Hạn chế phương tiện cá nhân, hướng tới giao thông xanh, hiện đại

Từng bước hạn chế phương tiện cá nhân theo lộ trình

Hà Nội hiện có trên 7,6 triệu phương tiện giao thông cá nhân, trong đó hơn 6,5 triệu xe máy và khoảng 1,1 triệu ô tô. Tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân luôn ở mức cao, trung bình mỗi năm tăng khoảng 6 - 8%, gây áp lực lớn lên hạ tầng giao thông vốn đã quá tải. Tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, tai nạn giao thông… vẫn diễn ra phức tạp, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống của người dân.

Trước thực trạng đó, Hà Nội đã ban hành nhiều chính sách và kế hoạch cụ thể nhằm từng bước hạn chế phương tiện cá nhân, tập trung phát triển giao thông công cộng và các hình thức di chuyển bền vững. Một trong những dấu mốc quan trọng là việc thực hiện Đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP. Hà Nội, giai đoạn 2017-2020 tầm nhìn đến năm 2030", trong đó có mục tiêu từng bước hạn chế hoạt động trên một số khu vực và thời gian, đồng thời, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đến năm 2030 dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030.

Song song với đó, Thành phố chú trọng đầu tư phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng: mở rộng mạng lưới xe buýt, đầu tư tuyến buýt nhanh BRT, đưa vào vận hành các tuyến đường sắt đô thị như Cát Linh – Hà Đông và trong tương lai là các tuyến Nhổn - ga Hà Nội, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc…

Đặc biệt, Hà Nội đang đẩy mạnh ứng dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường như xe buýt điện, xe đạp công cộng, đồng thời tạo hành lang pháp lý để thúc đẩy người dân chuyển đổi sang xe điện cá nhân.

Để quá trình chuyển đổi giao thông đô thị thành công, không thể thiếu sự đồng thuận, ủng hộ và tham gia tích cực của người dân. Các cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về lợi ích của việc giảm sử dụng phương tiện cá nhân và khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng.

Cùng với đó, việc quy hoạch lại không gian đô thị, phát triển các khu đô thị nén, đồng bộ giữa giao thông và hạ tầng dịch vụ là những giải pháp dài hạn cần được thực hiện một cách bài bản, thống nhất từ Trung ương đến địa phương.

Hướng tới giao thông xanh, hiện đại

Mới đây, trong cuộc họp với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Việt Nam-đặc biệt là tại các đô thị lớn, đang phải đối mặt với nhiều vấn đề do xe máy mang lại, mặc dù phương tiện này mang lại tiện lợi cho người dân. 

Vì vậy, ngày 4/7/2017, HĐND Thành phố đã ban hành Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND về việc thông qua Đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn Hà Nội, giai đoạn 2017-2020 tầm nhìn đến năm 2030".

Chủ tịch UBND Thành phố cũng nhấn mạnh, Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai kế hoạch này tại 4 quận nội đô với các bước tiến hành cụ thể được cân nhắc kỹ lưỡng. Dĩ nhiên, cấm xe máy nhưng không có phương tiện thay thế hiệu quả thì không khác nào "rút thang" giữa chừng. Do đó, phát triển hệ thống giao thông công cộng, đặc biệt là xe buýt chất lượng cao, tàu điện... phải là trụ cột trong lộ trình này.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh, lộ trình giai đoạn 2030-2035, Thành phố sẽ xây dựng khoảng 10 tuyến đường sắt đô thị. Hà Nội cũng đã ban hành Kế hoạch số 149/KH-UBND ngày 28/5/2025 về triển khai Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh.

Có thể thấy, phát triển giao thông xanh, hiện đại không chỉ là mục tiêu phát triển đô thị mà còn là một phần quan trọng trong cam kết ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân Thủ đô.

Trong thời gian tới, thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh đầu tư công nghệ, hạ tầng và tăng cường kết nối các loại hình vận tải để tạo nên một hệ sinh thái giao thông hiện đại, bền vững và thân thiện với con người.

Diệu Anh