Đưa ‘sản phẩm xanh’ gần hơn đến người tiêu dùng Thủ đô

Mở rộng không gian tiêu thụ cho sản phẩm xanh

Từ những chương trình kết nối sản xuất-tiêu dùng bền vững đến các sáng kiến hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh, những bước đi này của TP. Hà Nội không chỉ nhằm kích cầu nội địa mà còn hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế xanh, giảm rác thải và nâng cao nhận thức xã hội về tiêu dùng bền vững.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và tài nguyên thiên nhiên ngày càng chịu áp lực lớn, việc xây dựng một nền kinh tế xanh không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu thiết yếu. Tại Hà Nội-trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa, việc đưa sản phẩm xanh (sản phẩm thân thiện môi trường, an toàn và minh bạch nguồn gốc) tới người tiêu dùng không chỉ nhằm bảo vệ môi trường mà còn gia tăng niềm tin, nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế bền vững.

Được đánh giá là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong việc triển khai mạnh mẽ các hoạt động nhằm thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững, Hà Nội đã tăng cường triển khai tiêu dùng xanh, đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, kết nối cung cầu cho các đơn vị sản xuất xanh, hướng đến sự phát triển bền vững.

Hiện Hà Nội đã có hơn 50% doanh nghiệp trong lĩnh vực phân phối được hướng dẫn, áp dụng các giải pháp về sản xuất sạch hơn, tiết kiệm năng lượng; giảm 65% tỷ lệ sử dụng bao bì khó phân hủy tại các chợ dân sinh và các trung tâm thương mại, siêu thị; hơn 70% số doanh nghiệp trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp áp dụng đổi mới công nghệ theo hướng công nghệ sạch, thân thiện với môi trường; khoảng 80% số doanh nghiệp tham gia chuỗi sản xuất, cung ứng nông sản thực phẩm an toàn.

Một trong những điểm nhấn mới đây là hội chợ "Hàng hóa, sản phẩm xanh vì người tiêu dùng" do Sở Công Thương Hà Nội phối hợp với UBND phường Phú Diễn tổ chức tại Quảng trường La Mã-Khu đô thị An Bình City (234 Phạm Văn Đồng). Hội chợ quy tụ khoảng 160 gian hàng với sự tham gia của hơn 100 doanh nghiệp, trưng bày các nhóm sản phẩm nông sản, thực phẩm chế biến, đồ thủ công mỹ nghệ và nhiều mặt hàng đạt tiêu chuẩn về chất lượng, nguồn gốc.

Tại hội chợ, các doanh nghiệp đều niêm yết rõ ràng thông tin sản phẩm như: Xuất xứ, giá cả, hướng dẫn sử dụng, đồng thời có các hoạt động dùng thử, tư vấn nhận diện sản phẩm chính hãng và kết nối người mu- nhà sản xuất.

Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp cho biết, đây là hoạt động thiết thực của ngành công thương, trong việc tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy tăng trưởng tổng mức bán lẻ và cân đối cung cầu trên địa bàn Thành phố.

Đồng thời là cơ hội để doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, giới thiệu sản phẩm, nắm bắt nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng Thủ đô. Người dân được trải nghiệm trực tiếp các sản phẩm đạt chuẩn về chất lượng và nguồn gốc xuất xứ, tham gia tư vấn, nhận diện sản phẩm chính hãng, dùng thử miễn phí và kết nối với doanh nghiệp. Qua đó, doanh nghiệp xây dựng niềm tin với sản phẩm Việt Nam với người tiêu dùng.

Những hội chợ như này được tổ chức không chỉ để bán hàng, tiêu thụ sản phẩm cho doanh nghiệp mà còn là kênh truyền thông hiệu quả để nâng cao nhận thức, giúp gười tiêu dùng được tiếp cận trực tiếp với thông tin về quy trình sản xuất, chứng nhận an toàn và nhãn mác sinh thái; doanh nghiệp nhận được phản hồi tức thì và có thể điều chỉnh sản phẩm cho phù hợp với thị hiếu xanh của thị trường. Nhiều nhà phân phối lớn tại Hà Nội cũng cam kết ưu tiên sắp xếp vị trí trưng bày cho hàng xanh trong dịp sự kiện, góp phần tăng khả năng tiếp cận của sản phẩm tới khách hàng đô thị.

