Thúc đẩy môi trường thực phẩm an toàn-Nền tảng cho sức khỏe cộng đồng

Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết đối với sức khỏe cộng đồng, mà còn là yếu tố then chốt để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của các sản phẩm nông sản trên thị trường trong nước và quốc tế.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm được thành phố Hà Nội ưu tiên triển khai chính là mở rộng các mô hình sản xuất an toàn, hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật gây hại. Trong những năm gần đây, các địa phương trên địa bàn đã chú trọng áp dụng phương pháp canh tác sinh học, tăng cường sử dụng chế phẩm vi sinh, đồng thời đẩy mạnh kiểm soát nguồn vật tư nông nghiệp. Những biện pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ tồn dư hóa chất trong nông sản, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, mà còn tạo điều kiện khôi phục hệ sinh thái đất – nước, duy trì sự cân bằng tự nhiên trong sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh đó, thành phố Hà Nội cũng đã tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyên sâu cho nông dân nhằm nâng cao năng lực nhận diện rủi ro, sử dụng thuốc đúng cách, cũng như thay thế thuốc hóa học bằng các biện pháp sinh học an toàn. Nhiều mô hình trồng rau hữu cơ, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP được nhân rộng, tạo ra những vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến môi trường.

Không chỉ dừng lại ở khâu sản xuất, Hà Nội còn đồng loạt triển khai nhiều giải pháp để làm trong sạch môi trường kinh doanh thực phẩm. Tất cả các cơ sở kinh doanh như chợ truyền thống, cơ sở kinh doanh, nhà hàng, bếp ăn tập thể… đều được tăng cường kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm kịp thời phát hiện vi phạm, xử lý các trường hợp sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo vệ sinh.

Cùng với việc siết chặt kiểm tra, công tác tuyên truyền được đặt lên hàng đầu. Nhiều chương trình truyền thông cộng đồng đã giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi của bản thân khi sử dụng thực phẩm an toàn. Thông qua đó đã tạo thói quen lựa chọn sản phẩm có truy xuất nguồn gốc, hạn chế tối đa nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Sự thay đổi này không chỉ nâng cao ý thức cá nhân mà còn tạo sức ép buộc các cơ sở kinh doanh phải tuân thủ nghiêm quy định, xây dựng môi trường buôn bán văn minh và chuyên nghiệp hơn.

Các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia chuỗi cung ứng thực phẩm sạch cũng nhận được hỗ trợ về hạ tầng, công nghệ và kết nối thị trường. Nhiều đơn vị đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền sơ chế – chế biến hiện đại, xây dựng nhãn hiệu sản phẩm, tham gia vào hệ thống phân phối lớn như siêu thị, cửa hàng tiện ích, bếp ăn trường học… Qua đó, người tiêu dùng Thủ đô ngày càng dễ dàng tiếp cận thực phẩm an toàn với giá cả hợp lý và chất lượng được kiểm soát.

Tăng cường giám sát, nâng cao trách nhiệm của cộng đồng và cơ sở sản xuất

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại Hà Nội là việc gắn trách nhiệm của cơ sở sản xuất – kinh doanh với nghĩa vụ minh bạch thông tin. Các đơn vị phải ký cam kết tuân thủ quy định về chất lượng thực phẩm, chịu sự giám sát chặt chẽ từ chính quyền, người tiêu dùng và các tổ chức xã hội.

Hệ thống kiểm tra liên ngành được kích hoạt thường xuyên, đặc biệt vào thời điểm cao điểm như Tết Nguyên đán, lễ hội, mùa du lịch… Các tổ công tác tiến hành kiểm tra từ nguồn nguyên liệu đầu vào, điều kiện sản xuất, quy trình chế biến đến vận chuyển và phân phối. Việc phát hiện, công bố và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm tạo tác động lớn đến ý thức của cộng đồng, góp phần hạn chế triệt để tình trạng sản xuất – kinh doanh thực phẩm bẩn.

Song song với đó, Hà Nội cũng thúc đẩy áp dụng công nghệ số trong truy xuất nguồn gốc, tem điện tử, mã QR trên bao bì sản phẩm. Nhờ hệ thống này, người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin sản phẩm từ khâu trồng trọt, thu hoạch đến vận chuyển, mang lại sự minh bạch chưa từng có trong thị trường thực phẩm. Đây cũng là bước tiến cần thiết để sản phẩm nông nghiệp Thủ đô vươn ra thị trường quốc tế.

Những chuyển biến tích cực trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm thời gian qua không chỉ đến từ nỗ lực của cơ quan quản lý, mà còn từ sự thay đổi trong ý thức của người dân. Hà Nội đã thực hiện nhiều hoạt động truyền thông đa dạng như: Hội thảo, tọa đàm, sân khấu hóa, triển lãm, ngày hội thực phẩm sạch, đưa thông tin về an toàn thực phẩm vào trường học… qua đó lan tỏa thông điệp tới từng hộ dân, từng bếp ăn gia đình.

Thực tế cho thấy, hiện nay, người tiêu dùng ngày càng quan tâm hơn đến vấn đề an toàn, ưu tiên lựa chọn thực phẩm tươi sạch, có nguồn gốc rõ ràng. Nhiều gia đình đã thay đổi thói quen mua sắm, chuyển sang sử dụng thực phẩm từ siêu thị, cửa hàng tiện ích, các điểm bán nông sản an toàn, thay vì mua tùy tiện tại các địa điểm không bảo đảm chất lượng. Sự thay đổi này tạo động lực lớn cho các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất nghiêm túc nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Về phía cộng đồng sản xuất, nông dân và doanh nghiệp từng bước nhận ra rằng an toàn thực phẩm không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh thị trường ngày càng khắt khe. Khi người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm sạch, minh bạch, việc tuân thủ quy trình sản xuất an toàn trở thành hướng đi tất yếu để nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế bền vững.

Tổng hòa những nỗ lực trong sản xuất an toàn, quản lý chặt chẽ, truyền thông mạnh mẽ và nâng cao trách nhiệm cộng đồng đang tạo ra bước chuyển quan trọng trong công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại Hà Nội. Thủ đô đang hướng tới mục tiêu xây dựng một hệ thống thực phẩm văn minh – hiện đại, nơi mọi khâu từ trồng trọt, chăn nuôi, chế biến đến phân phối đều được kiểm soát chặt chẽ.

Mục tiêu này không chỉ nhằm giảm thiểu rủi ro mất an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe người dân, mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện vị thế của nông sản Hà Nội trên thị trường trong nước và quốc tế. Khi chất lượng thực phẩm được đảm bảo, niềm tin của người tiêu dùng được củng cố, thị trường sẽ phát triển ổn định và bền vững hơn.

Quan trọng hơn, môi trường thực phẩm an toàn còn là nền tảng để từng bước xây dựng đời sống văn minh đô thị, phù hợp với định hướng phát triển của một Thủ đô hiện đại, đáng sống. Vì vậy, từ những thay đổi trong sản xuất, sinh hoạt hôm nay sẽ tạo tiền đề, nền tảng cho những thế hệ mai sau được thụ hưởng nguồn thực phẩm sạch, an toàn và giàu giá trị dinh dưỡng.

Trong tương lai, với sự đồng lòng của toàn xã hội, từ các cấp chính quyền, doanh nghiệp đến từng người dân, thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục củng cố vị thế là địa phương đi đầu cả nước trong xây dựng hệ thống thực phẩm bền vững, hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển nông nghiệp hiện đại. Với mục tiêu cao nhất là bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân trên địa bàn thành phố.

Thiện Tâm