Doanh nghiệp logistics liên kết, cùng phát triển

Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp cho biết, Hà Nội là trung tâm kinh tế, thương mại và dịch vụ của cả nước, có vị trí chiến lược trong chuỗi cung ứng hàng hóa của Việt Nam và khu vực. Với vai trò là đầu mối giao thông quan trọng, Hà Nội có mạng lưới hạ tầng logistics phát triển mạnh, bao gồm hệ thống móng cạn (ICD), trung tâm logistics, kho bãi, các tuyến đường bộ, đường sắt kết nối liên vùng và quốc tế.

Chính vì vậy, sự phát triển của ngành logistics có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh, giảm chi phí vận chuyển và tăng giá trị cho nền kinh tế.

Theo Hiệp hội Logistics Hà Nội, hiện nay, có khoảng 40% lưu lượng hàng hóa của các địa phương khác đang luân chuyển qua địa bàn thành phố Hà Nội. Thành phố Hà Nội hiện có 10 khu công nghiệp đã thành lập và đi vào hoạt động, hơn 100 cụm công nghiệp đã và đang hình thành; cùng với gần 150 siêu thị, 454 chợ và hơn 10.000 cửa hàng tiện ích đang phục vụ nhu cầu của hàng triệu người dân.

Điều này cho thấy, hoạt động logistics đang diễn ra tại Hà Nội với tốc độ vượt trội so với các địa phương khác ở khu vực phía Bắc và toàn quốc, mang lại nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp logistics của Hà Nội phát triển.

Thống kê cũng cho thấy, trên địa bàn thành phố Hà Nội có khoảng 25.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics với các quy mô, cấp độ, loại hình, ngành nghề dịch vụ logistics khác nhau. Các doanh nghiệp logistics trên địa bàn Thủ đô được phân thành 3 nhóm chính là doanh nghiệp có vốn đầu tư nhà nước, doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài và doanh nghiệp tư nhân.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường logistics còn nhiều khó khăn, Hiệp hội Logistics Hà Nội xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm là tạo ra các cơ hội kết nối để thúc đẩy giao thương, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm giữa hội viên của hiệp hội với các bên liên quan.

Hiệp hội đã tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, kết nối đa chiều với cơ quan quản lý Nhà nước, với các hiệp hội logistics, hiệp hội ngành hàng khác và các đối tác nước ngoài. Không chỉ chú trọng đầu tư vào hệ thống cảng và kho bãi, Hà Nội còn tập trung phát triển đồng bộ từ hệ thống giao thông, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ trong quản lý đến các chính sách khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics nước ngoài đầu tư vào Việt Nam.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục Trưởng Cục Xuất khẩu, Bộ Công Thương thông tin, là trung tâm của Khu kinh tế quan trọng phía Bắc, Hà Nội có hệ thống giao thông phát triển khá đồng bộ, bao gồm đường bộ, đường thủy, hàng không và đường sắt. Điều này rất có lợi để Hà Nội phát triển và trở thành trung tâm điều hành logistics (dịch vụ hậu cần) của khu vực miền Bắc.

Mặc dù số lượng doanh nghiệp nhiều nhưng doanh nghiệp logistics Hà Nội chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ, quy mô còn hạn chế cả về vốn và nhân lực cũng như kinh nghiệm hoạt động quốc tế, chưa có sự liên kết giữa các khâu trong chuỗi cung ứng logistics và giữa doanh nghiệp dịch vụ logistics với doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Ông Hải đề nghị, các doanh nghiệp logistics trên địa bàn cần đưa ra mạnh mẽ cung cấp dịch vụ logistics trọn gói 3PL (Cung cấp dịch vụ logistics bên thứ ba hay logistics theo hợp đồng), 4PL (Cung cấp dịch vụ logistics thứ tư hay logistics chuỗi phân phối hay nhà cung cấp logistics chủ đạo); phát triển các dịch vụ logistics trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin và giao dịch điện tử hiện đại để hướng dẫn cung cấp gói dịch vụ logistics trọn gói 5PL (Cung cấp dịch vụ logistics bên thứ năm hay logistics trên nền thương mại điện tử).

"Các doanh nghiệp phải tích cực ứng dụng kết quả thành công của cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 trong quản lý, vận hành chuỗi cung ứng và dịch vụ hậu cần chuyên nghiệp để nâng cao sức mạnh cạnh tranh, nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm chi phí", ông Hải nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, các chuyên gia kinh tế cho rằng, doanh nghiệp logistics Hà Nội đang ngày càng phát triển, tiến xa bằng cách liên kết lại với nhau. TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV và thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính-tiền tệ quốc gia cho rằng, các doanh nghiệp phải biết gắn kết, liên kết với nhau, không thể "một mình một chợ", như vậy sẽ rất khó để phát triển bền vững.

Đưa ra một số giải pháp trong năm 2025 cho doanh nghiệp logistics nói chung và Hà Nội nói riêng, ông Lực cho rằng, cần tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lãi suất...; tiết giảm chi phí, tinh giản quy trình; nắm bắt các xu hướng lớn như "xanh hóa và số hóa" từ đó xây dựng và nhất quán thực hiện chiến lược chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…

Doanh nghiệp cũng cần đa dạng hóa thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm – dịch vụ; nâng cao năng lực cạnh tranh (nhân lực, công nghệ, quản trị), gồm cả quản lý rủi ro, tận dụng cơ hội từ các FTA thế hệ mới, từ đó đóng góp nhiều hơn vào tăng trưởng kinh tế.

Bích Phương