Liên kết và đa dạng hóa sản phẩm để tạo bứt phá cho du lịch Thủ đô

Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Trần Trung Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết, du lịch Thủ đô đang phục hồi mạnh mẽ với đà tăng trưởng ấn tượng, khẳng định vị thế đầu tàu của Hà Nội trong du lịch miền Bắc và cả nước.

Theo ông Hiếu, những năm gần đây, Hà Nội đã và đang hình thành hệ thống sản phẩm du lịch ngày càng phong phú: du lịch văn hóa, du lịch làng nghề, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, du lịch sinh thái nông thôn... tại nhiều địa phương như Phúc Thọ, Đại Thanh, Ngọc Hồi, Hồng Vân, Chuyên Mỹ, Ô Diên, Ba Vì hay Phù Đổng. 

Đó là nền tảng quan trọng để Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển mới, hướng tới mô hình hợp tác "chính quyền - doanh nghiệp - cộng đồng", hình thành chuỗi sản phẩm du lịch tổng thể, gắn kết giữa khu vực nội đô với vùng ven và ngoại thành.

Theo ông Hiếu, liên kết phát triển và đa dạng hóa sản phẩm du lịch là xu thế tất yếu, đồng thời là chìa khóa để Hà Nội nâng cao giá trị kinh tế và bản sắc văn hóa, hướng tới phát triển du lịch xanh, bền vững.

Cùng chủ trì cuộc Tọa đàm, ông Kiều Trọng Sỹ, Chủ tịch UBND xã Phúc Thọ đã phát biểu chia sẻ những thông tin về tiềm năng, thế mạnh của Phúc Thọ. Xã Phúc Thọ hiện có 40 trong tổng số 73 di tích được xếp hạng, gồm 1 di tích quốc gia đặc biệt là đình Tường Phiêu, 10 di tích cấp quốc gia, cùng 29 di tích cấp Thành phố. Lễ hội truyền thống đình Tường Phiêu được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tạo thành điểm nhấn tâm linh, gắn liền với hành trình trải nghiệm di sản văn hóa xứ Đoài.

Theo ông Sỹ, xã đang nỗ lực phát huy lợi thế sẵn có để xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng, gắn kết giữa giá trị văn hóa, lịch sử, làng nghề truyền thống và cảnh quan nông thôn; hiện đang phối hợp với Sở Du lịch Hà Nội triển khai sản phẩm du lịch nông thôn "Sắc hoa Tường Phiêu", hướng đến kết hợp du lịch tâm linh, du lịch sinh thái và du lịch trải nghiệm nông nghiệp. Ngoài ra, địa phương cũng xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận Điểm du lịch nông thôn Tích Giang là điểm du lịch cấp Thành phố, đồng thời mở rộng kết nối với các di tích, làng nghề lân cận để hình thành chuỗi giá trị du lịch liên kết vùng.

"Với những lợi thế về cảnh quan, di tích và nghề trồng hoa – cây cảnh, Phúc Thọ có điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch sinh thái gắn với du lịch tâm linh và trải nghiệm nông nghiệp. Đây là hướng đi phù hợp với xu thế, vừa góp phần bảo tồn văn hóa, vừa tạo sinh kế bền vững cho người dân", ông Sỹ khẳng định.

Thảo luận tại Tọa đàm, TS. Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch, cho rằng Hà Nội đang đứng trước "cửa sổ cơ hội" mới để cơ cấu lại và nâng cấp hệ sinh thái sản phẩm theo hướng đa dạng, khác biệt, xanh và thông minh. Thủ đô cần chuyển từ mô hình điểm đến tham quan sang điểm đến trải nghiệm, sự kiện và sáng tạo, trong đó liên kết vùng, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh là ba trụ cột trung tâm.

Theo ông Tuấn, Quy hoạch Thủ đô 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã mở ra khung phát triển mới, tạo điều kiện hình thành 5 cụm sản phẩm ưu tiên như du lịch di sản - làng nghề, sinh thái - wellness, MICE - sự kiện, ẩm thực - du lịch đêm và sản phẩm du lịch thông minh.

Vấn đề của Hà Nội không phải là thiếu tiềm năng, mà là cần cơ chế linh hoạt, dữ liệu mở và mô hình hợp tác công - tư hiệu quả để biến tiềm năng ấy thành giá trị thực.

Gia tăng trải nghiệm du lịch, gia tăng giá trị du lịch

TS.KTS. Nguyễn Thu Hạnh, Chủ tịch Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch bền vững (STDe) cho rằng, để qui hoạch phát triển du lịch tại các di sản văn hóa thành công, Hà Nội cần nghiên cứu đầu tư phát triển chuỗi sản phẩm du lịch từ các giá trị cốt lõi, nổi trội của di sản để tạo sự phong phú, đa dạng và độc đáo nhằm thu hút được nhiều đối tượng khách. Ngay từ khâu xây dựng ý tưởng sản phẩm, giá trị di sản phải được đánh giá một cách toàn diện và sâu sắc với góc nhìn mới về nguồn tài nguyên cũ. Đánh giá giá trị cần được phân tích trên nhiều khía cạnh giá trị cả vật chất, lẫn tinh thần, cả trong quá khứ, hiện tại và tương lai.

"Để hiện thực hoá qui hoạch du lịch, chính quyền cần nỗ lực nâng cao nhận thức cho người dân và tạo động lực về nguồn vốn ban đầu cho họ có đủ năng lực trở thành chủ thể trong chuỗi giá trị tạo ra sản phẩm. Đặc biệt, cần phải xây dựng cơ chế phân chia lợi ích rõ ràng và hợp lý để có thể liên kết chặt chẽ nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp với người dân trong quá trình triển khai chuỗi sản phẩm vào thực tế", bà Hạnh chia sẻ.

