Dự án Vành đai 4: Tăng khả năng kết nối, tạo không gian phát triển mới cho Thủ đô

Giải phóng mặt bằng-tiền đề quan trọng

Trong lộ trình 5 năm làm "siêu dự án" vành đai 4 (2022-2027), Hà Nội đang đi những bước đầu tiên ở khâu giải phóng mặt bằng, cắm mốc chỉ giới đỏ. Đây là tiền đề quan trọng để địa phương khởi động cho một siêu dự án liên kết vùng. Bên cạnh những tính toán tập trung vào đường sá, Thành phố cần có quy hoạch tổng thể về phát triển đô thị xung quanh dự án vì "đường chạy đến đâu, nhà sẽ mọc theo đến đó".

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TU về chủ trương triển khai dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô. Đến nay, cả hệ thống chính trị của Thành phố, đặc biệt 7 quận, huyện có dự án đi qua đã và đang dồn sức thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để triển khai dự án đúng tiến độ, quyết tâm đến tháng 6/2023 khởi công Dự án.

Có thể thấy, ít có dự án nào được triển khai mà nhận được sự đồng thuận cao, thể hiện rõ nét vai trò của cấp ủy đảng, người đứng đầu cấp ủy như Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô Hà Nội.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Văn Khê, huyện Mê Linh Đặng Văn Cường, nhờ được tuyên truyền, vận động về ý nghĩa, tầm quan trọng của tuyến đường Vành đai 4 đối với sự phát triển của Thủ đô, huyện Mê Linh nói chung cũng như địa bàn xã Văn Khê nói riêng, nên người dân đều coi đây là công việc chung. Các gia đình, cá nhân trên địa bàn xã đều đồng thuận, ủng hộ, mong chờ tuyến đường sớm được triển khai để tạo thuận lợi cho giao thương buôn bán, phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao thu nhập của người dân.

Xã Kim Hoa là địa phương có số ngôi mộ phải di dời nhiều nhất huyện với 200 ngôi. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động và sự gương mẫu của người đứng đầu, Kim Hoa trở thành địa phương hoàn thành di dời mộ sớm nhất của huyện.

Qua khảo sát thực tế cho thấy, tại xã Hồng Hà (huyện Đan Phượng) công tác tuyên truyền đã được tổ chức rộng rãi, với nhiều hình thức như: Tuyên truyền trên hệ thống đài truyền thanh, trang mạng xã hội Facebook, zalo; tổ chức hội nghị để cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên và Nhân dân hiểu chủ trương đầu tư dự án, thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng dự án.

Chủ tịch UBND xã Hồng Hà Nguyễn Mạnh Hà cho biết, xác định tính chất quan trọng, cấp thiết của dự án đường Vành đai 4, căn cứ các văn bản của Trung ương, Thành phố, huyện về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư dự án đường Vành đai 4. Đảng uỷ xã đã xây dựng và ban hành kế hoạch tuyên truyền từ xã đến thôn, cụm dân cư nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất cao. Triển khai các thủ tục về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư bảo đảm công khai, dân chủ theo trình tự, thủ tục và quy định của pháp luật. Ðến nay, tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 4 của xã Hồng Hà cơ bản bảo đảm tiến độ theo yêu cầu.

Giá trị của Vành đai 4 là kết nối giao thông vùng

TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch và Kiến trúc Hà Nội cho rằng, ngoài hiệu quả với giao thông vùng, giao thông quốc gia, tuyến đường Vành đai 4 sẽ giúp Hà Nội có điều kiện phát triển đô thị trung tâm, hình thành chuỗi đô thị mới ở phía Tây Hà Nội, khai thác hiệu quả quỹ đất hơn 6.500ha; đồng thời thúc đẩy sự liên kết với các đô thị vệ tinh đã được quy hoạch và các khu công nghiệp dọc tuyến đường thuộc địa phận tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh.

Như vậy, mở Vành đai 4 sẽ tạo ra "mục tiêu kép", không chỉ phát triển khu đô thị dọc 2 tuyến, mà còn tạo cơ hội cho các huyện như Đan Phượng, Sóc Sơn trở thành các quận. Hà Nội đang có định hướng phát triển mô hình thành phố trong thành phố, chính quyền đô thị thí điểm.

Cùng quan điểm, KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nhấn mạnh,, tuyến Vành đai 4 đóng vai trò quan trọng để phát triển kinh tế-xã hội của Hà Nội và các tỉnh trong vùng. Tuyến đường này sẽ giúp giảm tải cho vành đai 3 vốn đã quá tải vì phải gánh hàng nghìn xe trọng tải lớn di chuyển mỗi ngày. Vì vậy, trong thiết kế mới, vành đai 4 cần được bảo đẩm chất lượng, quy mô mặt cắt, thiết kế mật độ xe trong một giờ để giải tỏa giao thông cửa ngõ giữa Hà Nội và địa phương lân cận.

Ngoài vai trò kết nối, chuyên gia cho rằng, đường vành đai 4 góp phần đẩy nhanh quá trình đô thị hóa ở nhiều huyện, làm tiền đề cho tiến trình "lên quận" của các huyện ngoại thành như Gia Lâm, Đông Anh, Sóc Sơn. Việc này cũng gián tiếp thúc đẩy quá trình "hút" dân ra khỏi nội đô, góp phần để giải quyết bài toán ùn tắc bao năm nay.

Và nếu nhìn rộng hơn, đây là tuyến đường giúp vận hành nhiều loại hình vận tải hành khách quan trọng từ nội đô ra khắp các hướng. Vì vậy, vành đai 4 hình thành sẽ giúp giải quyết nhiều điểm đen về ùn tắc giao thông của Hà Nội, đặc biệt ở khu vực cửa ngõ như cầu Thanh Trì, QL 2, QL 5...

Với quan điểm "đường chạy đến đâu, nhà mọc đến đó", chuyên gia góp ý bên cạnh việc tập trung vào đường sá, Hà Nội cần có quy hoạch tổng thể về phát triển đô thị xung quanh dự án. Bởi vậy, từ vành đai 4 trở vào nội đô, Hà Nội có thể làm những công trình hạ tầng mang tính thu hút người dân như bảo tàng, triển lãm, sân bóng hiện đại, trung tâm thể thao…Giá trị của Vành đai 4 vẫn phải là kết nối giao thông vùng, còn những mục tiêu khác như thu hút dân cư từ nội đô sẽ được thực hiện bằng cách thêm hạ tầng xung quanh nhằm phục vụ cho người dân.

Thành Nam