Thủ đô Hà Nội - Đổi thay mạnh mẽ nhờ phát triển hạ tầng giao thông
(Chinhphu.vn) - Việc phát triển kết cấu hạ tầng giao thông giữ vai trò rất quan trọng và là tiền đề để phát triển đô thị cũng như phục vụ nhu cầu sinh sống đi lại của nhân dân Thủ đô. Hà Nội đã đổi thay mạnh mẽ nhờ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, xứng đáng là hạt nhân trung tâm của Vùng Thủ đô, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và cả nước.

Thủ đô Hà Nội - Đổi thay mạnh mẽ nhờ phát triển hạ tầng giao thông. Ảnh: VGP/Hoàng Phương
Đầu tư có chiều sâu
Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Nguyễn Phi Thường nhận định, sau nhiều năm nỗ lực miệt mài, đặc biệt từ khi mở rộng địa giới hành chính, Hà Nội với quy mô, vị thế và điều kiện phát triển mới đã phát huy sức mạnh tổng hợp để phát triển nhanh, toàn diện và bền vững cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Các nguồn lực, thế mạnh của từng địa phương sau khi hợp nhất đã được khai thác, sử dụng có hiệu quả, trong đó nổi bật nhất phải kể đến sự phát triển mạnh mẽ cả về chất và lượng của lĩnh vực giao thông vận tải.
Hiện cả 7/7 tuyến đường cao tốc hướng tâm (111,32km), 8/8 tuyến Quốc lộ hướng tâm (244,58km) đã được đầu tư hình thành, đưa vào khai thác sử dụng. Bảy tuyến đường Vành đai đã và đang được đầu tư (hoàn thành 132,26/285,46km); đặc biệt Vành đai 4 với vai trò chiến lược đối với toàn bộ Vùng Thủ đô đã được khởi công vào tháng 6 vừa qua. Bốn trục kết nối đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh gồm: Hồ Tây - Ba Vì; Tây Thăng Long; Ngọc Hồi - Phú Xuyên; Hà Đông - Xuân Mai cũng đang được khẩn trương đầu tư.
Việc đầu tư hình thành các tuyến cao tốc trên góp phần kết nối giao thông, phục vụ vận chuyển hàng hóa và hành khách, cũng như thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho 4 hành lang kinh tế quan trọng khu vực phía Bắc gồm: Lào Cai - Hà Nội - Quảng Ninh; Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, Lạng Sơn - Bắc Giang - Hà Nội; Hà Nội - Thái Nguyên.
Bên cạnh đó, hàng loạt dự án giao thông lớn kết nối nội vùng, liên vùng đang được tập trung triển khai như: Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6; Đường nối Cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ với Vành đai 3; Cải tạo nâng cấp Quốc Lộ 21; Xây dựng tuyến đường trục phía Nam; Đường Bái đính - Ba sao - Mỹ Đình... 9/18 cầu vượt sông Hồng đã hình thành, 6 cầu đang hoàn thiện thủ tục đầu tư để khởi công.
Hà Nội cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước đưa tuyến đường sắt đô thị số 2A Cát Linh - Hà Đông vào vận hành, khởi đầu cho kỷ nguyên mới của vận tải công cộng nhanh - khối lớn, hiện đại, văn minh, thân thiện với môi trường. Thành phố đang khẩn trương đẩy nhanh tiến độ triển khai thi công tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn Nhổn - ga Hà Nội, để đưa vào khai thác vận hành trước đoạn trên cao vào năm 2024; tập trung triển khai công tác chuẩn bị đầu tư các tuyến đường sắt đô thị còn lại.
Những thành tựu và kết quả đạt được nêu trên đã góp phần giảm tải áp lực giao thông cho Thủ đô, từng bước hạn chế ùn tắc và tại nạn giao thông trên địa bàn, tăng cường kết nối Thủ đô với các tỉnh, thành phố trong khu vực. Có thể nói, giao thông vận tải đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp tích cực vào thành tựu chung của sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô.
