Hoàn thiện thể chế – trụ cột để Hà Nội bứt phá trong giai đoạn phát triển mới

Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2025–2030, Hà Nội xác định hoàn thiện thể chế là nhiệm vụ then chốt, tạo nền tảng để Thủ đô bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu cao hơn, mô hình quản trị mới và kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ. Trong bối cảnh Trung ương vừa ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn, Hà Nội càng phải hành động nhanh, đúng và hiệu quả, bảo đảm thể chế đi trước một bước để mở đường cho quy hoạch, đầu tư, đổi mới sáng tạo và nâng cao chất lượng sống của người dân.

Động lực mạnh nhất cho tăng trưởng Thủ đô

Kỳ họp thứ 28 HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI vừa qua được xem là một dấu mốc quan trọng khi thông qua một loạt nghị quyết trọng tâm cho phát triển Thủ đô năm 2026 và giai đoạn tiếp theo. Khối lượng quyết sách lớn là minh chứng cho sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sự đồng thuận và trách nhiệm cao giữa các cấp, các ngành, đồng thời phản ánh sự tham gia phản biện sâu sắc của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học – những người góp phần quan trọng hoàn thiện các cơ chế, chính sách có tác động sâu rộng.

Theo Chủ tịch HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà, những nghị quyết lần này không chỉ xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của Hà Nội mà còn nhằm cụ thể hóa các văn bản mới của Trung ương. Việc triển khai nhanh các cơ chế mới sẽ tạo đòn bẩy mạnh thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội; hỗ trợ điều hành của chính quyền các cấp; và trực tiếp giải quyết những vấn đề dân sinh bức xúc như an sinh xã hội, cải cách hành chính, hạ tầng thiết yếu, dịch vụ đô thị thông minh…

Trên cơ sở đó, cử tri Thủ đô đánh giá cao cách tiếp cận này. Bà Đỗ Minh Giang (Nghĩa Đô) nhận xét các chính sách an sinh xã hội mới, mức trợ giúp đặc thù, hay việc phê duyệt nền tảng số công dân iHanoi đều thể hiện tinh thần lấy người dân làm trung tâm. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới một chính quyền số phục vụ, minh bạch và hiện đại.

Ông Đặng Văn Nguyên (Hòa Lạc) thì cho rằng các chính sách mới rất phù hợp với mục tiêu Hà Nội đặt ra: tăng trưởng kinh tế từ 11% trở lên ngay từ năm 2026 và duy trì trong suốt giai đoạn 2026–2031. Tốc độ tăng trưởng này là điều kiện cốt lõi để bảo đảm an sinh, nâng cao phúc lợi xã hội và đưa Thủ đô phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.

Cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024: Mở đường cho những bước tiến đột phá

Một điểm đáng chú ý tại kỳ họp là nhóm nghị quyết cụ thể hóa Luật Thủ đô năm 2024 là đạo luật được kỳ vọng trở thành "bàn đạp pháp lý" cho Hà Nội phát triển vượt bậc. Trong số đó, nổi bật là: Chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi cải tạo, chỉnh trang đô thị và xây dựng lại chung cư cũ; Chính sách huy động ngân sách đầu tư hạ tầng kỹ thuật khung và hạ tầng xã hội thiết yếu trong các dự án nhà ở xã hội độc lập; Cơ chế ưu đãi, thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Những cơ chế này được đánh giá là "đòn bẩy kép": vừa tháo gỡ vướng mắc tồn tại nhiều năm (nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ), vừa tạo động lực phát triển mới ở các ngành có giá trị gia tăng cao.

Cử tri và đại biểu HĐND đều kỳ vọng Hà Nội tiếp tục mạnh dạn đề xuất thêm nhiều cơ chế vượt trội hơn, tương xứng với yêu cầu là đầu tàu phát triển của cả nước. Đại biểu Phạm Đình Đoàn cho rằng, Hà Nội phải trở thành địa phương có môi trường kinh doanh tốt nhất cả nước, trong đó cần thí điểm mạnh mẽ các mô hình phê duyệt nhanh dự án đổi mới sáng tạo, tăng phân cấp, phân quyền và bảo đảm minh bạch, trách nhiệm giải trình trong quản lý.

