Cần phát triển, nhân rộng mô hình Phòng khám y học cổ truyền chất lượng cao

Theo ông Nguyễn Văn Dung, Phó Chủ tịch Hội Đông Y Trung ương, Chủ tịch Hội Đông Y TP. Hà Nội, hiện nay các nước trên thế giới đã sử dụng y học cổ truyền (YHCT) trong phòng bệnh, chữa bệnh và phục hồi chức năng cũng như nâng cao sức khoẻ. Đồng thời, xác định YHCT như là một nhân tố quan trọng đảm bảo sự thành công chiến lược chăm sóc sức khoẻ chủ động.

Việt Nam là nước có nền y học cổ truyền lâu đời. Trước khi nền y học hiện đại hình thành và phát triển, YHCT là hệ thống y dược duy nhất, có vai trò và tiềm năng to lớn trong sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn có quan điểm kết hợp hai nền y học. Quan điểm kết hợp hai nền y học đã xuyên xuốt trong quá trình hình thành và xây dựng, phát triển nền y học Việt Nam trở thành quan điểm y học cách mạng của Đảng. Ban Bí thư trung ương Đảng đã có Chỉ thị 24-CT/TW ngày 4/7/2008 "Về việc phát triển nền Đông y Việt Nam và Hội Đông y Việt Nam trong tình hình mới".

Thực hiện Quyết định 1893/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 25/12/2019 "Ban hành Chương trình phát triển Y dược cổ truyền, kết hợp y dược có truyền với y dược hiện đại đến năm 2030"; Mục tiêu phát triển toàn diện y dược cổ truyền, tăng cường kết hợp y dược cổ truyền với y dược hiện đại nhằm bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới.

Từ xa xưa, YDCT đã đóng một vai trò rất quan trọng trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe con người. Nhận thức được điều đó, trong suốt quá trình hình thành và phát triển, Hội Đông Y TP. Hà Nội đã không ngừng tìm tòi, sáng tạo để cho ra những bài thuốc, phương pháp điều trị cũng như phương pháp phòng tránh bệnh tật… ngày càng phát triển và mở rộng, lan tỏa đến nhân dân thủ đô và cả nước.

Hội Đông y TP. Hà Nội hiện đã xây dựng được ở 30 quận, huyện, thị Hội; 17 Hội, chi Hội trực thuộc (539 Hội, chi Hội Đông y xã, phường) với hơn 4.000 hội viên. Hội viên có chuyên môn bao phủ khắp Thành phố với lực lượng đông đảo các y bác sĩ chuyên khoa YHCT, các lương y, lương dược. Trong điều kiện kinh tế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân có xu hướng ngày càng được nâng cao, phòng bệnh tốt hơn trị bệnh. Tuy nhiên, các phòng khám YHCT bên cạnh mặt tích cực vần còn những hạn chế nhất định về điều kiện hành nghề, năng lực trình độ chuyên môn, hay cơ sở vật chất, trang thiết bị chuyên môn... đặc biệt còn nhiều người hành nghề không phép. Những hạn chế đó làm cho những phòng khám chưa đáp ứng tốt nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân.

Chính từ những từ thực tế này, Hội Đông y TP. Hà Nội đã xây dựng và phát triển mô hình "Phòng khám YHCT chất lượng cao giai đoạn 2022 – 2025", để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bằng YHCT phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh từ mô hình Phòng khám YHCT chất lượng cao

Việc xây dựng mô hình dựa trên cơ sở pháp lý và thực tiễn. Trong đó, về mặt thực tiễn cho thấy, mô hình bệnh tật có sự thay đổi. Đó là mô hình kép: Bệnh lây nhiễm và bệnh không lây nhiễm. Bệnh không lây nhiễm chiếm khoảng 70% gánh nặng bệnh tật ở Việt Nam và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Trong các bệnh lý không lây nhiễm, là bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường. Nguyên nhân hàng đầu liên quan đến nhận thức, thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng không hợp lý.

