Cần nhân rộng các mô hình khuyến nông hiệu quả

Theo Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, trong những năm qua, Khuyến nông Hà Nội là một trong những địa phương ở miền Bắc đi đầu trong việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp, như mô hình gieo sạ lúa theo hàng bằng công cụ kéo tay với quy mô hàng nghìn ha/vụ, mô hình cơ giới hóa đồng bộ từ khâu làm đất - gieo cấy - thu hoạch bằng máy. Chỉ riêng đối với trồng trọt từ năm 2010 đến 2020 đã hỗ trợ mua 276 máy làm đất đa năng, 75 máy gặt đập liên hợp, 56 máy cấy lúa, 21 dây chuyền gieo mạ khay tự động, 27 hệ thống tưới tiết kiệm, 28 nhà lạnh bảo quản nông sản, giúp giải quyết được các khâu lao động nặng nhọc. Mô hình dây chuyền gieo mạ khay đã giúp hình thành được các trung tâm sản xuất mạ khay, tạo cơ sở để mở rộng diện tích cấy lúa bằng máy, thúc đẩy việc hình thành các tổ dịch vụ cho người sản xuất và áp dụng cơ giới hóa đồng bộ vào sản xuất lúa, tạo ra các vùng sản xuất lúa tập trung cùng giống, cùng thời vụ và khắc phục được tình trạng thiếu nhân lực, đáp ứng được tính khẩn trương của thời vụ, góp phần thực hiện công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Ông Lê Văn Tín, Giám đốc HTX Thủy sản Ngọc Động, huyện Ứng Hòa chia sẻ, để phát triển các mô hình thủy sản an toàn, khai thác tiềm năng diện tích mặt nước của Hà Nội thì thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cũng đã triển khai các mô hình như: Nuôi thủy sản áp dụng công nghệ "sông trong ao", nuôi thủy sản theo hướng VietGAP, nuôi cá - lúa góp phần giảm thiểu việc sử dụng các hóa chất trong chăm sóc lúa vì tận dụng triệt để được nguồn thức ăn tự nhiên trên ruộng lúa cho cá, chất thải của cá là nguồn phân bón hữu cơ cho lúa… Đồng thời, sử dụng các chế phẩm sinh học, ứng dụng công nghệ cao trong nuôi trồng thủy sản nhằm tạo ra sản phẩm an toàn, hạn chế dịch bệnh và hạn chế ô nhiễm môi trường. Từ kết quả tổng kết mô hình khuyến nông, một số địa phương đã tập trung chỉ đạo, định hướng liên kết với doanh nghiệp để phát triển thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, phát huy lợi thế của từng địa phương.

Theo lãnh đạo xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, việc xác định, lan tỏa những mô hình khuyến nông hiệu quả chính là đòn bẩy, khuyến khích nông dân trên địa bàn Thủ đô mạnh dạn đầu tư sản xuất quy mô lớn, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, Quỹ Khuyến nông thành phố tiếp tục đóng vai trò cầu nối kiến tạo và phát triển các mô hình sản xuất và cơ giới hóa cho hiệu quả cao. Từ khi thành lập đến nay, Quỹ khuyến nông không chỉ đáp ứng nhu cầu vay vốn mà còn tạo động lực kích thích sản xuất nông nghiệp địa phương theo hướng hàng hóa, quy mô lớn. Trong 20 năm qua (2002- 2022), tính đến hết năm 2022, Quỹ Khuyến nông Hà Nội đã giải ngân cho trên 4.300 lượt hộ vay vốn, trong đó Giải ngân nguồn vốn cho vay phát triển sản xuất cho 3.979 lượt hộ vay vốn; Giải ngân nguồn vốn cho vay phát triển cơ giới hóa cho 321 lượt hộ vay vốn.

Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, trong hoạt động của hệ thống khuyến nông cả nước, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội là đơn vị duy nhất có hoạt động Quỹ khuyến nông. Đây là điểm nhấn đặc biệt của khuyến nông Thành phố. Trong những năm qua, Quỹ Khuyến nông đã tạo ra khối lượng sản phẩm hàng hóa lớn cung cấp cho thị trường Hà Nội, các tỉnh bạn và tiến tới xuất khẩu. Giá trị sản phẩm của các phương án, dự án tăng từ 10 đến 30% so với khi chưa được vay vốn Quỹ Khuyến nông Thành phố. Thu nhập của các mô hình vay vốn Quỹ đạt từ 300 - 400 triệu đồng/ha/năm, nhiều mô hình điển hình đạt 400 - 500 triệu đồng/ha canh tác/năm, thậm chí 1 tỷ đồng/ha/năm.

Bên cạnh đó, về mặt xã hội, hoạt động của quỹ Khuyến nông cũng đã góp phần khai thác các tiềm năng về đất đai, lao động, ngành nghề, tiềm năng về khoa học kỹ thuật, thúc đẩy phát triển kinh tế trang trại. Quỹ Khuyến nông đã góp phần nhân rộng các mô hình khuyến nông chuyển giao tiến bộ kỹ thuật có hiệu quả thành vùng sản xuất nông sản hàng hóa tập trung. Đồng thời, tạo việc làm thường xuyên cho trên 10 nghìn lao động nông thôn với mức thu nhập từ 4- 5 triệu đồng/người/tháng (tổng hợp theo số liệu báo cáo của các hộ vay vốn). Mặt khác Quỹ Khuyến nông ra đời đã góp phần làm giảm việc cho vay nặng lãi ở nông thôn thời điểm đó, giúp cho việc ổn định an ninh trật tự tại địa phương.

Hiện nay, Hà Nội đã hình thành hơn 200 vùng sản xuất lúa tập trung; 14.000 ha rau an toàn; 50 vùng trồng hoa chất lượng cao, 76 xã chăn nuôi trọng điểm, 60 vùng nuôi trồng thủy sản tập trung quy mô lớn,…. Trên địa bàn Thành phố hiện có 159 chuỗi liên kết an toàn thực phẩm từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm; 786 chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn cho thành phố Hà Nội; 285 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; giá trị sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao chiếm 40% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp toàn Thành phố. Để có được kết quả đó có sự đóng góp không nhỏ của hoạt động khuyến nông Hà Nội trong thời gian qua.

Bên cạnh việc triển khai các dạng mô hình khuyến nông sản xuất an toàn theo thướng VietGAP, chăn nuôi an toàn sinh học, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cũng đang nỗ lực hỗ trợ kết nối cung cầu nhằm mở rộng tiêu thụ cho các sản phẩm nông sản an toàn, góp phần hình thành một nền nông sản an toàn bền vững, cung ứng cho nhu cầu tiêu dùng của người dân Thủ đô.

Thiện Tâm