'Chạy trước' hạ tầng trạm sạc để 'xanh hóa' phương tiện giao thông

Hạ tầng sạc phải "chạy trước" để tạo đà chuyển đổi xanh

Tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ chuyển đổi giao thông xanh mới đây do Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội chủ trì, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đào Việt Long cho biết, Tổ công tác liên ngành đã khảo sát thực địa tại 52 vị trí tại 10 phường, gồm 9 phường trong Vành đai 1 và 1 phường ngoài Vành đai 1. Đây là những địa điểm được lựa chọn để nghiên cứu bố trí trạm sạc ô tô, xe máy và tủ đổi pin, phân theo các nhóm đất công cộng, bãi đỗ xe, trụ sở cơ quan nhà nước, công viên và vỉa hè tuyến phố lớn.

Các vị trí như bãi đỗ xe Nguyễn Đình Chiểu, Trần Khát Chân, Yên Phụ, Hoàng Hoa Thám, Yết Kiêu; Trung tâm hành chính công tại 52 Lê Đại Hành; UBND các phường Ô Chợ Dừa, Ba Đình, Tây Hồ; công viên Thống Nhất, Hòa Bình; vườn hoa Cổ Tân, Thái Phiên hay khu vực gần Bệnh viện Hữu Nghị, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Rạp chiếu phim Quốc gia đều được đánh giá có tiềm năng cao.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội nhận định, nhiều vị trí nằm trên các tuyến đường lớn, khu vực trung tâm và các điểm có nhu cầu sạc cao. Ông cho rằng đây là lợi thế để đảm bảo hiệu quả khai thác và vận hành sau đầu tư vì hạ tầng có thể tận dụng mặt bằng sẵn có, giảm chi phí và rút ngắn thời gian xây dựng.

Nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đã đề xuất tham gia đầu tư hoặc hợp tác thí điểm tại các vị trí được lựa chọn. Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển Trạm sạc Toàn cầu V-Green Nguyễn Thành Dương đề nghị thành phố cho phép triển khai ngay tại những điểm đủ điều kiện, ưu tiên các bãi trông giữ phương tiện do Công ty TNHH một thành viên Khai thác điểm đỗ xe quản lý. V-Green cũng mong muốn được thí điểm từ 5 đến 10 điểm thuộc quỹ đất công của Hà Nội để tạo mô hình mẫu.

Đại diện Tổng công ty Điện lực TP. Hà Nội cho hay, 48 trong số 52 vị trí khảo sát có thể cấp điện ngay, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai thí điểm. Tuy vậy, giai đoạn sau 2030 sẽ phát sinh nhu cầu điện rất lớn khi số lượng trạm sạc mở rộng, đòi hỏi thành phố sớm quy hoạch mạng lưới trạm sạc đồng bộ để ngành điện tính toán và cân đối nguồn cung.

Dù tiến độ đang được thúc đẩy mạnh, ông Đào Việt Long thẳng thắn cho biết thách thức lớn nhất là thiếu hệ thống Tiêu chuẩn quốc gia, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia dành riêng cho trạm sạc và các quy định phòng cháy chữa cháy chuyên ngành. Liên ngành đề xuất tạm thời áp dụng các tiêu chuẩn hiện hành và bộ quy chuẩn dự thảo của Bộ Khoa học và Công nghệ, phối hợp với Công an thành phố để bảo đảm an toàn tại từng vị trí.

Trước các khó khăn này, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền yêu cầu những vị trí đủ điều kiện phải được triển khai thí điểm ngay, bảo đảm tuân thủ quy chuẩn và tiêu chuẩn bắt buộc.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh: "Việc đầu tư hạ tầng trạm sạc phải đi trước một bước, đồng thời thành phố sẽ sớm ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện xanh. Tất cả đơn vị tham gia thí điểm phải cam kết đồng hành cùng Hà Nội, tránh độc quyền và bảo đảm phục vụ cộng đồng".

