Tìm giải pháp để ‘kéo’ hành khách vào bến xe

Còn tồn tại, phát sinh tái diễn xe "dù, bến "cóc"

Mới đây, tại cuộc đối thoại của Sở Giao thông vận tải Hà Nội với các đơn vị bến xe và đơn vị vận tải, đại diện các bến xe, doanh nghiệp vận tải cho rằng, hoạt động vận tải khách tuyến cố định hiện đang gặp phải sự cạnh tranh rất lớn từ hoạt động của xe "dù", bến "cóc", xe limousine trá hình hoạt động như xe khách tuyến cố định. Cũng vì không cạnh tranh được, không ít doanh nghiệp vận tải đã phải bỏ bến ra ngoài chạy "dù".

Đại diện Công ty cổ phần Xe khách Hà Nộ cho biết, trong các năm qua, các cơ quan liên quan đều nhận diện được nguyên nhân dẫn tới việc xe "dù", bến "cóc" phát triển rầm rộ. Nhiều đơn vị vận tải hoạt động "lách" luật hoạt động trá hình như xe khách liên tỉnh tuyến cố định. Lực lượng chức năng cũng thường xuyên tổ chức kiểm tra, xử lý nhưng vi phạm không giảm.

Trước vấn đề trên, ông Nguyễn Tuyển, Trưởng Phòng Quản lý vận tải (Sở Giao thông vận tải Hà Nội) cho rằng, thời gian qua, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát của các lực lượng chức năng còn có lúc, có nơi chưa quyết liệt, chưa thường xuyên; còn tồn tại, phát sinh tái diễn xe "dù, bến "cóc" trên địa bàn quản lý.

Trong khi đó, các bến xe trên địa bàn Thành phố chưa được quan tâm đầu tư, công tác ứng dụng công nghệ thông tin để thu hút hành khách sử dụng dịch vụ chưa có; chưa tổ chức tốt công tác trung chuyển hành khách nhằm nâng cao chất lượng phục vụ để thu hút hành khách đến bến. Một số bến xe chưa có cơ chế khuyến khích để thu hút hành khách, doanh nghiệp vận tải sử dụng dịch vụ.

Về nguyên nhân khách quan, hiện khâu tổ chức vận hành bến, tổ chức giao thông tại một số bến xe còn chưa khoa học, chưa thuận lợi cho xe ra vào bến; vị trí địa lý giữa các bến xe trên cùng một hướng tuyến còn gần nhau…

Hơn nữa tại một số khu vực (tập trung chủ yếu tại các bến xe khách) phát sinh tình trạng xe hợp đồng "trá hình" hoạt động đón trả khách sai quy định. Nhiều xe hợp đồng vận chuyển hành khách từ 16 chỗ ngồi đến dưới 10 chỗ ngồi có lộ trình hoạt động cố định như xe khách tuyến cố định sử dụng các địa điểm văn phòng đại diện, chi nhánh của doanh nghiệp vận tải để đón, trả khách vẫn tồn tại…

Xem xét mở rộng cấp phép xe trung chuyển

Thừa nhận xe "dù", xe limousine dù vi phạm nhưng lại hấp dẫn hành khách bởi sự tiện lợi, đưa đón tận nhà với giá cả cạnh tranh, đại diện các doanh nghiệp vận tải kiến nghị Nhà nước cần tạo điều kiện cho các loại hình vận tải chính thống, chính danh có điều kiện phát triển.

Ông Đỗ Văn Huy, Giám đốc Công ty cổ phần Bến xe Hà Nội Đỗ Văn Huy nêu thực tế, xe "dù", xe limousine chủ yếu hoạt động ở các tuyến có bán kính 100-200km. Do đó, doanh nghiệp đề xuất chuyển các tuyến cố định cự ly ngắn thành tuyến buýt kế cận. Với tuyến dài bổ sung các điểm trung chuyển, vị trí dừng đỗ phù hợp nhằm vừa đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, vừa phục vụ cho yêu cầu quản lý.