Một ý nghĩa quan trọng khác là giao thông vận tải đã xoá đi khoảng cách địa lý giữa đô thị trung tâm với nông thôn, ngoại thành; giảm thiểu sự khác biệt về chất lượng sống, giúp nhân dân Thủ đô, dù ở bất kỳ địa phương nào cũng được hưởng chính sách, dịch vụ công cộng và có điều kiện phát triển như nhau.
Hiệu quả rõ rệt

Những cây cầu được hình thành góp phần quan trọng trong kết nối giao thông, phát triển kinh tế khu vực và tạo diện mạo mới cho Thủ đô. Ảnh: VGP/Hoàng Phương
Thạc sỹ Quản lý đô thị Phan Trường Thành cho rằng, từ sau khi mở rộng địa giới hành chính (năm 2008), Hà Nội đã có một không gian phát triển rất lớn, mạng lưới giao thông vận tải thay đổi rất rõ nét. Về chỉ tiêu diện tích đất dành cho giao thông đã đạt 12%, tăng hơn 5% so với năm 2008.
Hằng năm, Hà Nội dành 50% nguồn lực đầu tư cho hệ thống giao thông vận tải, cơ chế chính sách đầu tư cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông. "Kết nối giữa Hà Nội cũ và khu vực mở rộng, nhất là vùng sâu, vùng xa, khu vực còn khó khăn hiện nay đã được cải thiện toàn bộ và tương đối phát triển", ông Phan Trường Thành nói.
Hằng năm, Hà Nội đều có chương trình phát triển riêng cho giao thông đô thị, các danh mục theo từng nhiệm kỳ, giai đoạn đầu tư càng ngày càng có chất lượng. Đặc biệt, nhiệm kỳ này, Hà Nội đã nhận được sự ủng hộ rất cao của Chính phủ, chủ động đề xuất, phối hợp cùng các tỉnh sử dụng nguồn ngân sách để đầu tư xây dựng Vành đai 4 - tuyến đường liên vùng có ý nghĩa hết sức quan trọng không chỉ với phát triển kinh tế - xã hội mà còn với an ninh quốc phòng của Vùng Thủ đô.
Trước đây, khu vực phía Bắc sông Hồng tương đối chậm phát triển. Đến nay với một loạt công trình cầu như: Cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2, cầu Nhật Tân… đã thúc đẩy phát triển một loạt các khu đô thị mới bên bờ Bắc sông Hồng.
Bên cạnh đó, khu vực phía Tây, dọc theo trục Láng - Hoà Lạc cũng phát triển nhiều khu đô thị, đời sống người dân nâng cao rõ rệt. Các huyện phía Tây Thủ đô đã cơ bản hoàn thành nông thôn mới với một trong những tiêu chí bắt buộc là đạt chỉ tiêu về giao thông.
Một số tuyến giao thông khung trước đây còn nhỏ hẹp, hạn chế đã có sự thay đổi rõ rệt như: Đường Láng - Hoà Lạc đã đạt quy mô cao tốc; Quốc lộ 32 hướng tâm, Quốc lộ 6 cũng đang có một dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng trị giá hàng nghìn tỷ đồng; hơn 50 cầu yếu vượt sông đã được cải tạo phục vụ nhu cầu dân sinh và phát triển kinh tế - xã hội.
Từ đầu năm 2022 đến nay, nhiều nội dung liên quan đến phát triển Thủ đô Hà Nội đã được đặt ra với những định hướng mới. Trong đó phải kể đến các Nghị Quyết quan trọng của Bộ Chính trị liên quan trực tiếp, gián tiếp đến không gian phát triển đô thị của Thành phố.
Thạc sĩ Phan Trường Thành nhận định: "Các định hướng đối với Hà Nội đã được đặt trong mối quan hệ liên kết vùng, hướng tới mục tiêu khẳng định vị thế, vai trò hạt nhân trung tâm, đầu tầu phát triển của cả Vùng Thủ đô cũng như cả nước".
Điều này cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ cũng như Thành uỷ, UBND Thành phố trong việc thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng giao thông làm bệ phóng cho Hà Nội ngày càng bay cao.
Hoàng Phương