Bước ngoặt từ mạng lưới xe buýt điện

Bên cạnh việc xây dựng mạng lưới trạm sạc, Hà Nội đang chứng kiến một bước tiến lớn trong phát triển giao thông công cộng xanh. Ngày 4/12, Công ty Cổ phần Vận tải và Dịch vụ Liên Ninh công bố chuyển đổi toàn bộ xe buýt chạy dầu sang xe buýt điện VinFast, nâng tỷ lệ xe buýt sử dụng năng lượng sạch của Hà Nội lên 26,2%, mức cao nhất cả nước và vượt chỉ tiêu năm 2026.

Sự kiện đánh dấu 111 xe buýt điện VinFast lăn bánh ngay trong tháng 12, phân bổ trên 9 tuyến có lưu lượng lớn: 08A, 08B, 09A, 09B, 19, 21A, 21B, 37 và 125. Đây là những tuyến kết nối trung tâm với ngoại thành, đang phục vụ hàng chục nghìn lượt khách mỗi ngày.

Liên Ninh đưa vào vận hành 26 xe cỡ lớn EB10, 72 xe cỡ trung EB8 và 13 xe cỡ nhỏ EB6, tất cả đều sử dụng sàn thấp, trang bị màn hình thông tin, Wi-Fi, camera an ninh và hệ thống cảnh báo hỗ trợ lái. Doanh nghiệp cũng lắp đặt 40 trụ sạc tại các điểm đầu cuối, bảo đảm vận hành liên tục.

Giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải và Dịch vụ Liên Ninh Đoàn Văn Phan nhấn mạnh: "Chuyển đổi xe buýt điện là bước đi chiến lược nhằm đồng hành với Hà Nội trong phát triển giao thông xanh sạch, góp phần nâng chuẩn dịch vụ và cải thiện chất lượng sống".

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đánh giá cao nỗ lực của Liên Ninh và sự hỗ trợ của VinFast, V-Green trong hệ sinh thái xanh của Tập đoàn Vingroup. Ông khẳng định sự phối hợp hiệu quả này đã tạo nền tảng quan trọng cho các doanh nghiệp vận tải khác đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh.

Theo ông Nguyễn Mạnh Quyền, cả 11 doanh nghiệp vận hành xe buýt tại Hà Nội sẽ phải chuyển sang sử dụng nhiên liệu sạch trước năm 2030. Thành phố đã có chính sách hỗ trợ tài chính, tín dụng và cơ chế đấu thầu phù hợp để thúc đẩy quá trình này.

Bên cạnh buýt điện, Hà Nội định hướng chuyển đổi 50% taxi và xe công nghệ sang phương tiện xanh trước năm 2030. Việc hạn chế phương tiện cá nhân và triển khai vùng phát thải thấp sẽ buộc hệ sinh thái trạm sạc phát triển nhanh hơn, dựa trên quy hoạch tích hợp và khả năng đáp ứng của ngành điện.

Sự kiện Liên Ninh đưa vào vận hành 111 xe buýt điện giúp Hà Nội tiệm cận lộ trình xanh hóa phương tiện công cộng, đồng thời chứng minh tính khả thi của mô hình chuyển đổi đồng bộ khi có sự liên kết giữa chính quyền, doanh nghiệp và nhà cung ứng công nghệ. Hạ tầng sạc được xây dựng đúng tiến độ sẽ là mắt xích quan trọng bảo đảm hệ sinh thái giao thông xanh hoạt động trơn tru.

Hà Nội đang từng bước củng cố vị thế đô thị tiên phong trong phát triển công nghệ sạch. Việc đẩy nhanh hạ tầng sạc, mở rộng mạng lưới xe buýt điện và khuyến khích phương tiện cá nhân chuyển đổi theo lộ trình sẽ tạo bước chuyển mạnh mẽ cho mục tiêu hoàn thành 100% xe buýt xanh trước năm 2030. Đà chuyển đổi này cũng là cơ sở để cải thiện chất lượng không khí, giảm ùn tắc và kiến tạo một đô thị hiện đại, văn minh và bền vững.

Minh Anh