Quận Hoàn Kiếm sẽ đề xuất quy hoạch lại các hoạt động tại phố đi bộ

Giá trị đặc biệt của Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội

Quận Hoàn Kiếm là nơi tập trung rất nhiều di tích lịch sử, văn hóa, trong đó Di tích cấp Quốc gia đặc biệt gồm có: Danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn, di tích đền Bạch Mã. Di tích cấp Quốc gia gồm có: Khu phố cổ Hà Nội, Ngôi nhà di sản 87 Mã Mây, đình Kim Ngân (42-44 Hàng Bạc), đình Đồng Lạc (38 Hàng Đào), đình Nam Hương (75 Hàng Trống), di tích Ô Quan Chưởng…

Ở giữa quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) là hồ Hoàn Kiếm (còn gọi là hồ Gươm, Lục Thuỷ, Tả Vọng, Hàng Hương). Hồ Hoàn Kiếm với đền Ngọc Sơn nối vào phố Hàng Đào - Hàng Ngang... trong khu phố cổ là điểm gốc cho du khách mỗi dịp về thăm Thủ đô Hà Nội.

Hồ Hoàn Kiếm ngày nay là phần hồ Tả Vọng thu hẹp lại, dài khoảng 600m, rộng hơn 200m. Bao quanh hồ là các phố Lê Thái Tổ ở phía tây, phố Đinh Tiên Hoàng ở phía đông và phố Hàng Khay ở phía nam. Quanh hồ trồng nhiều loại hoa và cây cảnh. Giữa hồ có Tháp Rùa, trên hồ có đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc, Tháp Bút, Đài Nghiên. Xung quanh hồ còn có những di tích lịch sử khác như: Tượng vua Lê Thái Tổ, đền Bà Kiệu, tháp Hoà Phong... bên cạnh những công trình kiến trúc hiện đại.

Khu vực hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia ngày 16/01/1995 và xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia Đặc biệt năm 2014.

Đan xen các giá trị văn hóa, các "phố hàng" vừa góp phần tạo nên nét tinh hoa ăn - mặc - ở của xứ kinh kì, hoạt động thương mại - du lịch cũng góp phần quảng bá các dịch vụ, sản phẩm với du khách.

Ngày nay, Khu vực Hồ Hoàn Kiếm đã trở thành địa điểm thường xuyên tổ chức rất nhiều hoạt động văn hóa góp phần xây dựng du lịch Hà Nội trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút sự tham gia của đông đảo nhân dân cũng như hàng nghìn du khách trong nước và quốc tế, góp phần không nhỏ để du lịch Việt Nam, du lịch Hà Nội trở thành điểm đến yêu mến và sự lựa chọn hàng đầu của nhiều du khách trong nước và bạn bè quốc tế, là "Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới".

Bên cạnh những hoạt động văn hóa, nghệ thuật, quảng bá du lịch văn hóa của Thủ đô, trong thời gian qua, phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm, đặc biệt ở khu vực phố Lê Thái Tổ cũng được sử dụng để tổ chức các sự kiện kích cầu thương mại, thúc đẩy giao thương như hội chợ siêu khuyến mại, tuần lễ kích cầu tiêu dùng, bán hàng OCOP của Hà Nội liên kết với nhiều tỉnh thành. Nơi đây trở thành điểm hẹn mua sắm, thưởng thức ẩm thực của người dân và du khách.

Với lợi thế là trung tâm giao lưu văn hóa và mua sắm, các sự kiện đạt hiệu ứng tốt về quảng bá hình ảnh cho hàng Việt, tinh hoa làng nghề phố nghề Hà Nội và cả nước. Đại diện các tỉnh thành và người kinh doanh phấn khởi vì hàng hóa được quảng bá rộng rãi, sức mua tăng mạnh so với các sự kiện ở những vùng miền khác…

Tuy nhiên, đã có một số hoạt động tại không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm có các gian hàng giới thiệu sản phẩm, không phù hợp như bán hàng nông sản, thực phẩm, hàng nước ngoài kém chất lượng... Thậm chí, có không ít quầy bán quần áo "đại hạ giá" giống như những "phiên chợ" ở những vùng quê.

Các gian hàng thiết kế thiếu tính thẩm mỹ, che chắn không gian Hồ Gươm... ảnh hưởng đến cảnh quan, không gian của hồ Hoàn Kiếm - di tích Quốc gia Đặc biệt và ảnh hưởng đến không gian đi bộ của người dân và du khách.

