Thí điểm mô hình chính quyền đô thị: Gọn nhẹ, tăng tính chủ động trong điều hành

Bộ máy chính quyền gọn nhẹ, hoạt động nhanh nhạy, thông suốt hơn

Ngày 29/3/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 32/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14, ngày 27/11/2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội.

Qua tổng kết hơn 1 năm thực hiện Nghị định, Đảng bộ Hà Nội khẳng định việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị gắn với thực hiện thí điểm chính quyền đô thị đã đạt được nhiều kết quả, thành tựu nổi bật, mang lại hiệu quả to lớn, góp phần quan trọng, có tính quyết định đối với sự phát triển của Thủ đô.

Theo Thành ủy Hà Nội, việc thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội thời gian qua bước đầu đã đạt những kết quả nhất định: Tổ chức bộ máy chính quyền tại phường được tinh gọn, nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả hoạt động, việc không tổ chức HĐND đã làm bộ máy chính quyền gọn nhẹ hơn hoạt động nhanh nhạy, thông suốt hơn. Cơ quan hành chính phường đã tích cực chủ động điều hành quyết định nhanh những vấn đề cấp bách tại địa bàn trên cơ sở xác định rõ trách nhiệm; qua đó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy hành chính nhà nước.

Tại quận Hà Đông, Bí thư quận Hà Đông Nguyễn Thanh Xuân cho biết, việc thực hiện việc thí điểm mô hình chính quyền đô thị, không tổ chức HĐND tại phường, đến nay bước đầu đã đạt được những kết quả nhất định. Các cơ quan, đơn vị tại quận đã điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy đảm bảo không bỏ sót nhiệm vụ và không chồng chéo chức năng, phân định rõ đơn vị chủ trì, phối hợp, rõ đầu mối, rõ trách nhiệm.

Chính quyền hoạt động theo hướng gọn nhẹ vừa tăng tính chủ động điều hành, quyết định nhanh những vấn đề cấp bách trên địa bàn, vừa hướng đến phục vụ người dân tốt hơn

Công tác bố trí sắp xếp, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý và việc chuyển công chức chuyên môn ở các phường về thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) quận quản lý được Ban Thường vụ Quận ủy chỉ đạo chặt chẽ, đảm bảo nguyên tắc, tiêu chuẩn, điều kiện. Có 08 Bí thư Đảng ủy phường kiêm Chủ tịch HĐND phường và 07 Phó Bí thư Đảng ủy phường kiêm chức danh Chủ tịch HĐND phường, được giữ nguyên chức vụ trong Đảng ủy và thôi không giữ chức danh HĐND phường.

Tổ chức và hoạt động của bộ máy chính quyền được sắp xếp theo mô hình chính quyền đô thị tinh gọn, đã đi vào hoạt động thông suốt, đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả; kịp thời thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức của chính quyền phường.

Công tác giải quyết các vấn đề liên quan đến người dân và doanh nghiệp được thực hiện nhanh gọn, chủ tịch UBND phường được ủy quyền cho công chức tư pháp, hộ tịch thực hiện ký chứng thực và đóng dấu, vì vậy người dân khi đến làm thủ tục hành chính tại các phường đã có thể rút ngắn được thời gian đi lại, nhiều thủ tục hành chính được giải quyết ngay. Đặc biệt là ứng dụng công nghệ tại bộ phận một cửa của quận và "Các Thủ tục hành chính lấy ngay" tại phường, đã nâng cao mức độ hài lòng người dân, tạo điểm nhấn thay đổi rõ nét.

Kinh nghiệm được Bí thư quận Hà Đông cho biết là việc triển khai tổ chức thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị là vấn đề mới, chưa có tiền lệ nên việc triển khai phải toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, chủ động, sáng tạo. Phải chú ý bảo đảm đúng vai, không bao biện, làm thay nhưng cũng không buông lỏng, thiếu kiểm tra, giám sát; đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên và phát huy vai trò, trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu trong tổ chức thực hiện.

Đổi mới tuyên truyền qua mạng xã hội Zalo, Facebook

Còn theo Bí thư thị xã Sơn Tây Trần Anh Tuấn, qua 1 năm thực hiện, mô hình chính quyền đô thị tại các phường không ảnh hưởng đến thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương và cho thấy nhiều ưu điểm so với chính quyền địa phương ở nông thôn như: Hoạt động thông suốt, nhanh gọn, thuận lợi trong việc phân cấp, phân quyền, tiết kiệm ngân sách; phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm và bảo đảm tính minh bạch trong quản lý; nâng cao trách nhiệm của Chủ tịch UBND phường trong quản lý, điều hành công việc.

Việc triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị trên địa bàn thị xã Sơn Tây nhận được sự đồng thuận từ nhân dân, công chức các phường và cả hệ thống chính trị từ thị xã đến phường.

Có được những kết quả như trên là do thị xã đã chú trọng phát huy dân chủ ở cơ sở trong từng bước thực hiện mô hình.

Để tăng cường thực hiện dân chủ ở cơ sở, UBND các phường chú trọng đổi mới các hình thức công khai, thông tin đến nhân dân. Ngoài các hình thức thông tin truyền thống qua loa truyền thanh, niêm yết tại trụ sở cơ quan, nhà văn hóa, qua các cuộc họp, hội nghị thì hình thức công khai qua mạng xã hội Zalo, Facebook được các đơn vị sử dụng nhiều và cho thấy hiệu quả tốt hơn, số lượng người được tiếp cận với thông tin nhiều hơn đồng thời lại có tính tương tác trực tiếp, người dân có thể dễ dàng đặt câu hỏi, phản ánh, kiến nghị với đảng ủy, chính quyền cơ sở.

Theo mô hình chính quyền đô thị, mặc dù không tổ chức HĐND cấp phường nhưng quyền dân chủ và giám sát của người dân vẫn được bảo đảm thông qua hoạt động giám sát của hội đồng nhân dân thị xã; giám sát của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội; giám sát trực tiếp của nhân dân thông qua việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, thông qua báo chí, các kênh thông tin, truyền thông, mạng xã hội, tiếp dân, đối thoại trực tiếp với nhân dân...

Trong thời gian tới, để tiếp tục phát huy dân chủ ở cơ sở, tạo sự đồng thuận trong thực hiện mô hình chính quyền đô thị, thị xã Sơn Tây sẽ đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp với điều kiện thực tế. Phát huy và nâng cao hiệu quả các phương pháp tuyên truyền truyền thống (qua hệ thống truyền thanh, bảng tin của xã, phường, thôn, tổ dân phố; tài liệu, tủ sách pháp luật; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu; thông qua các tổ tự quản...) gắn với ứng dụng thông tin, sử dụng có hiệu quả các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội facebook, zalo.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động, xây dựng các kênh nắm tình hình nhân dân, về thực hiện dân chủ trên môi trường mạng. Chủ động tham mưu, đề xuất các giải pháp giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh ngay tại cơ sở, được nhân dân quan tâm. Thực hiện hiệu quả việc nắm tình hình nhân dân thông qua người có uy tín trong cộng đồng dân cư.

Ngoài ra, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở nhằm phát huy vai trò, tiềm năng, sáng tạo của nhân dân. Xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu của các tổ chức trong hệ thống chính trị trong lãnh đạo chỉ đạo tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở.

Gia Huy