Hà Nội nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Nâng cao trách nhiệm hệ thống chính quyền trong xử lý đơn thư

Ngay từ đầu năm 2025, Thành ủy, UBND Thành phố đã ban hành nhiều chỉ đạo quan trọng nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp kéo dài.

Trọng tâm là việc thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và Chính phủ về kiểm tra, rà soát những vụ khiếu nại, tố cáo đông người, vượt cấp lên Trung ương. Thành ủy đã thành lập tổ công tác, ban hành kế hoạch rà soát 36 vụ việc phức tạp, kéo dài và 9 vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, yêu cầu báo cáo tiến độ thường xuyên, bảo đảm từng vụ việc được xem xét, giải quyết chặt chẽ theo quy trình quy định.

UBND Thành phố giao Thanh tra Thành phố làm cơ quan thường trực, trực tiếp tham mưu UBND trong kiểm tra, rà soát và giải quyết các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài; đồng thời ban hành Văn bản số 340/UBND-BTCD yêu cầu các đơn vị chủ động rà soát vụ việc thuộc thẩm quyền, xây dựng kế hoạch chi tiết, phân công rõ trách nhiệm từng cá nhân, bảo đảm tiến độ xử lý kịp thời, minh bạch và khách quan. Các sở, ngành, xã, phường có trách nhiệm theo dõi sát sao, báo cáo hằng tháng và tăng cường phối hợp trong giải quyết vụ việc.

Ngày 1/7/2025, Hà Nội chính thức thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp với 126 xã, phường sau sắp xếp. Bộ máy được tinh gọn giúp rút ngắn quy trình xử lý và tăng cường giám sát trực tiếp từ Thành phố. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm phát sinh nhiều khó khăn do số lượng đơn thư tăng mạnh khi không còn cấp huyện làm "tầng đệm", khiến các vụ việc phức tạp đổ dồn về Thành phố. Nội dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu tập trung vào lĩnh vực đất đai, giải phóng mặt bằng, giao đất dịch vụ…

Trước những thách thức đó, Thành phố đã tích cực hướng dẫn hệ thống chính quyền hai cấp mới vận hành thông suốt; tổ chức các chương trình tập huấn pháp luật và kỹ năng nghiệp vụ; tăng cường đối thoại giữa lãnh đạo xã, phường với người dân để giải quyết kịp thời các vấn đề ngay từ cơ sở. Thành phố cũng đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật qua trang thông tin PBGDPL của Thành phố và Bộ Tư pháp; xây dựng chuyên mục mới trên Cổng thông tin điện tử Thanh tra Thành phố và tổ chức các hội nghị tập huấn về ứng dụng AI trong công tác thanh tra.

Những nỗ lực này đã giúp nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính, đồng thời tạo môi trường thuận lợi để người dân tiếp cận cơ quan có thẩm quyền, góp phần giảm thiểu tình trạng bức xúc, khiếu kiện vượt cấp.

Lượng đơn thư tăng nhưng hiệu quả tiếp công dân và giải quyết KNTC chuyển biến rõ nét

Năm 2025, khối lượng công việc tăng vượt đáng kể so với năm trước. Tổng số lượt công dân được tiếp tại các cơ quan hành chính đạt 45.136 lượt, tăng 5,7% so với năm 2024. Trong đó, cấp Thành phố tiếp 3.580 lượt; cấp xã, phường tiếp 41.556 lượt. Lãnh đạo các cơ quan hành chính thực hiện nghiêm lịch tiếp công dân định kỳ và đột xuất với 14.959 lượt, tăng 45,3% so với cùng kỳ, trong đó lãnh đạo UBND Thành phố tiếp 109 lượt.

Các cơ quan hành chính tiếp nhận 62.762 đơn thư, tăng 16,27% so với năm 2024, chủ yếu là đơn kiến nghị, phản ánh. Nguyên nhân đến từ việc chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp, nhiều người dân chưa rõ thẩm quyền tiếp nhận nên tiếp tục gửi đơn đến nhiều nơi; một số vụ việc đã giải quyết từ trước nhưng khi thay đổi địa giới hành chính, người dân tiếp tục đề nghị xem xét lại.

Tổng số đơn đã xử lý đạt 60.867 đơn, trong đó có 51.641 đơn đủ điều kiện xử lý gồm: 6.466 đơn khiếu nại, 5.100 đơn tố cáo và 40.075 đơn kiến nghị, phản ánh. Các nội dung chủ yếu liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng, tranh chấp đất dịch vụ, quản lý trật tự xây dựng.

Trong giải quyết vụ việc theo thẩm quyền, Thành phố thụ lý trên 5.100 vụ khiếu nại, tố cáo, giảm 20,47% so với năm 2024. Đến cuối năm đã giải quyết tren 4.300 vụ, đạt tỷ lệ 84,46%, tăng mạnh so với mức 73,75% của năm 2024.

Đáng chú ý, việc trực tiếp đối thoại tại cấp xã sau khi thực hiện chính quyền hai cấp đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Nhiều vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ được hòa giải ngay tại cơ sở, giảm đáng kể áp lực cho Thành phố. Tỷ lệ công dân tự giác rút đơn sau khi được giải thích pháp luật tăng lên, phản ánh sự tin tưởng của người dân đối với chính quyền mới.

Trong năm, Hà Nội đã hoàn thành việc rà soát 36 vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp theo chỉ đạo của Trung ương; 7/9 vụ liên quan an ninh trật tự không thuộc thẩm quyền Thành phố đã được kiến nghị đưa ra khỏi danh sách theo dõi, 2 vụ còn lại đang tiếp tục xử lý theo quy trình tương tự.

Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác tiếp công dân và giải quyết KNTC vẫn còn những tồn tại cần tập trung khắc phục. Một số vụ việc chậm giải quyết so với thời hạn luật định, làm phát sinh đơn thư vượt cấp; một số vụ phức tạp, kéo dài nhiều năm chưa được xử lý dứt điểm, đặc biệt là các vụ việc thuộc diện theo dõi của Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 15 và Chỉ thị 15 của Thành ủy.

Bước sang năm 2026, Hà Nội đề ra nhiều nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Trước hết, Thành phố tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương và Thành phố; phấn đấu nâng tỷ lệ giải quyết vụ việc mới phát sinh lên trên 85%, và tỷ lệ thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt trên 90%.

Thành phố sẽ đề cao trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền; tăng cường kiểm tra, đôn đốc, siết chặt kỷ luật hành chính trong giải quyết đơn thư. Công tác đào tạo, tập huấn nghiệp vụ tiếp công dân, giải quyết KNTC tiếp tục được đẩy mạnh, đặc biệt chú trọng kỹ năng mềm và ứng dụng công nghệ thông tin.

Các nhóm vụ việc khó, đặc biệt là đất dịch vụ, đất giãn dân, các dự án chậm triển khai sẽ tiếp tục kiến nghị Trung ương tháo gỡ. Thành phố cũng tăng cường giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri; chủ động nắm bắt tình hình để xử lý kịp thời nguy cơ phát sinh đơn thư đông người.

Với quyết tâm chính trị cao, Hà Nội hướng tới xây dựng nền hành chính phục vụ, liêm chính, hiệu quả; bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với chính quyền Thủ đô.

Gia Huy