Việc điều trị bệnh sử dụng thuốc tây y chủ yếu trong tình trạng bệnh cấp tính và thường có nhiều tác dụng phụ. Giai đoạn bệnh ổn định và phục hồi hoặc các bệnh mãn tính thì thuốc Đông y lại có hiệu quả tốt. Do vậy sự kết hợp YHCT với YHHĐ ngày càng chặt chẽ và phát huy kết quả tốt. Theo đó, nhu cầu khám chữa bệnh bằng YHCT ngày càng được nhiều người tin dùng.

Tuy nhiên, các phòng khám YHCT hiện nay chưa phát huy hết khả năng chuyên môn, còn nhiều hạn chế, bất cập cần phải được nghiên cứu để hoàn thiện và nâng cao chất lượng hiệu quả khám, chữa bệnh đáp ứng tốt hơn nhu khám chữa bệnh của người dân.

Mô hình phòng khám YHCT theo báo cáo tổng hợp tháng 3/2022 tổng số có 4.029 hội viên, trong đó có 3.146 hội viên. Các phòng khám YHCT được cấp phép hoạt động đều được Sở Y tế thẩm định và cơ bản đạt tiêu chuẩn theo các quy định chuyên môn. Bên cạnh đó, nhiều phòng khám có số lượng bệnh nhân đến khám đông, có chất lượng chuyên môn tốt; không có tại biến lớn, nguy hiểm.

Mặc dù vậy, các phòng khám vẫn còn nhiều hạn chế, điển hình như nhiều phòng khám hoạt động chưa có giaays phép và cán bộ chuyên môn chưa có chứng chỉ hành nghề. Hay cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế xuống cấp; cán bộ chuyên môn ít được đào tạo tập huấn cập nhật kiến thức chuyên môn; quảng cáo không phép và quá giới hạn phạm vi hành nghề; không công khai niêm yết bảng giá thuốc, thủ thuật…

Vì vậy, theo ông Nguyễn Văn Dung, việc xây dựng và phát triển mô hình Phòng khám YHCT chất lượng cao sẽ khắc phục được những hạn chế này và góp phần nâng cao chất lượng thăm khám, điều trị bệnh cho người dân. Đồng thời nâng cao cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh bằng YHCT cơ bản, đạt các tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Y tế; thuận lợi và hiệu quả cho cá nhân, gia đình và cộng đồng, góp phần giảm tải cho bệnh viện tuyến trên.

Trong đó sẽ tập trung nâng cao sự hài lòng của người bệnh đến khám chữa bệnh tại phòng khám YHCT chất lượng cao từ 80 – 95%, trên cơ sở người bệnh được hưởng thụ dịch vụ khám chữa bệnh, thuốc và các sản phẩm YHCT chất lượng tốt nhất. Đồng thời tăng bình quân một năm 10-15% số lượng người bệnh đến khám chữa bệnh bằng YHCT, từ đó sẽ giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên đồng thời kiết kiệm chi phí cho người bệnh. Xây dựng bình quân một năm 3-5 phòng khám YHCT chất lượng cao tại các quận, huyện của Hà Nội, tạo sức lan tỏa và nhân rộng mô hình tại Hà Nội và cả nước.

Theo bà Đoàn Thị Tuyết Mai, Trưởng phòng QL YHCT - Cục QL YDCT, Bộ Y tế, việc xây dựng và phát triển mô hình phòng khám YHCT chất lượng cao rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Mô hình sẽ giúp khai thác, phát huy được thế mạnh tiềm năng của YHCT, từ đó nâng cao YHCT lên một bậc trong công tác thăm khám, điều trị bệnh cho nhân dân với chất lượng cao. Vì vậy, Hội Đông Y TP. Hà Nội cần hoàn thiện các tiêu chí cũng như xây dựng đề án phát triển và mở rộng các mô hình trên địa bàn TP. Hà Nội.

Thiện Tâm