Quản lý hệ thống thu soát vé tự động liên thông bằng công nghệ tiên tiến

Ngày 16/7, UBND thành phố Hà Nội ban hành Quyết định số 3680/QĐ-UBND quy định về việc quản lý và hướng dẫn áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật cho hệ thống thu soát vé tự động (AFC) liên thông dùng trong giao thông công cộng.

Theo đó, hệ thống AFC liên thông, liên kết được nhiều chủ thể (Nhà nước, đơn vị vận hành, nhà cung cấp dịch vụ, người sử dụng) và được quản lý tập trung bởi Sở Giao thông vận tải Hà Nội; cho phép trích xuất các báo cáo theo yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước và các đơn vị vận hành vận tải hành khách công cộng.

Hệ thống được quản lý bằng công nghệ tiên tiến, tạo thuận lợi tối đa cho hành khách, đáp ứng nhu cầu về quản lý, vận hành, đầu tư và cung ứng dịch vụ vận tải hành khách công cộng.

Hệ thống có khả năng nhận dạng, ngăn ngừa các hoạt động tấn công, thâm nhập trái phép từ bên trong và bên ngoài, bảo đảm an toàn thông tin cá nhân cho hành khách.

Hệ thống bảo đảm liên thông giữa các công nghệ khác nhau và sẵn sàng tiếp nhận, ứng dụng các công nghệ mới; cho phép áp dụng với các loại hình dịch vụ vận tải hành khách công cộng khác trong tương lai.

Các dịch vụ vé bảo đảm linh hoạt. Hệ thống có tính mở, sẵn sàng tích hợp với cơ sở dữ liệu công dân, thẻ căn cước công dân gắn chip.

Các dạng thức thanh toán phải bảo đảm liên kết với tài khoản giao thông. Tài khoản giao thông là tài khoản được khởi tạo và duy trì cho người tham gia giao thông trong hệ thống AFC. Mỗi thẻ vé liên thông sẽ có một tài khoản được duy trì song song trong hệ thống. Đồng thời, giá trị lưu giữ tại một tài khoản được nạp thông qua nhiều phương tiện thanh toán khác nhau.

Hệ thống AFC liên thông được triển khai xây dựng theo mô hình 5 cấp.

Cấp 1, vé và dạng thức thanh toán, gồm: Thẻ vé điện tử, thẻ ngân hàng, mã QR, nhận dạng sinh trắc học... được khách hàng sử dụng và lưu trữ, có giá trị thanh toán dịch vụ vận tải hành khách công cộng.

Cấp 2, thiết bị đầu cuối của hệ thống AFC, như máy bán vé đặt tại phòng soát vé, các máy bán vé cá nhân, các máy bán vé tự động hoặc máy bán vé nạp tiền tự động, cổng soát vé tự động, thiết bị xác thực vé trên phương tiện.

Cấp 3, hệ thống tại ga/depot/trạm/tuyến, có nhiệm vụ quản lý và thu thập dữ liệu giao dịch từ thiết bị của hệ thống AFC; thu thập dữ liệu từ các ga/depot/trạm; tổng hợp và chuyển tiếp dữ liệu; truyền các dữ liệu quản lý từ cấp trên (cấp 4) xuống thiết bị của hệ thống AFC và các chức năng giao tiếp khác (cấp này không thực hiện xử lý dữ liệu của hệ thống AFC).

Cấp 4, hệ thống tại công ty vận hành, có nhiệm vụ quản lý, giám sát hệ thống AFC trực thuộc; nhận thông tin/dữ liệu trao đổi giữa các cấp liền kề thông qua API (giao diện lập trình ứng dụng) chung để thực hiện các nghiệp vụ của hệ thống.

Cấp 5, hệ thống tại trung tâm thanh toán bù trừ, có nhiệm vụ quản lý tập trung toàn bộ dữ liệu của hệ thống AFC liên thông; thanh toán bù trừ; bảo đảm an toàn thông tin; quản lý vận hành và bảo trì thiết bị...

Cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền quản lý hệ thống AFC liên thông, thu thập dữ liệu, khởi tạo ban đầu và xử lý phân bổ doanh thu giữa các đơn vị vận hành, thực hiện chức năng giao dịch với ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng khác...

Thùy Linh