"Thể chế tốt chính là động lực mạnh nhất để tăng trưởng", điều mà Hà Nội đang cụ thể hóa bằng hàng loạt quyết sách thiết thực.

Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên mới

Song song với việc hoàn thiện cơ chế, Hà Nội đặc biệt chú trọng công tác cán bộ. Đây là yếu tố quyết định sự thành bại của mọi chính sách. Thành ủy đã ban hành Quy định số 03-QĐ/TU ngày 19/11/2025 về kiểm điểm, đánh giá, xếp loại tổ chức Đảng và cán bộ. Điểm nhấn của quy định này là đánh giá dựa trên kết quả, sản phẩm cụ thể, coi hiệu quả công việc là thước đo quan trọng nhất cho quy hoạch, bổ nhiệm hay miễn nhiệm cán bộ.

Cùng với đó, tại Hội nghị Thành ủy lần thứ ba, Thành ủy đã thống nhất thông qua Quy định mới về phân cấp quản lý cán bộ, nhấn mạnh: Đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền gắn với kiểm soát quyền lực; Ưu tiên phát hiện và sử dụng cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ có tư duy đổi mới – tư duy số; Thực hiện nhất quán nguyên tắc "có lên, có xuống; có vào, có ra", kiên quyết đưa ra khỏi vị trí lãnh đạo những cán bộ yếu kém, mất uy tín hoặc không hoàn thành nhiệm vụ.

Những quy định này tạo bước chuyển quan trọng trong xây dựng đội ngũ cán bộ năng động, dám nghĩ, dám làm, phù hợp yêu cầu quản trị đô thị hiện đại.

Hai nhiệm vụ trọng tâm: Hoàn thiện thể chế và hoàn thiện quy hoạch Để Hà Nội bứt phá trong giai đoạn phát triển mới, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh: muốn phát triển Thủ đô, phải tập trung vào hai nhiệm vụ trụ cột. Đó là hoàn thiện thể chế và hoàn thiện Quy hoạch tổng thể Hà Nội.

Để triển khai yêu cầu này, Thành ủy đã thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách đặc thù phát triển Thủ đô, cùng với các Ban Chỉ đạo về triển khai Quy hoạch Thủ đô giai đoạn 2021–2030, Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn 2065 và nhiệm vụ đặc biệt quan trọng: lập Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn 100 năm.

Tư duy quy hoạch mới yêu cầu: Tính đồng bộ, hiện đại, bền vững, tận dụng tối đa quy hoạch cũ nhưng phải cập nhật định hướng mới của Trung ương.

Bên cạnh đó, quy hoạch phải thể hiện rõ ai được làm gì, hưởng lợi gì, giúp người dân và doanh nghiệp dễ tiếp cận và khai thác tiềm năng của Thủ đô. Đồng bộ hóa với các công trình hạ tầng đang và sắp triển khai để tạo hệ thống phát triển liên hoàn.

Ba trụ cột thể chế – nền móng bảo đảm thành công nhiệm vụ phát triển

Hà Nội đang huy động mọi nguồn lực để hoàn thiện ba trụ cột thể chế quan trọng bao gồm: Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển Thủ đô; Luật Thủ đô 2024; Quy hoạch Thủ đô với tầm nhìn 100 năm.

Khi ba trụ cột này hoàn thiện, Hà Nội sẽ có đầy đủ cơ sở pháp lý, công cụ quản lý và tầm nhìn chiến lược để giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn tại lâu năm như ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, ngập úng, trật tự đô thị, an toàn thực phẩm…, đồng thời tạo nền tảng bứt phá với mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2025–2030.

Trong dài hạn, những cơ chế đặc thù cùng hệ thống quy hoạch đồng bộ sẽ giúp Hà Nội đáp ứng đầy đủ các điều kiện để hiện thực hóa khát vọng phát triển: trở thành thành phố kết nối toàn cầu, có chất lượng sống cao, kinh tế – văn hóa – xã hội phát triển hài hòa và đặc sắc, ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực.

Thùy Chi