Theo ông Vũ Văn Tuyên, Giám đốc Công ty Du lịch Travelogy Việt Nam, làm du lịch là tạo ra trải nghiệm khiến khách cảm thấy yên bình, muốn quay lại. Khi người dân coi du lịch là sinh kế và tự hào với chính khu vườn của mình, làng quê sẽ thực sự đổi thay điều quan trọng nhất để phát triển du lịch nông thôn là khơi dậy niềm tự hào và tinh thần học hỏi của người dân. Theo ông, nếu người dân được định hướng đúng, được học hỏi từ các mô hình thành công như Đà Lạt hay Sa Đéc, họ sẽ tự tin làm du lịch bài bản, giữ được bản sắc nghề truyền thống và hình thành không gian làng quê xanh, sạch, đáng sống.

Ông Phùng Quang Thắng, Chủ tịch Liên chi hội Du lịch Xanh Việt Nam đặt vấn đề về vai trò của chuyển đổi số trong phát triển du lịch và cho rằng, chuyển đổi số không đơn thuần là áp dụng công nghệ, mà là cuộc cách mạng tư duy trong phát triển du lịch, từ khâu thiết kế sản phẩm, xúc tiến quảng bá đến liên kết vùng.

Các địa phương cần sớm xây dựng nền tảng dữ liệu du lịch thống nhất, liên thông với hệ thống quốc gia, đồng thời đầu tư đào tạo nhân lực số cho cán bộ, doanh nghiệp và cộng đồng. Việc hình thành mạng lưới liên kết số vùng - địa phương sẽ giúp tạo ra những tuyến du lịch thông minh, bền vững và mang bản sắc riêng.

Ông Thắng nhấn mạnh, ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR/AR) hay bản đồ GIS sẽ giúp nhận diện xu hướng thị trường, tối ưu hóa trải nghiệm và kể lại câu chuyện văn hóa, di sản của mỗi địa phương một cách sinh động. Theo ông, khi công nghệ được dùng đúng hướng, mỗi điểm đến có thể "số hóa bản sắc" của mình, đưa hình ảnh du lịch Thủ đô ra thế giới hiện đại, xanh và hấp dẫn hơn.

Ông Hoàng Văn Trào, Chủ tịch Hội Làm vườn xã Phúc Thọ cho biết, Hội Làm vườn xã Phúc Thọ hiện có hơn 100 hội viên, tích cực tham gia chỉnh trang cảnh quan, sơn sửa cổng làng, lắp điện chiếu sáng, quy hoạch lại tuyến đường hoa và không gian trưng bày cây cảnh. Người dân đi sau nhưng nếu làm bài bản, biết học hỏi, quy hoạch hợp lý và giữ gìn môi trường, chắc chắn sẽ tạo được bản sắc riêng cho du lịch địa phương.

Theo Ông, muốn phát triển du lịch nông thôn bền vững, điều cốt lõi là thay đổi tư duy và khơi dậy niềm tự hào trong mỗi người dân. Làm du lịch là tạo ra không gian xanh, sạch, đẹp để vui lòng khách đến, hài lòng khách đi.

Tại Tọa đàm, ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, đánh giá cao nỗ lực của Sở Du lịch Hà Nội và xã Phúc Thọ trong việc tổ chức Tọa đàm về liên kết phát triển sản phẩm du lịch. Ông nhấn mạnh, Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, đồng thời là điểm đến hấp dẫn hàng đầu Việt Nam, sở hữu hệ thống di sản, làng nghề, ẩm thực, cảnh quan đô thị phong phú, có đủ điều kiện để trở thành trung tâm du lịch xanh, bền vững và sáng tạo của cả nước.

Trong bối cảnh du lịch Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng xanh và thông minh, việc Hà Nội thúc đẩy liên kết vùng, đa dạng hóa sản phẩm và khai thác bản sắc từng địa phương không chỉ tạo động lực cho tăng trưởng của Thủ đô mà còn góp phần nâng tầm thương hiệu du lịch Việt Nam trên bản đồ quốc tế.

Ông Hà Văn Siêu đề nghị các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn với định hướng của Sở du lịch với chính quyền của xã và các địa phương, làm sao cùng nhau liên kết để có các sản phẩm du lịch liên kết có ý nghĩa gia tăng trải nghiệm cho du khách và gia tăng giá trị có các sản phẩm du lịch.

Ông Siêu cũng tin tưởng, với sự nỗ lực sáng tạo không ngừng của cơ quan quản lý và doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội trong phát triển du lịch, tọa đàm hôm nay sẽ góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa để Hà Nội tiếp tục là điểm đến văn hóa nổi bật hàng đầu châu Á.

Ông Trần Trung Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết, trên cơ sở kết quả tọa đàm hôm nay, Sở Du lịch Hà Nội sẽ tổ chức tổng hợp, nghiên cứu, tham mưu UBND Thành phố ban hành các cơ chế hỗ trợ, khuyến khích đầu tư phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng của các địa phương; Tổ chức các hoạt động xúc tiến quảng bá, xây dựng thương hiệu du lịch Hà Nội gắn với công nghiệp văn hóa và phát triển du lịch theo hướng xanh và bền vững.; Hỗ trợ, đôn đốc Liên chi hội Du lịch Xanh Việt Nam, Hiệp hội Du lịch Hà Nội, Liên hiệp Khoa học Phát triển du lịch bền vững và các đơn vị liên quan thực hiện, cụ thể hóa các Biên bản thỏa thuận hợp tác ký kết tại chương trình ngày hôm nay.

Minh Anh