Phát triển mô hình khuyến nông thích ứng với dịch bệnh và biến đổi khí hậu

Qua hiệu quả thực tế cho thấy, các mô hình khuyến nông ngày càng được triển khai đa dạng, thích ứng với biến đổi khí hậu, cho hiệu quả kinh tế cao. Riêng trong năm 2021, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã tổ chức thực hiện 20 dạng mô hình tại 75 điểm, với 1.207 hộ, Hợp tác xã tham gia, trong đó có 11 dạng mô hình trồng trọt, cơ giới hóa; 09 dạng mô hình Chăn nuôi - Thủy sản. 

Tuy bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhất là thời gian giãn cách xã hội nhưng các mô hình chuyển giao khoa học kỹ thuật vẫn được triển khai cơ bản đúng tiến độ, bảo đảm yêu cầu kỹ thuật, mang lại hiệu quả thiết thực và được địa phương đón nhận, đánh giá cao.

Với mục đích giúp các hộ nông dân tổ chức sản xuất có hiệu quả, bên cạnh việc triển khai đồng bộ các tiến bộ khoa học kỹ thuật, việc lựa chọn những giống cây trồng mới có năng suất, chất lượng thích ứng với biến đổi khí hậu, mang lại hiệu quả kinh tế cao cũng đóng vai trò quan trọng. 

Các giống cây trồng mới được lựa chọn trong mô hình gồm các giống: Lúa, hoa sen, hoa lily, khoai tây và nho hạ đen. 

Đặc biệt, đối với cây nho hạ đen, một loại cây mới được trồng tại miền Bắc, vốn là một loại cây khó trồng, không ưa độ ẩm và mưa. Trong khi miền Bắc lại là nơi có độ ẩm rất cao, lượng mưa nhiều. Chính vì vậy, để khắc phục điểm yếu này, mô hình chuyển giao kỹ thuật đã áp dụng giàn hình chữ Y theo dọc luống. Bên trên làm vòm mái che bằng nilon trong suốt… Để tiết kiệm chi phí công lao động đồng thời giữ ẩm cho đất, hạn chế cỏ dại, mô hình đã sử dụng bạt che toàn bộ phần gốc bên dưới và tưới nhỏ giọt để tưới nước và bón phân. Nhờ vậy, dù khí hậu tuy không lý tưởng nhưng cây nho vẫn sinh trưởng, phát triển tốt, cho thu hoạch với giá bán từ 100.000 - 150.000 đồng/kg.

Trong lĩnh vực thủy sản, các dạng mô hình chăn nuôi thủy đặc sản cũng đang phát huy hiệu quả tốt. Những năm gần đây, ngoài mô hình lựa chọn thủy sản truyền thống, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội còn đẩy mạnh đưa vào mô hình trình diễn các đối tượng thủy đặc sản như: Cá chạch, rô đầu vuông, tôm càng xanh, lăng đen, ... mang lại hiệu quả kinh tế cao. 

Đặc biệt, năm 2021, Trung tâm lựa chọn đối tượng cá lăng đen cho mô hình nuôi cá lồng. Mô hình có quy mô 600m3 tại hai huyện: Gia Lâm và Ba Vì. Mô hình đã phát huy lợi thế, tiềm năng về hệ thống sông, hồ đa dạng của Hà Nội để nuôi cá lồng. Nuôi cá lồng có ưu điểm dễ chăm sóc, nuôi được mật độ cao, tận dụng dòng chảy, môi trường nước ít bị ô nhiễm… 

Đối với cá lăng đen, là loài có chất lượng thịt thơm ngon, bổ dưỡng được người tiêu dùng ưa chuộng. Việc xây dựng và phát triển thành công của mô hình đã mở ra hướng đi mới cho nuôi trồng thủy sản của Hà Nội.

Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, năm vừa qua, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, có thời điểm phải thực hiện giãn cách xã hội nhưng các mô hình khuyến nông vẫn được triển khai cơ bản đúng tiến độ, bảo đảm yêu cầu kỹ thuật được nông dân hưởng ứng nhân rộng, địa phương đón nhận, đánh giá cao. 

Bên cạnh đó, Công tác thông tin tuyên truyền, đào tạo tập huấn, kết nối, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; công tác tiếp nhận, thẩm định hồ sơ và giải ngân nguồn vốn Quỹ khuyến nông được Trung tâm đẩy mạnh triển khai.

Năm 2022, trước dự báo còn nhiều khó khăn, thách thức, Trung tâm Khuyến nông sẽ tập trung tháo gỡ khó khăn, đổi mới công tác khuyến nông với nhiều giải pháp trọng tâm. Trong đó, tiếp tục tập trung triển khai các mô hình trình diễn giống cây trồng, vật nuôi mới cho năng suất, chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu; các mô hình nâng cao giá trị sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ nhằm xây dựng vùng nguyên liệu chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. 

Công tác khuyến nông năm 2022 và những năm tiếp theo hướng tới mục tiêu không chỉ giúp người nông dân tăng thu nhập, giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn đưa người nông dân tới gần hơn với nền sản xuất hiện đại, tạo nền tảng cho nông nghiệp phát triển bền vững. Đồng thời góp phần phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng tập trung, tiên tiến, hiệu quả, bền vững; từng bước đưa công nghệ cao vào sản xuất nhằm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Thiện Tâm