Hà Nội lập lại trật tự hoạt động tư vấn du học

Nhu cầu du học tăng nhanh, đòi hỏi quản lý chặt chẽ

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho biết, tính đến ngày 5/12/2025, toàn thành phố có 1.355 tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học. Danh sách cập nhật hằng tháng trên Cổng thông tin điện tử của Sở trở thành công cụ giúp người dân giám sát và là cơ sở báo cáo Bộ Giáo dục và Đào tạo theo quy định pháp luật.

Các tổ chức tư vấn du học tập trung đông tại những phường, quận nội thành và khu vực dân cư lớn như Từ Liêm, Hà Đông, Đại Mỗ, Thanh Xuân, Xuân Phương, Cầu Giấy. Bức tranh du học sinh Hà Nội cũng cho thấy quy mô ngày càng lớn với gần 20.000 em đang học ở nước ngoài. Trong đó, nhóm học đại học chiếm 28,8%, chương trình ngoại ngữ 25,4% và phổ thông 18,1%. Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan tiếp tục là những thị trường truyền thống, trong khi Đức và Úc tăng mạnh số lượng tiếp nhận du học sinh Việt Nam thời gian gần đây.

Trước áp lực quản lý từ số lượng lớn đơn vị hoạt động, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã triển khai nghiêm túc các quy định pháp luật; lập kế hoạch kiểm tra, phối hợp liên ngành để đánh giá hiệu quả hoạt động của từng tổ chức; đồng thời tăng cường tư vấn, hỗ trợ để doanh nghiệp thực hiện đúng quy trình.

Ông Nguyễn Quang Huy - Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên - Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho biết, công tác quản lý đã dần đi vào nền nếp. Phần lớn tổ chức tư vấn du học đáp ứng điều kiện đầu tư và hoạt động, chấp hành nghiêm túc yêu cầu pháp lý. Tuy vậy, sự phân tán theo địa bàn và quy mô nhỏ lẻ của nhiều đơn vị khiến việc kiểm tra, nắm bắt tình hình còn khó khăn. Một số tổ chức đăng ký trụ sở tại Hà Nội nhưng lại tuyển sinh chủ yếu từ các tỉnh khác, tạo khoảng trống trong giám sát.

Lộ rõ bất cập, yêu cầu siết lại từ gốc

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng thẳng thắn chỉ ra một số vi phạm phổ biến như: hoạt động khi chưa được cấp giấy chứng nhận, tiếp tục kinh doanh khi giấy chứng nhận đã hết hiệu lực, quảng cáo và tuyển sinh không đúng quy định, ký kết hợp tác với cơ sở giáo dục nước ngoài khi chưa được phép. Thậm chí có trường hợp cung cấp thông tin không chính xác về điều kiện học tập ở nước ngoài, giới thiệu trường không phải đơn vị đại diện tuyển sinh hoặc chưa bảo đảm pháp lý, kiểm định chất lượng.

Đại diện nhiều đơn vị tư vấn du học cho rằng, việc minh bạch danh sách đơn vị được cấp phép giúp thị trường lành mạnh hơn và hạn chế rủi ro cho người học. Một số đề nghị Sở tiếp tục mở rộng hướng dẫn về hồ sơ, thủ tục để rút ngắn thời gian xử lý, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm tuyển sinh quốc tế.

Ông Nguyễn Quang Huy - Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên - Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội nhấn mạnh: "Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội sẽ tiếp tục kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo và UBND TP. Hà Nội điều chỉnh quy định cho phù hợp thực tiễn". Ông cho biết, kế hoạch phối hợp liên ngành sẽ được triển khai thường xuyên hơn nhằm kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm, tạo môi trường dịch vụ tư vấn du học chuyên nghiệp và minh bạch.

Cam kết cải thiện chất lượng phục vụ cũng được nêu rõ. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội sẽ bảo đảm giải quyết đúng hạn, thậm chí trước hạn các thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký hoạt động tư vấn du học. Việc hướng dẫn hồ sơ sẽ được chuẩn hóa, giúp tổ chức và doanh nghiệp thuận lợi hơn khi hoàn thiện thủ tục. Sở sẽ rà soát toàn bộ hệ thống tổ chức tư vấn du học, đình chỉ hoạt động và thu hồi giấy chứng nhận của đơn vị không đáp ứng điều kiện hoặc vi phạm trách nhiệm được giao.

Theo kế hoạch, 15% đến 20% số tổ chức đã được cấp phép sẽ được kiểm tra trong năm tới. Mục tiêu là nắm bắt mức độ tuân thủ, kịp thời phát hiện hành vi không phù hợp và hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao chất lượng dịch vụ.

Tăng cường công khai, ứng dụng công nghệ để nâng chất lượng thị trường

Một trong những giải pháp trọng tâm của Sở trong thời gian tới là vận hành phần mềm quản lý dữ liệu tổ chức tư vấn du học. Công cụ này cho phép theo dõi hồ sơ, giấy chứng nhận, báo cáo định kỳ và tình hình hoạt động của các đơn vị. Ông Nguyễn Quang Huy đánh giá, đây sẽ là nền tảng giúp quản lý toàn diện, giảm thủ tục giấy tờ và hỗ trợ công khai, minh bạch thông tin.

Việc cập nhật danh sách tổ chức được phép hoạt động tiếp tục được duy trì hằng tháng để người dân dễ dàng tra cứu. Đây là căn cứ quan trọng giúp gia đình, học sinh lựa chọn địa chỉ tin cậy, giảm rủi ro bị lừa đảo hay tiếp cận thông tin sai lệch. Chính sách công khai còn giúp thị trường tự điều chỉnh, tạo động lực để đơn vị tư vấn du học chuyên nghiệp hơn.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng sẽ tổ chức sơ kết, tổng kết định kỳ nhằm đánh giá mức độ tuân thủ của các đơn vị; đối thoại với doanh nghiệp để nắm bắt nhu cầu và đề xuất giải pháp cải thiện chất lượng dịch vụ tư vấn du học.

Đại diện nhiều tổ chức tư vấn du học đánh giá cao định hướng này vì giúp họ hiểu rõ hơn các quy định mới, đồng thời tạo cơ hội trao đổi hai chiều để tháo gỡ vướng mắc.

Thị trường tư vấn du học của Hà Nội đang phát triển mạnh, đòi hỏi quản lý chặt chẽ nhưng cũng cần hỗ trợ kịp thời để nâng cao chất lượng. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội khẳng định mục tiêu xây dựng môi trường tư vấn du học minh bạch, hiệu quả, lấy quyền lợi người học làm trung tâm, qua đó đóng góp vào chiến lược đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Minh Anh