Lãnh đạo Công ty TNHH liên doanh vận tải quốc tế Hải Vân chia sẻ, hiện theo quy định giữa các lốt xe xuất bến phải giãn cách thời gian khá dài. Nhiều khi hành khách phải chờ đợi quá lâu, hoặc xe dù, xe trá hình chen vào giữa hai lốt xe lấy mất khách, khiến xe vận tải hành khách tuyến cố định gặp khó. Do đó, đề nghị cần phải sửa đổi quy định này, cho phép thu hẹp thời gian chờ giữa các lốt xe, thậm chí cho xuất bến cùng lúc nhiều xe trong những ngày cao điểm.

Còn theo Giám đốc Bến xe Nước Ngầm Nguyễn Văn Lập, sử dụng xe trung chuyển là phương án hợp lý nhất để đưa hành khách đến với bến và các nhà xe mà vẫn giữ vững trật tự quy hoạch luồng tuyến vận tải Bộ Giao thông vận tải đã công bố. Tuy nhiên, để tránh manh mún, dàn trải, có thể nghiên cứu cho chính các đơn vị quản lý bến xe xây dựng và vận hành đoàn xe trung chuyển phục vụ hành khách và doanh nghiệp vận tải.

Sở Giao thông vận tải đã giao Phòng Quản lý vận tải phối hợp với các bến xe nghiên cứu tìm giải pháp, xây dựng ứng dụng vận tải khách liên tỉnh. Các bến phải chung tay, tổ chức hệ thống xe trung chuyển với nhận diện thương hiệu, lộ trình rõ ràng là từ bến đến bến, từ bến đến các điểm trung tâm Thành phố.

Các điểm trung chuyển này cũng phải có trên ứng dụng để người dân dễ tiếp cận, sử dụng dịch vụ. Ngoài ra Phòng Quản lý vận tải vào từng bến khảo sát, loại bỏ các lốt ảo, tăng thêm lốt cho những tuyến cần thiết để đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiêp.

Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Nguyễn Phi Thường khẳng định: "Sở sẽ rà soát, tổng hợp các vấn đề để tìm phương án giải quyết, hoặc trình lên Thành phố, Bộ Giao thông vận tải xem xét tháo gỡ".

"Trước mắt các doanh nghiệp cần tự nâng cao chất lượng dịch vụ thông qua một số cách làm thiết thực, hữu hiệu. Ví dụ như ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, điều hành kinh doanh; phát triển các kênh đặt vé, chăm sóc khách hàng "online", thanh toán không dùng tiền mặt để tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho hành khách", ông Thường nói.

Bên cạnh việc xem xét mở rộng cấp phép xe trung chuyển để doanh nghiệp vận tải hành khách tuyến cố định đưa đón khách chu đáo hơn, các tuyến xe buýt "bến nối bến" cần xây dựng biểu đồ phù hợp, thiên về hiệu quả phục vụ cho vận tải hành khách tuyến cố định, nếu cần có thể giảm bớt các điểm dừng để tiết kiệm thời gian cho hành khách. Về lâu dài, các tuyến xe khách liên tỉnh có lộ trình trong khoảng 100km cần được thay thế dần bằng xe buýt kế cận.

Thời gian tới, Sở cũng sẽ nghiên cứu thí điểm một số tuyến phố trong lõi đô thị hạn chế hoạt động của xe hợp đồng theo giờ để giảm thiểu tình trạng dừng, đỗ, đón trả khách tùy tiện…

Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội đề nghị các doanh nghiệp vận tải, quản lý bến xe cần ngồi lại với nhau để cùng bàn bạc, tìm giải pháp vượt qua khó khăn; cơ quản lý Nhà nước sẽ xắn tay vào, sát cánh cùng doanh nghiệp, khắc phục những bất cập, tạo mọi điều kiện tối đa để vận tải hành khách tuyến cố định phục hồi và ngày càng phát triển.

Diệu Anh