Thị trường nội địa: ‘Mỏ vàng’ của Thủ công mỹ nghệ Thủ đô

Cơ hội thị trường nội địa rất lớn

Theo báo cáo của Sở Công Thương Hà Nội, hiện Hà Nội hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, chiếm hơn 30% tổng số làng nghề của cả nước. Trong số này có 327 làng nghề đã được UBND TP. Hà Nội công nhận.

Năm 2024, tổng doanh thu của 327 làng nghề được công nhận ước đạt trên 24.000 tỷ đồng, đóng góp mạnh mẽ vào kinh tế địa phương. Một số làng nghề đạt doanh thu cao đáng kể như làng nghề điêu khác mỹ nghệ Sơn Đồng, làng nghề đồ mộc Hữu Bằng...

Không chỉ đem lại giá trị kinh tế đáng kể, thủ công mỹ nghệ còn góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, tạo sinh kế cho khoảng 800.000 lao động tại các làng nghề. Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 50 triệu đồng/năm-con số tích cực trong bối cảnh nông thôn đô thị hóa. Đây thực sự là "mỏ vàng" tiềm năng mà thị trường nội địa đang mang trong mình.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt, thị trường trong nước có nhu cầu cao về sản phẩm thủ công mỹ nghệ mang tính bản sắc. Khách hàng trong nước ngày càng ưa chuộng các sản phẩm mang đậm chất truyền thống, thân thiện với môi trường.

Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ được dùng làm quà tặng, trang trí nhà cửa, trong các dịp lễ Tết, cưới hỏi, du lịch, trong đó, phát triển du lịch là cơ hội để giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ. "Chỉ riêng thị trường trong nước với hơn 100 triệu dân là thị trường tiêu thụ không nhỏ sản phẩm thủ công mỹ nghệ nội địa", ông Trịnh Quốc Đạt chia sẻ.

Về việc này, bà Hà Thị Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghệ Hà Nội nhận định, khai thác và phát triển cho sản xuất nghề tinh hoa làng nghề nói chung, sản phẩm thủ công mỹ nghệ nói riêng, đáp ứng được thị hiếu tiêu dùng của thị trường trong nước, đây là cơ hội rất lớn.

Cơ hội thị trường là rất lớn, nhưng theo bà Hà Thị Vinh, các làng nghề hiện đang đối diện với thách thức không nhỏ. Do đa số các doanh nghiệp trong làng nghề là những doanh nhỏ và siêu nhỏ, việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và đầu tư thiết bị tiên tiến cải tiến thiết kế mẫu mã nhằm giảm thiểu chi phí đầu vào tạo giá thành sản phẩm đầu ra tốt đủ sức cạnh tranh với hàng hóa nhập ngoại gặp nhiều khó khăn.

Đặc biệt nguyên liệu đầu vào cho ngành thủ công mỹ nghệ Hà Nội chủ yếu phụ thuộc vào các nguồn cung cấp của tỉnh ngoài và nước ngoài. Đây là những thách thức rất lớn để ngành thủ công mỹ nghệ của Thủ đô rất khó để phát triển bền vững và lớn mạnh.

Làm thế nào để "đánh thức" được thị trường nội địa?

Vậy câu hỏi đặt ra là làm thế nào để "đánh thức" được thị trường nội địa-nơi chiếm phần lớn nguồn cầu để vừa bảo đảm thu nhập cho nghệ nhân và vừa nâng tầm thương hiệu thủ công mỹ nghệ Thủ đô?

Để giải mã cho các vấn đề này, đặc biệt thực hiện Nghị quyết 57 của Trung ương cho công tác phát triển khoa học công nghệ, bà Hà Thị Vinh đề nghị TP. Hà Nội có cơ chế chính sách nguồn lực hỗ trợ một số ngành hàng có tiềm năng phát triển.

Bên cạnh đó, cần xây dựng một số trung tâm thiết kế, đổi mới sáng tạo chuyên ngành, nguồn lực tài chính xã hội hoá trong dân. Thu hút các nhà khoa học, đầu tư thiết bị tiên tiến, ứng dụng khoa học công nghệ để đáp ứng được yêu cầu hỗ trợ làng nghề về chất lượng nguyên liệu đầu vào, các ý tưởng thiết kế độc đáo, khác biệt giúp làng nghề lên một tầm cao mới đủ điều kiện cho sản xuất, bền vững và phát triển thịnh vượng.

Đồng thời, khai thác nguồn lực văn hoá, lịch sử trong các làng nghề truyền thống nhằm bảo tồn phát triển nghề bền vững. Đồng thời kết hợp với du lịch để biến văn hoá làng nghề, văn hoá bản địa đáp ứng nhu cầu du lịch của du khách trong và ngoài nước để tạo nên nguồn lực tài chính tạo sự thịnh vượng trong các làng nghề thủ công mỹ nghệ của Thủ đô đạt mục tiêu Nghị quyết số 25/2025/NQ-HĐND của HĐND Thành phố.

Để phát triển thị trường trong nước cho sản phẩm làng nghề nói chung, Hà Nội nói riêng, ông Trịnh Quốc Đạt cho rằng, cần tăng cường xúc tiến thương mại, tổ chức triển lãm, các hội chợ hàng thủ công mỹ nghệ. Bên cạnh đó, phát triển du lịch làng nghề, kết hợp tham quan, trải nghiệm và mua sắm tại chỗ, đây là mô hình đang được nhiều địa phương triển khai và chứng minh hiệu quả.

Sở hữu hơn 1.350 làng nghề cùng lợi thế dân số đông và lượng khách du lịch lớn, Hà Nội đang đẩy mạnh kết nối cung - cầu, phát triển du lịch làng nghề, ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và giữ gìn bản sắc văn hóa Thủ đô.

Trước những kiến nghị của các hiệp hội, làng nghề, đại diện Sở Công Thương Hà Nội cho hay, Sở sẽ tiếp tục tập trung ưu tiên hỗ trợ làng nghề và cơ sở thủ công mỹ nghệ nâng cao năng lực sản xuất, cải tiến mẫu mã, mở rộng tiêu thụ sản phẩm tại thị trường trong nước. Đồng thời, thúc đẩy ứng dụng công nghệ, thương mại điện tử và kết nối giao thương, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho lao động nông thôn.

Có thể thấy, thị trường nội địa cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội không thiếu khách hàng, chỉ thiếu chiến lược để kết nối, nâng cấp và thuyết phục họ trả đúng giá trị. Khi chuỗi giá trị được củng cố từ nguyên liệu, thiết kế, sản xuất đến phân phối và thương hiệu, thủ công mỹ nghệ Hà Nội không chỉ là dấu ấn văn hoá mà còn là một ngành kinh tế sáng tạo, đóng góp bền vững cho sự phát triển của Thủ đô.

Thùy Linh