Còn nhiều bất cập trong quản lý giết mổ gia súc, gia cầm

Cơ sở giết mổ gia cầm Lan Vinh ở phường Yên Thường, quận Gia Lâm -Ảnh: Thiện Tâm

Còn nhiều bất cập

Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, việc quy hoạch giết mổ đã được UBND Hà Nội phê duyệt từ năm 2012, sau 7 năm triển khai đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế do điều kiện kinh tế, xã hội của Thành phố có nhiều thay đổi, đặc biệt là sự thay đổi về cơ cấu ngành nông nghiệp (chưa phù hợp với quy hoạch xây dựng nông thôn mới của các địa phương, địa điểm quy hoạch được phê duyệt bố trí chưa phù hợp với nhu cầu thực tiễn) nên số lượng các cơ sở giết mổ được hình thành đi vào hoạt động theo quy hoạch còn ít. Hà Nội hiện có 7 cơ sở giết mổ công nghiệp và 10 cơ sở giết mổ tập trung.

Tuy các cơ sở giết mổ công nghiệp, bán công nghiệp tập trung đã đi vào vận hành nhưng hoạt động chưa hiệu quả, dây chuyền máy móc chưa đồng bộ, chưa gắn với chế biến, chưa hình thành được chuỗi liên kết chăn nuôi và tiêu thụ sản phẩm. Thậm chí có một số cơ sở đã ngừng hoạt động hoặc chuyển sang giết mổ tập trung để duy trì hoạt động (Ví dụ như Cơ sở giết mổ Minh Hiền tại Thanh Oai, Cơ sở Fuxdex tại Đan Phượng, Cơ sở Haproo tại Gia Lâm ...).

Bên cạnh đó, việc bố trí một số địa điểm quy hoạch xây dựng cơ sở giết mổ chưa phù hợp với quy hoạch xây dựng nông thôn mới của địa phương. Chính quyền địa phương chưa có các chính sách thu hút, khuyến khích, kêu gọi được nhà đầu tư; không bố trí được vốn đầu tư.

Mặc dù các điểm, hộ giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ được các cấp, các ngành tạo điều kiện hỗ trợ, nhưng các điểm, hộ giết mổ nhỏ lẻ nằm xen kẽ trong khu dân cư, hoạt động mang tính thời vụ, gây ô nhiễm môi trường vẫn còn số lượng lớn đã gây khó khăn trong công tác quản lý, trong kiểm soát giết mổ và kiểm tra vệ sinh thú y, vệ sinh an toàn thực phẩm. Một số huyện, thị xã chưa thực sự quan tâm và chú trọng đẩy mạnh công tác quản lý giết mổ, chưa quyết liệt trong việc di dời các hộ, điểm giết mổ nhỏ lẻ vào giết mổ tại các khu giết mổ tập trung tại địa phương (trừ huyện Thanh Trì).

Ngoài ra, một số chính quyền địa phương và Ban quản lý chợ không quản lý chặt chẽ việc buôn bán, kinh doanh các sản phẩm gia súc, gia cầm tại chợ dẫn đến tình trạng sản phẩm thịt có kiểm soát và thịt không kiểm soát tại gốc đều được tự do buôn bán như nhau, điều này là phổ biến tại các chợ cóc, chợ tạm, thậm chí bàn thịt ngay bên lề đường.

Việc đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ công nghiệp, bán công nghiệp tập trung sử dụng nguồn chi phí đầu tư lớn. Trong khi đó, số lượng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung được hưởng các chính sách hỗ trợ của Thành phố, Trung ương còn ít. Các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư trong lĩnh vực giết mổ gia súc, gia cầm tập trung chưa đồng bộ, hiệu quả, khó triển khai thực hiện. Thói quen tiêu dùng của người dân còn thích sử dụng thịt tươi sống; dễ dàng chấp nhận sử dụng sản phẩm giết mổ không đảm bảo vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm bán tại các chợ.

Siết chặt quản lý theo phân cấp

Vì vậy, theo ông Nguyễn Ngọc Sơn, để quản lý giết mổ gia súc, gia cầm được chặt chẽ và hiệu quả hơn, thời gian tới, Hà Nội cần xây dựng “Mạng lưới cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung” theo yêu cầu của Luật Quy hoạch; rà soát, đánh giá, điều chỉnh, bổ sung các cơ sở giết mổ công nghiệp tập trung theo chuỗi giá trị khép kín, áp dụng công nghệ tiên tiến đồng bộ trên thế giới; các cơ sở giết mổ tập trung gắn với các chợ bán sản phẩm thịt gia súc, gia cầm hiện có tại từng địa phương nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển của Thành phố và phù hợp với tình hình thực tiễn tại các huyện.

Đồng thời đẩy nhanh tiến độ hình thành các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn Thành phố. Tích cực tìm kiếm, thu hút, giới thiệu và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư vào đầu tư xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung theo quy hoạch. Hướng dẫn nhà đầu tư các thủ tục, trình tự lập hồ sơ dự án và thẩm định dự án theo quy định; hướng dẫn, giới thiệu nhà đầu tư lựa chọn dây chuyền công nghệ giết mổ tiên tiến, hiện đại, thân thiện môi trường, phù hợp với tình hình thực tế của Thành phố và khả năng đầu tư của doanh nghiệp.

Với các địa phương cần ưu tiên bố trí quỹ đất dành cho việc xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn theo quy hoạch, đảm bảo thuận tiện trong việc gắn kết cơ sở giết mổ với vùng nguyên liệu và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Tập trung tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc của nhà đầu tư trong quá trình đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm đảm bảo tiến độ thực hiện dự án theo thẩm quyền quản lý của các cơ quan chuyên môn.

Rà soát, hoàn thiện chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung. Tăng cường công tác quản lý giết mổ gia súc, gia cầm trên địa bàn Thành phố. Tích cực chủ động tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động giết mổ, kinh doanh gia súc, gia cầm trên địa bàn quản lý theo phân cấp. Phối hợp các cơ quan chức năng liên quan trong công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật; có lộ trình và giải pháp đưa các điểm, hộ giết mổ nhỏ lẻ, không đảm bảo vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và môi trường vào giết mổ tại các cơ sở giết mổ tập trung theo quy hoạch.

Tăng cường tập huấn nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý hoạt động giết mổ, kinh doanh gia súc, gia cầm. Đầu tư nguồn nhân lực, trang thiết bị và kinh phí cho công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y. Quản lý nguồn gốc gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm trên địa bàn Thành phố bằng hệ thống thông tin điện tử.

Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về các cơ chế, chính sách của Trung ương và Thành phố trong lĩnh vực giết mổ gia súc, gia cầm. Tuyên truyền vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh thú y, xây dựng chuỗi truy xuất nguồn gốc, giới thiệu các dây chuyền công nghệ giết mổ hiện đại, các mô hình giết mổ điển hình…

Đề xuất với Thành phố đưa ra những quy định chỉ những sản phẩm gia súc, gia cầm có nguồn gốc rõ ràng, xuất phát từ những cơ sở được cơ quan chuyên môn kiểm soát, đáp ứng các điều kiện về an toàn thực phẩm mới được tiêu thụ. Tiếp tục có sự phân cấp trong lĩnh vực quản lý giết mổ gia súc, gia cầm đối với mỗi loại hình giết mổ khác nhau.

Thiện Tâm