Một số ý kiến của người dân và cử tri quận Hoàn Kiếm cũng phản ánh về việc các giải chạy tổ chức vào sáng sớm (từ 03h00'), các sự kiện có tổ chức biểu diễn âm nhạc với công suất âm thanh lớn tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục ảnh hưởng tới cuộc sống, sức khỏe và sinh hoạt của người dân, nhất là người già và trẻ nhỏ.

Hay các hoạt động thi công, lắp đặt, tháo dỡ của các sự kiện thường xuyên để trang thiết bị, khung lắp gian hàng và rác thải bừa bãi mất vệ sinh môi trường, không đảm bảo an toàn lao động và an toàn giao thông...

Bảo vệ và phát huy giá trị không gian Khu vực hồ Hoàn Kiếm hơn lúc nào hết đang là mối quan tâm lớn của các nhà quản lý, những chuyên gia cũng như những người yêu Hà Nội.

Sẽ phối hợp nghiên cứu đề xuất quy hoạch lại các hoạt động tại không gian Hồ Hoàn Kiếm

Ngày 31/10/2023, UBND Thành phố Hà Nội đã có quyết định công nhận Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội là Khu du lịch cấp Thành phố.  Đây là một quyết định quan trọng khẳng định giá trị to lớn của Không gian này đối với phát triển du lịch, đồng thời cũng đặt ra nhiệm vụ cho các cơ quan quản lý của Quận Hoàn Kiếm và những người làm văn hóa, cả vai trò của người dân, chung tay bảo vệ Di sản, bảo vệ Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội.

Chia sẻ ý kiến của mình với góc độ quản lý của quận Hoàn Kiếm, đặc biệt khi Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội được công nhận trở thành Khu du lịch cấp Thành phố, ông Nguyễn Quốc Hoàn, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm nói đây là vinh dự đối với quận Hoàn Kiếm.

Theo ông Nguyễn Quốc Hoàn, sau khi Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội được công nhận trở thành Khu du lịch cấp Thành phố, quận Hoàn Kiếm sẽ phối hợp cùng với các Sở, ngành làm sao đưa không gian phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm và phụ cận cũng như phố cổ trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn đối với du khách.

Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cũng cho biết, hiện nay, Hoàn Kiếm đang phối hợp với Sở Du lịch Hà Nội để tổ chức các chương trình tour du lịch đến với các điểm di tích trên địa bàn quận. Vào ngày 24/11 tới, Quận sẽ tổ chức một chương trình thúc đẩy du lịch đêm. Hoàn Kiếm cũng đang phối hợp cùng với Hội Di sản văn hóa Việt Nam xây dựng các tour du lịch để phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn; đang phối hợp với Hiệp hội Du lịch để tổ chức các tour du lịch kết nối các di sản trên địa bàn...

Đối với các phường có các di tích trong không gian đi bộ Hoàn Kiếm và khu phố cổ Hà Nội sẽ xây dựng các đề án tu bổ để phát huy giá trị di tích để qua đó thu hút thêm du khách đến với các không gian này.

Liên quan đến công tác quản lý kiến trúc, cảnh quan không gian khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cân, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho hay: "Hiện nay Quận cũng đang giao cho các phòng chuyên môn của quận tham mưu để quy hoạch các khu vực để phục vụ cho hoạt động không gian đi bộ. Quy hoạch thì theo hướng là các không gian xung quanh hồ Hoàn Kiếm thì hiện nay chủ yếu phục vụ cho các hoạt động đi bộ và các hoạt động văn hóa. Còn các hoạt động phụ trợ để phục vụ cho không gian này thì sẽ bố trí và các tuyến phố xung quanh khu vực phố đi bộ.

"Ví dụ như chúng tôi đang hướng tới khu vực của phố Ấu Triệu, ngõ Thọ Xương, thành vực ẩm thực; trên phố Tràng Tiền để các thương hiệu thời trang; các tuyến phố khác xung quanh vụ bày bán đồ lưu niệm để phục vụ cho du khách khi đến về không gian đi bộ và các hoạt động khác để phù trợ, bổ trợ. Tinh thần chúng tôi sẽ bố trí để các tuyến phố làm sao đảm bảo việc trong không gian đi bộ xung quanh hồ hoạt động văn hóa là chủ yếu, là hoạt động vui chơi giải trí của người dân khi đến không gian đi bộ", ông Hoàn phân tích.

