Hội thề Trung hiếu ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Dự lễ kỷ niệm có các đồng chí: Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Thị Tuyến, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội…

Thay mặt lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương đã trao Quyết định ghi danh "Hội thề Trung hiếu Đền Đồng Cổ" vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho chính quyền, nhân dân quận Tây Hồ và phường Bưởi.

Tại ngôi đền này, vua Lý Thái Tông đã khởi xướng tổ chức Hội thề Trung hiếu với mục đích răn dạy các quần thần, tướng sĩ và con dân trong thiên hạ. Trong ngày hội, bách quan văn võ đến đền, đến trước đàn, quỳ trước thần vị và đọc lời thề trước thần Trống Đồng: "Làm con bất hiếu, làm tôi bất trung, thần minh tru diệt".

Đọc diễn văn tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ Nguyễn Đình Khuyến nhắc lại lịch sử, giá trị của đền Đồng Cổ và Hội thề Trung hiếu.

Có một điểm đặc biệt nổi bật của Đền Đồng Cổ, phường Bưởi, quận Tây Hồ, đó là, mặc dù đây không phải là nơi gốc tích thờ Thần Đồng Cổ, bởi vốn nơi Đền thờ Thần Đồng Cổ ở Núi Đồng Cổ, xã Đan Nê, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. Tuy nhiên, chỉ ở Đền Đồng Cổ, phường Bưởi, quận Tây Hồ mới có Hội thề Trung hiếu. Một lễ hội duy nhất, độc đáo và có giá trị nhân văn sâu sắc, thể hiện rõ tính cách Việt Nam, truyền thống Việt Nam.

Hội thề Trung hiếu Đền Đồng Cổ cùng Lễ hội đèn Quảng Chiếu là hai lễ hội lớn và quan trọng bậc nhất của Kinh thành Thăng Long trong triều đại nhà Lý. Lễ hội đền Đồng Cổ là lễ hội của triều đình, hướng về nguồn cội. Đây là hội thề quốc gia có ý nghĩa hết sức đặc biệt, nên được Hoàng đế và triều đình dành nhiều sự quan tâm và chỉ đạo rất sát sao. Hầu hết tôn thất, quan lại trong triều và mọi người dân ở trong và ngoài kinh thành Thăng Long đều về dự hội thề với tinh thần tận trung, tận hiếu, cầu mong cho quốc thái dân an.

Hội thề đền Đồng Cổ là một hội thề Non nước, một đại lễ hội của kinh thành Thăng Long. Về sau, lễ hội thề này vẫn được duy trì ở thời Trần và thời Lê. Ngày nay, lễ hội đền Đồng Cổ ở phường Bưởi, quận Tây Hồ, Hà Nội được tổ chức vào ngày 4 tháng 4 âm lịch, đã mô phỏng lại hội thề lịch sử năm xưa.

Đền Đồng Cổ cũng là một di tích có giá trị đặc biệt trong hệ thống di sản văn hóa Việt Nam. Hội thề Đồng Cổ là hội thề mang nội dung, ý nghĩa giáo dục luân lý, đạo đức và truyền thống dân tộc sâu sắc.

Ngày nay, chế độ quân chủ không còn, nhưng ý nghĩa trung - hiếu của lễ hội vẫn mang giá trị thời đại. Việc tổ chức lễ hội nhằm khơi dậy, nêu cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc, giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa của ông cha; khẳng định bản sắc văn hóa về lòng trung thành với Tổ quốc, lòng hiếu thảo với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.

Năm nay, lễ hội được tổ chức vào các ngày 21 và 22/5 (tức ngày 3 và 4/4 âm lịch) với các nghi lễ như: Rước Thành hoàng làng từ đình Đông Xã sang đền Đồng Cổ; nghi lễ rước Thánh, dâng lễ của các dòng họ… đặc biệt là chính quyền và nhân dân địa phương tái hiện lễ thề theo nghi thức truyền thống.

Cùng với bao biến thiên, bản sắc văn hóa trong Lễ hội Đền Đồng Cổ đã và đang được cộng đồng duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa tâm linh của cộng đồng nơi đây. 

Nhân kỉ niệm 995 năm Lễ hội truyền thống Hội thề trung hiếu đền Đồng Cổ, UBND Quận Tây Hồ đã triển khai nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực như: Tổ chức dâng hương và trao đổi kinh nghiệm tại đền Đồng Cổ, làng Đan Nê, xã Yên Thọ, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa; tọa đàm Bảo vệ và phát huy giá trị di sản Văn hóa phi vật thể "Hội thề đền Đồng Cổ"; tổ chức chương trình ngoại khóa giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa cho học sinh; tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao quần chúng.

Gia Huy