lực lượng chức năng mất thời gian dài theo dõi hàng hóa được đăng bán trên các nền tảng thương mại điện tử (Tiktop Shop), địa điểm kiểm tra là nơi tập kết hàng hóa trước khi vận chuyển đến tay người tiêu dùng.
Theo Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội Chu Xuân Kiên, công tác đấu tranh, phòng chống các hành vi vi phạm trên địa bàn Hà Nội đang còn nhiều vướng mắc. Đối với các website thương mại điện tử bán hàng có đuôi ".vn" có thể tra cứu được chủ sở hữu tên miền và đơn vị quản lý, tuy nhiên các website có tên miền quốc tế với các đuôi như ".com", ".us", ".net"... còn gặp khó khăn trong quá trình xác định thông tin về chủ sở hữu, sử dụng website để làm căn cứ xử lý vi phạm.
Ông Chu Xuân Kiên cho biết thêm, hiện nay vi phạm tại các trang mạng xã hội như zalo, facebook và các ứng dụng di động khó chứng minh vi phạm và không xác thực được đối tượng vi phạm trừ khi đối tượng thừa nhận vi phạm. Hiện nay chưa có đơn vị quản lý nhà nước chịu trách nhiệm về các thông tin chủ sở hữu của các tài khoản mạng xã hội, ứng dụng di động nên còn gặp khó khăn trong việc xác định đối tượng vi phạm.
Ngoài ra, việc thực hiện xử lý vi phạm đối với các doanh nghiệp gian lận rất khó khăn do việc thực hiện kiểm tra, truy tìm được những doanh nghiệp "ảo" không đơn giản. Các trang website thương mại điện tử không cung cấp địa chỉ, cung cấp địa chỉ không đúng, có nhiều địa chỉ là nhà dân, là chung cư...
Đưa ra các giải pháp ngăn chặn, phòng chống hàng giả và các hành vi vi phạm trên môi trường thương mại điện tử, ông Chu Xuân Kiên cho rằng, cần tăng cường, bổ sung các chế tài xử phạt, xử lý như đình chỉ hoạt động kinh doanh, buộc thu hồi tên miền của website thương mại điện tử vi phạm, khóa tài khoản mạng xã hội, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp... Bởi nếu chỉ phạt tiền thì không mang tính chất răn đe, ngăn ngừa vi phạm, đặc biệt là đối với những cá nhân nổi tiếng thực hiện việc livestream bán hàng qua mạng trong một số vụ việc bị xử lý điển hình.
Bên cạnh đó, có sự hướng dẫn rõ quy định đăng ký kinh doanh về thương mại điện tử, đặc biệt là đối với cá nhân kinh doanh trên thương mại điện tử.
Ngoài ra, cần tăng cường đào tạo đội ngũ thực thi chuyên nghiệp, được tập huấn đầy đủ, bài bản về chuyên môn, nghiệp vụ; bổ sung thêm cho các đội quản lý thị trường cơ động về chống buôn lậu và gian lận thương mại chức năng nhiệm vụ về chống gian lận thương mại trên môi trường internet, thương mại điện tử, trên cơ sở cơ cấu tổ chức và nhân lực sẵn có.
Bích Phương