Trước ý kiến cho rằng nên có một hội đồng chuyên gia về kiểm duyệt các hình ảnh xuất hiện ở không gian văn hóa hồ Hoàn Kiếm và phụ cận, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết thêm, hiện nay theo Quyết định của UBDN Thành phố về ban hành quy chế hoạt động không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm và phụ cận này, Sở Văn hóa, thể thao là đơn vị sẽ cấp phép cũng như là kiểm duyệt rồi về các sự kiện, các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao trong không gian đi bộ Hoàn Kiếm.

Tuy nhiên thì khi thực hiện quyết định của Thành phố về việc công nhận Khu vực hồ Hoàn Kiếm - phụ cận và phố cổ Hà Nội là Khu du lịch cấp Thành phố, Quận Hoàn Kiếm cũng sẽ có phối hợp cùng Sở Văn hóa và Thể thao cũng như các sở, ngành để tham mưu Thành phố ban hành những quy định cụ thể và chặt chẽ hơn để làm sao các hoạt động, các sự kiện trong không gian đi bộ Hoàn Kiếm thực sự là các hoạt động văn hóa, qua đó cũng là để quảng bá những nét đẹp của không gian tới du khách khi đến với hồ Hoàn Kiếm.

"Hiện nay, với chức năng của mình thì quận Hoàn Kiếm sẽ phối hợp với các sở, ngành tạo mọi điều kiện để các sự kiện được tổ chức về đảm bảo ANTT, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường cũng như các điều kiện về cơ sở hạ tầng để phục vụ cho sự kiện. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động sự kiện trong không gian đi bộ ở đây thì chúng tôi sẽ chỉ đạo đối với các đơn vị quận sẽ tăng cường hơn việc tham mưu trong việc tổ chức các sự kiện cũng như phối hợp với các đơn vị của Sở Văn hóa và Thể thao để kiểm tra việc thực hiện các nội dung sau khi cấp phép, đảm bảo việc tổ chức các sự kiện đảm bảo đúng theo quy định…", ông Nguyễn Quốc Hoàn nhấn mạnh.

Ở góc nhìn của chuyên gia, một người yêu Hà Nội, Kiến trúc sư Lê Việt Hà - Chủ tịch Ashui – Người sáng lập CLB Yêu Hà Nội cũng cho rằng, "Mua sắm, ăn uống là cần thiết để phục vụ du lịch, người dân đi chơi thì cần ăn nhưng việc chơi, thưởng lãm văn hóa cần quy hoạch tách biệt so với khu thương mại và ăn uống. Cần có hội đồng để thống nhất hình ảnh của các sự kiện quanh Hồ nhưng cần nhanh gọn thông thoáng chứ không đẻ ra thêm thủ tục, ban bệ".

"Có thể quy hoạch các khu phố thương mại quảng bá quanh không gian Hồ, và phải để không gian quanh Hồ thật thông thoáng, dành toàn bộ cho hoạt động văn hóa. Hàn Quốc cũng làm được rất tốt theo mô hình này", ông Hà chia sẻ.

Cũng theo Chủ tịch CLB Yêu Hà Nội, để tạo thành một khu du lịch tổng thể thì không thể thiếu hoạt động thương mại, shopping và dịch vụ ẩm thực. Vấn đề là cần quy hoạch và quản lý, giám sát thực hiện như thế nào để các phân khu không bị ảnh hưởng tiêu cực đến nhau. Đặc biệt là tại không gian văn hóa phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm là di tích quốc gia đặc biệt của cả nước, là nơi thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan thưởng lãm, thì việc tổ chức sự kiện gì, giám sát thực thi như thế nào càng cần phải siết chặt để giữ gìn không gian văn hóa này.

Theo ông Hà, giá trị của không gian phố cổ và Hồ Hoàn Kiếm là vô cùng to lớn. Nơi đây là biểu trưng của không những quận hoàn Kiếm mà là của cả thành phố Hà Nội và cả nước. Vì vậy, việc chung tay bảo vệ nó là trách nhiệm của tất cả các cấp các ngành và cả của người dân nơi đây.

Minh Anh