Bên cạnh các hội chợ, thành phố Hà Nội thường xuyên triển khai chuỗi hoạt động "kết nối mạng lưới sản xuất và tiêu dùng bền vững", nhằm liên kết nhà cung cấp, hợp tác xã, làng nghề truyền thống và hệ thống phân phối hiện đại như siêu thị, chợ đầu mối, trung tâm thương mại. Chương trình này nhắm tới việc chuẩn hóa quy trình, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc và thúc đẩy tiêu chuẩn OCOP (một sản phẩm/chủ đề địa phương) để các sản phẩm địa phương dễ dàng tiếp cận các kênh bán lẻ lớn.

Việc tạo ra "mạch" kết nối như vậy mang lại lợi ích "kép" khi người sản xuất được hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao chất lượng, bảo đảm an toàn; người tiêu dùng được tiếp cận mặt hàng rõ nguồn gốc, giảm rủi ro mua phải hàng kém chất lượng. Các cơ quan chức năng cũng khuyến khích doanh nghiệp áp dụng sản xuất sạch hơn, giảm vật liệu đóng gói và hướng tới nhãn sinh thái cho sản phẩm.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển xanh

Thành phố Hà Nội cũng đã đưa việc thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững vào chương trình hành động của Thành phố giai đoạn 2021–2025, với mục tiêu bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên và tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp. Thành phố tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển xanh, đồng thời triển khai các mô hình điểm về sản xuất sạch hơn, quản lý rác thải và thúc đẩy sử dụng năng lượng tiên tiến trong sản xuất.

Cùng với nỗ lực của chính quyền, chuỗi hoạt động quảng bá sản phẩm xanh thường đi kèm với các sáng kiến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng-kiểm tra chất lượng, xử lý nghiêm hành vi gắn nhãn sai, bán hàng giả hoặc không rõ nguồn gốc. Trong các hội chợ do thành phố tổ chức có quy định rõ ràng về tiêu chí tham gia để bảo đảm tính "xanh" và minh bạch trong thông tin hàng hóa.

Để sản phẩm xanh không chỉ là "hàng mẫu" tại hội chợ mà trở thành mặt hàng phổ biến trên kệ siêu thị, thành phố Hà Nội đã đưa ra các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về mặt kỹ thuật (tư vấn công nghệ, chuyển giao kỹ thuật) và tài chính (hỗ trợ quảng bá, tạo quỹ cho mô hình sản xuất xanh)…

Thời gian tới, để đẩy mạnh xu hướng sử dụng, tiêu dùng sản phẩm xanh, góp phần hướng đến phát triển bền vững, TP. Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của doanh nghiệp và người tiêu dùng trong sản xuất và tiêu dùng bền vững, tiêu dùng xanh; tích cực hưởng ứng các hoạt động giảm rác thải nhựa trong sản xuất, phân phối, tiêu dùng.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng quy trình sản xuất sạch hơn; giảm thiểu sử dụng bao bì khó phân hủy tại các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ dân sinh và dần thay thế, sử dụng bằng bao bì thân thiện môi trường; thúc đẩy liên kết bền vững giữa nhà cung cấp nguyên liệu-nhà sản xuất-nhà phân phối-người tiêu dùng.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu, kết nối cung-cầu các sản phẩm an toàn, có nhãn hiệu, sản phẩm ứng dụng công nghệ cao, truy xuất nguồn gốc rõ ràng của Hà Nội và các tỉnh, thành phố đưa vào hệ thống phân phối để hình thành các chuỗi liên kết sản phẩm an toàn, tiêu dùng xanh, bền vững.

Có thể thấy, hành trình đưa sản phẩm xanh đến người tiêu dùng Hà Nội là một quá trình dài hơi đòi hỏi sự phối hợp liên ngành của chính quyền, doanh nghiệp, hệ thống phân phối và chính người tiêu dùng. Khi sản phẩm xanh trở nên phổ biến gắn với tiện ích, giá cả hợp lý và trách nhiệm xã hội thì tiêu dùng xanh sẽ dần trở thành một phần của văn hóa đô thị, góp phần xây dựng Hà Nội xanh, sạch và bền vững hơn.

Bích Phương